VNTB – Lại thiếu… vắc-xin tiêm chủng miễn phí cho trẻ em

Nguyễn Huỳnh

(VNTB) – Theo thông tin từ Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, khả năng cao đến cuối tháng 12-2023 mới có lại nguồn cung ứng vắc-xin thuộc Chương trình tiêm chủng mở rộng.

Một báo cáo của Sở Y tế TP.HCM lý giải rằng từ nhiều năm qua, việc cung vắc-xin thuộc Chương trình tiêm chủng mở rộng do Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương đảm trách (Chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia).

Tuy nhiên, kể từ năm 2022 cho đến nay, việc cung ứng vắc-xin thuộc Chương trình tiêm chủng mở rộng bị gián đoạn do thay đổi về cơ chế mua sắm vắc-xin sau khi kết thúc Chương trình mục tiêu y tế – dân số, điều này đã làm gián đoạn cung ứng một số vắc-xin thuộc Chương trình tiêm chủng mở rộng trên địa bàn TP.HCM trong một khoảng thời gian nhất định, trong đó có vắc-xin sởi, bạch hầu – ho gà – uốn ván, và vắc-xin 5 trong 1.

Trong bối cảnh đó, từ ngày 15-08-2023, ngành Y tế TP.HCM nhận được 12.400 liều vắc-xin 5 trong 1 do Bộ Y tế phân bổ từ nguồn hỗ trợ của Tổ chức Y tế thế giới và Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc.

Sau thời gian triển khai tiêm vắc-xin cho trẻ em theo đúng quy định, cho đến thời điểm ngày 10-10-2023, số vắc xin này đang cạn dần, dự kiến sẽ hết trong vòng 2 tuần tới, cụ thể như: vắc-xin DPT-VGB-Hib (vắc-xin 5 trong 1) chỉ còn khoảng 3.000 liều, vắc-xin ngừa sởi – Rubella còn 2.300 liều, vắc-xin ngừa sởi còn 660 liều, vắc-xin ngừa uốn ván còn 600 liều, vắc-xin ngừa viêm gan siêu vi B còn 89 liều…,

Trả lời về chuyện thiếu vắc-xin, một văn bản của Bộ Y tế diễn giải lòng vòng như sau – trích Công văn số 5627/BYT-VPB1:

“Trên cơ sở đề xuất, kiến nghị của các địa phương, Bộ Y tế đã tổng hợp và có Tờ trình số 669/TTr-BYT ngày 21-5-2023 báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc thực hiện mua sắm vắc-xin cho Chương trình tiêm chủng mở rộng.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, ngày 13-6-2023 Bộ Y tế đã có văn bản tham gia ý kiến với Bộ Tài chính về dự thảo Tờ trình Chính phủ, dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về việc bố trí ngân sách Trung ương cho Bộ Y tế để mua vắc-xin cho chương trình tiêm chủng mở rộng.

Ngày 10-7-2023, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 98/NQ-CP về việc bố trí ngân sách trung ương năm 2023 cho Bộ Y tế để mua vắc-xin cho chương trình tiêm chủng mở rộng. Theo đó, năm 2023, ngân sách trung ương sẽ tiếp tục bố trí cho Bộ Y tế để mua vắc-xin tiêm chủng mở rộng cho tất cả các địa phương trên toàn quốc từ nguồn dự phòng ngân sách trung ương. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương căn cứ hướng dẫn của Bộ Y tế, rà soát, báo cáo nhu cầu vắc-xin tiêm chủng mở rộng năm 2023 gửi Bộ Y tế.

Đồng thời, Bộ Y tế đã đề nghị các đơn vị sản xuất vắc-xin trực thuộc Bộ Y tế khẩn trương tiến hành sản xuất vắc-xin tiêm chủng mở rộng trên cơ sở dự kiến nhu cầu về số lượng do Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cung cấp.

Viện Vắc-xin và Sinh phẩm Y tế (IVAC) nghiên cứu và xem xét khả năng hỗ trợ, tài trợ một số lượng vắc-xin DPT (bạch cầu – ho gà – uốn ván) để đáp ứng nhu cầu khẩn cấp hiện đang thiếu cho tiêm chủng mở rộng. Để bảo đảm sớm có vắc-xin DPT-VGB-Hib (vắc-xin 5 trong 1), Bộ Y tế đã làm việc với các nhà tài trợ trong nước và các tổ chức quốc tế (WHO, UNICEF) để hỗ trợ vắc-xin cho chương trình tiêm chủng mở rộng để triển khai trước đối với các tỉnh khó khăn”.

Phía nhà sản xuất vắc-xin cho biết do vướng thủ tục nên phải đến ngày 6-10-2023 cơ quan này mới có thể yêu cầu các địa phương đưa ra số liệu nhu cầu cụ thể vắc-xin cần để họ bắt đầu sản xuất, và sớm nhất thì phải đến cuối năm nay mới có thể đáp ứng nguồn cung.

Lưu ý, phía Sở Y tế TP.HCM có đưa ra khuyến cáo với nguyên văn như sau:

“Cũng cần thông tin thêm cho rõ, hiện nay nguồn vắc-xin 5 trong 1 thuộc nguồn dịch vụ vẫn có, trong trường hợp cần thiết, các bậc phụ huynh có thể cân nhắc đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được tư vấn và tiêm vắc-xin theo nhu cầu”.

Điều đó có nghĩa là tiêm chủng miễn phí thì hết thuốc, nhưng tính phí thì… dồi dào.