VNTB – Bộ Y tế ‘đá’ trách nhiệm sang chính quyền TP.HCM?
Ngọc Lan
(VNTB) – 500 ngàn liều Vero Cell Trung Quốc “tặng” cho Việt Nam đã dược tiêm chủng ở một số tỉnh phía Bắc như Lạng Sơn, Lào Cai, Thanh Hóa, Quảng Ninh…. có được quyền miễn trừ trách nhiệm?
Từ ngày 03-8-2021 đến ngày 05-8-2021, Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức điều tra dư luận xã hội trực tuyến về “Tâm trạng, tư tưởng của nhân dân trong việc sử dụng vắc xin phòng Covid-19 ở Việt Nam”. Kết quả điều tra chưa được công bố. Nếu công bố chắc cũng thú vị lắm.
Có thắc mắc cắc cớ: Trong tình trạng TP.HCM thiếu vắc xin như hiện nay, nếu được phép đưa vắc xin Vero Cell do Trung Quốc sản xuất vào tiêm chủng, thì sẽ có nhiều người tiêm hay không?
Câu trả lời này cần có một cuộc điều tra xã hội học – vắc xin, chắc cũng thú vị lắm!
550 ngàn liều vắc xin Moderna “tình cho không, biếu không”
Tin tức cho hay báo chí bắt đầu được phép ‘nhả dần’ các tin tức chốn hậu trường xoay quanh quyền nhập khẩu vắc xin ngừa Covid.
Đầu giờ chiều 9-8-2021, tin tức cho hay ông Phùng Công Dũng – chủ nhiệm Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài TP.HCM – đã ký văn bản khẩn gửi đến Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong về việc đề xuất tặng 50.000 lọ vắc xin Moderna cho thành phố, tương đương 550.000-750.000 liều (vắc xin Moderna đóng 11 liều/ lọ hoặc 15 liều/lọ).
Theo ông Dũng, trước đó vào ngày 3-8, luật sư Võ Đức Duy và cộng sự trong ngành luật tại Mỹ và tại TP.HCM đã gửi thư đến Bí thư Thành ủy TP.HCM Nguyễn Văn Nên và Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong về việc này.
Luật sư Võ Đức Duy viết (trích): “Sau nhiều lần liên tiếp thảo luận với các hãng dược phẩm Hoa Kỳ, tổ hợp luật sư chúng tôi sẽ được nhận một lô vaccine Moderna với số lượng là 50.000 lọ để tặng trực tiếp cho người dân ở Sài Gòn, góp phần nhỏ bé trong công cuộc phòng chống và ngăn ngừa đại dịch lây nhiễm…
Thay mặt cho tổ hợp luật sư, tôi khẩn thiết kính mong Thành ủy, UBND TP.HCM chấp thuận tiếp nhận lô vaccine Moderna nêu trên, trình báo với Bộ Y tế và nhanh chóng tiến hành các thủ tục hành chính rút gọn tiếp nhận lô vaccine này để sử dụng kịp thời trong thời hạn vắc xin còn hiệu lực.
Như trên đã trình bày, tổ hợp luật sư và cá nhân tôi hoàn toàn không mưu cầu sẽ được nhận lại bất kỳ khoản phúc lợi nào từ Chính quyền hay bà con Sài Gòn”.
“Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài TP.HCM đề xuất UBND TP.HCM cho chủ trương để Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài TP.HCM phối hợp với văn phòng Ủy ban, Sở Ngoại vụ, Sở Y tế và Cục Hải quan thành phố để kịp thời tiếp nhận lô vắc xin nêu trên” – trích văn bản khẩn gửi đến Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong về việc đề xuất tặng 50.000 lọ vắc xin Moderna cho thành phố.
Công luận tán thưởng và chờ đợi ngày người Sài Gòn được chích năm bảy trăm ngàn liều vắc xin Moderna của nhóm luật sư người Việt đó.
Tặng thì nhận để rồi… biếu lại gọi là san sẻ
Giờ đến chuyện lùm xùm vắc xin ngừa Covid mà Tập đoàn Vạn Thịnh Phát được cho là ‘tặng’ chính quyền TP.HCM.
“Đối với 5 triệu liều vắc xin Vero Cell được một tập đoàn tặng, UBND TP.HCM đề nghị Bộ Y tế cho phép thành phố san sẻ với một số tỉnh, thành có nhu cầu bằng hình thức phù hợp” – đó là một trong những nội dung mà UBND TP.HCM vừa có văn bản phản hồi Bộ Y tế, trong việc làm rõ một số vấn đề liên quan đến vắc xin Vero Cell theo đề nghị hôm 6-8-2021.
Cụ thể, ở công văn số 6380/BYT-PC, Bộ Y tế đề nghị UBND TP.HCM làm rõ về việc giới thiệu Công ty TNHH MTV Dược Sài Gòn (Sapharco) đàm phán, mua vắc xin và đề nghị Bộ Y tế ký Bản cam kết miễn trừ trách nhiệm của nhà sản xuất vắc xin.
Về vấn đề này, UBND TP.HCM viện dẫn Công văn số 3988/VPCP-KGVX ngày 15-6-2021 của Văn phòng Chính phủ về việc mua và sử dụng vắc xin phòng Covid-19 của TP.HCM, trong đó có ý kiến đồng ý với đề nghị của UBND TP.HCM về việc mua và nhập khẩu vắc xin. Trên cơ sở đó, UBND TP.HCM giao Công ty Sapharco thực hiện đàm phán, thương thảo, ký kết các hợp đồng mua vắc xin phòng Covid-19. Công ty Sapharco là doanh nghiệp 100% vốn nhà nước, và là một trong 36 doanh nghiệp có chức năng nhập khẩu vắc xin theo công bố của Bộ Y tế.
Công ty Sapharco đàm phán thành công và đã ký hợp đồng mua vắc xin Vero Cell với China National Biotec Group Company Limited, China Sinopharm International Corporation, Beijing Institute of Biological Products Co., Ltd.; và Sinopharm International Hong Kong Limited.
Do đó, UBND TP.HCM đề nghị Bộ Y tế xem xét ký bản cam kết miễn trừ trách nhiệm của nhà sản xuất vắc xin theo đề nghị của Công ty Sapharco và Văn phòng đại diện China National Pharmaceutical Foreign Trade Corporation tại Hà Nội. Thủ tục này giống như đối với tất cả các lô vắc xin phòng chống Covid khác Việt Nam đã nhập từ trước đến nay.
Theo UBND TP.HCM, việc miễn trừ trách nhiệm của nhà sản xuất là thực hiện theo thông lệ quốc tế đối với tất cả các loại vắc xin phòng chống Covid-19 hiện nay đang sử dụng trên thế giới.
Về phạm vi sử dụng 5 triệu liều vaccine Vero Cell, phía Tập đoàn Vạn Thịnh Phát giao toàn bộ 5 triệu liều vaccine cho UBND TP.HCM để tổ chức tiêm chủng cho người dân trên địa bàn thành phố.
Tuy nhiên, trong tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, nguồn cung vaccine còn khan hiếm, TP.HCM có thể xem xét hỗ trợ nguồn vaccine Vero Cell cho các địa phương khác có nhu cầu sau khi thỏa thuận với Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.
Do đó, UBND TP.HCM đề nghị Bộ Y tế cho phép thành phố được san sẻ với một số tỉnh, thành có nhu cầu bằng hình thức phù hợp để phục vụ nhân dân kịp thời.
Về nguồn kinh phí mua vắc xin và các chi phí liên quan, nhà tài trợ hỗ trợ đàm phán giá, tài trợ toàn bộ kinh phí mua vắc xin và các chi phí có liên quan. UBND TP.HCM khẳng định nhà tài trợ không có đề xuất gì kèm theo.
Về trách nhiệm liên quan đến các chi phí phát sinh theo bản cam kết miễn trừ trách nhiệm của nhà sản xuất, UBND TP.HCM cho hay các chi phí bảo quản, vận chuyển trước và khi giao vắc xin cho bên mua thì bên bán chịu trách nhiệm.
Các chi phí từ lúc giao vắc xin tại nơi bán, phí vận chuyển, bảo hiểm hàng hóa, bảo quản vắc xin thì bên mua (tức Công ty Sapharco) chịu trách nhiệm. Trong trường hợp phát sinh chi phí thu hồi vắc xin vì lý do vi phạm về chất lượng thì đây là trách nhiệm của bên bán.
Bên cạnh đó, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát cũng tài trợ toàn bộ chi phí có liên quan đến việc mua vắc xin như: thuế, phí bảo hiểm hàng hóa (do vắc xin giao tại kho nơi bán ở Bắc Kinh, Trung Quốc), chi phí nhập khẩu, bảo quản, vận chuyển 5 triệu liều vắc xin Vero Cell đến kho của các điểm tiêm theo kế hoạch tiêm vắc xin của thành phố.
Công ty Sapharco có trách nhiệm cung cấp nội dung hợp đồng và chi tiết các chi phí thanh toán liên quan đến mua, vận chuyển, nhập khẩu vắc xin cho UBND TP.HCM và Bộ Y tế khi có yêu cầu.
Bộ Y tế đang ‘làm màu’?
Dư luận đặt câu hỏi vì sao chính Bộ Y tế cho phép nhập vaccine này, nay đi hỏi lại TP.HCM? Về câu hỏi miễn trừ trách nhiệm trước yêu cầu đền bù từ bên thứ 3 (các tai biến phát sinh khi sử dụng vaccine Vero Cell), đẩy cái khó cho chính quyền TP.HCM, vì làm sao chính quyền TP.HCM trả lời được khi phạm vi của nó thuộc về chính phủ, cụ thể ở đây là Bộ Y tế!
Có điều lạ là với 500 ngàn liều Vero Cell Trung Quốc “tặng” cho Việt Nam đã tiến hành tiêm chủng ở một số địa phương phía Bắc như Lạng Sơn, Lào Cai, Thanh Hóa, Quảng Ninh… Vậy có được quyền miễn trừ trách nhiệm? Không có thông tin.
Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh ‘chốt hạ’: “Quyền miễn trừ trách nhiệm đối với vắc xin ngừa Covid -19, do sự cấp thiết ở thời điểm hiện tại là không hề sai. Ở các nước khác trên thế giới với các loại vắc xin ngừa Covid-19 khác cũng vậy. Vấn đề là hiệu quả và nhất là tính minh bạch của loại vắc xin Tàu này nó quá mù mờ. Vì vậy nếu được thông báo đến điểm tiêm nhưng nếu thấy loại vắc xin này thì em xin về trước!…”