Thái Hóa Lộc
(VNTB) – Các chuyên gia Hiến Pháp đã làm rõ rằng việc có một tiền án hình sự không khiến một người mất đi tư cách tranh cử chức vụ tổng thống.
Đường vào Tòa Bạch Ốc sẽ là chủ đề của các bài bình luận thường xuyên hơn kể từ hôm nay để cùng chia sẻ quý khán thính giả và độc giả những diễn biến liên quan đến cuộc bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ sắp tới năm 2024.
Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris liên tiếp ra đòn tấn công các ứng cử viên của đảng Cộng Hòa, trong khi tại tại tiểu bang Iowa chứng kiến trận đụng độ đầu tiên giữa cựu TT Donald Trump và đối thủ Thống đốc tiểu bang Floria Ron DeSantis.
Bà Harris đã mở đầu chiến dịch đối đầu các ứng viên đảng Cộng hòa tham gia bầu cử Mỹ năm 2024 với chuyến công du hơn 10 tiểu bang trong vài tuần gần đây. Ngày 29.7, Phó tổng thống Harris đã dự khai mạc hội nghị thường niên của Hiệp hội Quốc gia vì sự tiến bộ của người da màu (NAACP) ở Thành phố Boston tiểu bang Massachusetts. Dẫn lời các thành viên kỳ cựu của đảng Dân chủ cho biết sự xuất hiện của bà Harris tại hội nghị NAACP là bắt đầu mở màn cho nỗ lực nhằm gia tăng vai trò của Phó tổng thống Mỹ để chuẩn bị cho cuộc bầu cử tổng thống năm 2024. Trong những tháng tới, bà Harris sẽ tham gia nhiều sự kiện dạng này hơn nữa, được thiết kế với mục đích xây dựng hình ảnh của bà trong giới cử tri độc lập và tăng cường sự tiếp xúc với những cử tri Dân chủ.
Chiến thắng của ông Biden và bà Harris trong năm 2020 nhận được sự ủng hộ lớn từ giới cử tri da màu. Đài CNN dẫn kết quả kiểm phiếu vào năm đó cho thấy ông Biden nhận được 87% số phiếu ủng hộ. Tuy nhiên, các cuộc khảo sát gần đây và kết quả cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2022 phản ánh thực tế cho thấy các cử tri da màu đang giảm đi mối quan tâm của họ đối với đảng Dân chủ, vì thế liên danh Biden-Harris cần phải xây dựng niềm tin đã mất…
Trong lúc tìm cách khôi phục niềm tin của các cử tri da màu, bà Harris cũng tung đòn tấn công một loạt các ứng viên của đảng Cộng hòa, trong đó có Thống đốc bang Florida Ron DeSantis. Ngày 21.7, tại Thành phố Jacksonville tiểu bang Florida Phó TT Mỹ cũng đã chỉ trích chương trình giảng dạy – vừa được Cơ quan phụ trách giáo dục của bang Florida thông qua trong nhiệm kỳ của ông DeSantis – có nội dung xuyên tạc sự khủng khiếp của chế độ nô lệ ở tiểu bang Mỹ. Theo trang Axios, ông DeSantis một ngày sau đã trả đòn và gọi cáo buộc của bà Harris là “hoàn toàn vô lý”. Ông DeSantis khẳng định không liên quan việc soạn thảo sách giáo khoa chương trình mới và đề nghị bà Harris hãy hỏi Sở Giáo dục Florida về vấn đề này.
Trong khi đó, một diễn biến mới nhất khởi động cuộc vận động tranh cử đầu tiên của các ứng cử viên đảng Cộng Hòa ngày 28 tháng 7 tại Thành phố Des Moines tiểu bang Iowa, cựu Tổng thống Donald Trump đã chạm trán ông DeSantis khi cả hai cùng xuất hiện tại Lincoln Dinner, sự kiện chính trị lớn nhất tiểu bang trong năm nay.Đây cũng đánh dấu lần đụng độ trực tiếp đầu tiên giữa hai ứng viên số một và số hai theo dư luận trên đường đua giành vị trí ứng viên đại diện đảng Cộng hòa tranh cử Tổng thống Hoa Kỳ năm 2024.
Dù sự kiện diễn ra một ngày sau khi ông Trump đối mặt các cáo buộc mới trong vụ tài liệu mật, cựu tổng thống Trump vẫn chứng tỏ ưu thế vượt trội so với đối thủ DeSantis. Ông Trump kêu gọi các nhà tài trợ cho đảng Cộng hòa không nên ủng hộ Thống đốc bang Florida. Về phần mình, ông DeSantis tỏ ra thận trọng và không tìm cách đối đầu ông Trump trong bài phát biểu kéo dài 10 phút trước đám đông khoảng 1.200 người tham gia với sự xuất hiện của 13 trong số 14 ứng cử viên Đảng Cộng Hòa tại thành phố Des Moines, tiểu bang Iowa tìm kiếm đề cử của đảng năm 2024.
Ứng cử viên Hurd là người duy nhất trong số 12 người trực tiếp đề cập đến ông Trump và các vấn đề pháp lý ngày càng rắc rối của ông, trong khi một số người khác chỉ ngẫu nhiên đề cập đến hoặc nói bóng gió về ông Trump.
Ông nói rằng đã 20 năm kể từ khi một ứng cử viên Đảng Cộng Hòa giành được phiếu bầu phổ thông trên toàn quốc cho vị trí tổng thống, và dưới thời ông Trump, Đảng Cộng Hòa đã mất Hạ viện vào năm 2018, sau đó mất Thượng viện lẫn Tòa Bạch Ốc vào năm 2022. Ông Hurd nói: “Thêm nữa, lý do ông Donald Trump thua cuộc bầu cử năm 2020 là do ông ấy đã thất bại trong việc phát triển thương hiệu Đảng Cộng Hòa trong các nhóm như phụ nữ có bằng đại học ở vùng ngoại ô, cộng đồng người Mỹ gốc Phi Châu và người Mỹ da màu, và những người dưới 35 tuổi.”
Và ông Hurd dự đoán điều đó sẽ không thay đổi vào năm 2024, đồng thời tuyên bố rằng cựu tổng thống đang theo đuổi chức vị tổng thống không phải để mang lại lợi ích cho quốc gia mà chỉ vì lợi ích của bản thân ông ấy. Ông Hurd nói: “Ông Donald Trump đang tranh cử tổng thống không phải để ‘làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại.’
Ông Donald Trump đang tranh cử tổng thống không phải để đại diện cho những người đã bỏ phiếu cho ông vào năm 2016 và năm 2020. Ông Donald Trump đang tranh cử để tránh bị bỏ tù.”. “Và nếu chúng ta bầu,” . Ông Hurd đã bị một tràng la ó ngày càng lớn tiếng nhưng ông vẫn cố gắng nói tiếp “Sự thật gây khó chịu. Nhưng, nếu chúng ta bầu cho ông Donald Trump, thì chẳng khác gì chúng ta sẵn sàng cho ông Joe Biden thêm bốn năm nữa ở Tòa Bạch Ốc và nước Mỹ không thể chịu đựng nổi điều đó…”.
Về phía cựu Tổng thống Donald Trump cho biết khả năng bị kết án hình sự sẽ không cản bước ông nỗ lực tranh cử vào Tòa Bạch Ốc năm 2024. Trong một lần xuất hiện trên “The John Fredericks Show”, khi được hỏi liệu việc bị kết tội có cản trở chiến dịch tranh cử tổng thống của ông hay không, ông Trump bày tỏ quyết tâm tranh cử bất kể kết quả có thế nào. Ông Trump đã trả lời một cách tự tin rằng không có điều khoản nào trong Hiến Pháp Hoa Kỳ ngăn cản ông tranh cử tổng thống, ngay cả khi ông bị kết tội.
Ông Fredericks hỏi ông Trump trong cuộc phỏng vấn, “Nếu trong tương lai, phải không, ông nhận được những bản cáo trạng này, rồi cuối cùng — ông có một bồi thẩm đoàn ở Hoa Thịnh Đốn, ông bị kết tội và bị tuyên án — điều đó có ngăn cản chiến dịch tranh cử tổng thống của nếu ông bị kết án không?” “Không hề. Không có quy định nào trong Hiến Pháp nói rằng việc đó có thể,” ông Trump trả lời. “Ngay cả những người cấp tiến cánh tả điên rồ cũng nói, ‘Không, điều đó sẽ không ngăn được!’ Và điều đó cũng sẽ không cản bước tôi.”
Cuộc phỏng vấn diễn ra ngay sau khi một đại bồi thẩm đoàn đưa ra một bản cáo trạng thay thế cáo buộc ông Trump, cùng phụ tá lâu năm của ông là ông Walt Nauta và nhân viên Mar-a-Lago, ông Carlos De Oliveira, đã cố gắng xóa đoạn video giám sát tại dinh thự Mar-a-Lago của ông Trump hồi mùa hè năm 2022.
Ông Trump đã biện hộ cho bản thân trước những cáo buộc này. Ông đã không chắc rằng rằng họ sẽ phải công bố đoạn phim, nhưng cuối cùng họ đã tuân theo yêu cầu của các nhà điều tra. “Tôi không nghĩ chúng tôi sẽ phải giao nó ra,” ông Trump nói, nhắc đến đoạn phim mà các công tố viên cho biết cho thấy các nhân viên của Mar-a-Lago di chuyển xung quanh các thùng tài liệu mật. “Đây là những cuộn băng an ninh. Tôi không nghĩ rằng chúng tôi lại muốn chống lại điều đó … Tôi không chắc rằng rằng chúng tôi đã từng muốn chống lại điều đó. Tôi không chắc rằng chúng tôi sẽ phải giao ra. Nhưng dù sao thì chúng tôi cũng đã giao ra rồi.”
Theo bản cáo trạng thay thế, ông De Oliveira bị nghi ngờ đã truyền đạt mong muốn của ông Trump về việc xóa máy chủ chứa các đoạn video an ninh và hỏi về thời gian lưu giữ các đoạn phim đó. Ông Trump chỉ trích thậm tệ bản cáo trạng mới và bác bỏ bản cáo trạng này như một nỗ lực nhằm đe dọa mọi người bằng sự giả dối. Ông cũng lên tiếng bênh vực cho ông Nauta và ông De Oliveira, mô tả họ là những nhân viên tận tâm đã gắn bó với ông trong một thời gian dài. “Tôi khôngchắc họ nói — tôi thậm chí không chắc họ đang nói gì,” ông Trump nói, đề cập đến các cáo buộc. “Họ đang cố đe dọa mọi người, vì vậy họ phải nói dối.”
“Họ muốn hủy hoại cuộc sống của những người đó,” ông Trump nói thêm, đề cập đến Bộ Tư pháp mà ông e rằng đã bị vũ khí hóa để chống lại ông khi ông là đối thủ chính của Tổng thống Joe Biden vào năm 2024. Đáng chú ý, ông Trump hiện đang phải đối mặt với nhiều cáo buộc cấp tiểu bang và liên bang, trong đó có cáo buộc làm sai lệch hồ sơ kinh doanh ở New York và lưu giữ hồ sơ mật sai quy cách tại tư dinh Mar-a-Lago.
Ông đã “không nhận tội” đối với các cáo buộc của New York và của liên bang. Ngoài ra, ông Trump có thể phải đối mặt với các cáo trạng liên quan đến vai trò bị tình nghi của ông trong cuộc biểu tình ngày 06/01/2021 tại Điện Capitol Hoa Kỳ và cuộc điều tra của Georgia về khả năng can thiệp vào cuộc tổng tuyển cử năm 2020. Ông Trump khẳng định rằng mỗi cuộc điều tra nói trên đều nằm trong một “cuộc săn phù thủy” chính trị đảng phái. Ông là cựu tổng thống đầu tiên bị buộc tội hình sự. Bất chấp những thách thức pháp lý này, ông Trump vẫn là ứng cử viên hàng đầu cho đề cử tổng thống năm 2024 của Đảng Cộng Hòa, còn Thống đốc Florida Ron DeSantis xếp thứ hai trong các cuộc thăm dò.
Các chuyên gia Hiến Pháp đã làm rõ rằng việc có một tiền án hình sự không khiến một người mất đi tư cách tranh cử chức vụ tổng thống. Hiến Pháp Hoa Kỳ quy định rằng mọi cá nhân là công dân từ khi sinh ra, ít nhất 35 tuổi, và đã là cư dân của Hoa Kỳ trong 14 năm đều đủ điều kiện tranh cử tổng thống…