Nguyễn Nam
(VNTB) – Tổng thống Vladimir Putin sẵn sàng tạm dừng cuộc chiến ở Ukraine bằng một lệnh ngừng bắn thông qua đàm phán có công nhận đường giới tuyến hiện tại.
Theo Reuters số phát hành ngày 25-5-2024, khi viện dẫn các nguồn tin về khả năng ‘đóng băng’ chiến sự này cũng cho biết, Ukraine coi đó là bình luận nhằm làm gián đoạn hội nghị hòa bình sắp tới tại Thụy Sĩ. Hội nghị được triệu tập theo sáng kiến của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, người cho rằng ông Putin không nên tham dự.
Reuters viết rằng 4 nguồn tin trong số đó nói rằng ông Putin sẵn sàng tạm dừng cuộc chiến ở Ukraine bằng một thỏa thuận ngừng bắn thông qua đàm phán có công nhận đường giới tuyến hiện tại; đồng thời cho biết ông Putin sẵn sàng chiến đấu nếu Kyiv và quân đội Ukraine tiếp tục chiến đấu, và nếu phương Tây không hồi đáp.
Nguồn tin thứ 5 không bình luận về việc liệu ông Putin có sẵn sàng ngừng chiến ở tiền tuyến vào thời điểm hiện tại hay không.
Hai nguồn tin trong số đó nói rằng nhà lãnh đạo Nga nhận thấy những kết quả đạt được trong chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine là đủ để chủ nhân Điện Kremlin tuyên bố chiến thắng với người dân Nga.
Trong khi đó, một nguồn tin dự đoán sẽ không có cuộc đàm phán nào diễn ra khi Tổng thống Ukraine – ông Volodymyr Zelensky còn tại vị. Tổng thống Zelensky nhiều lần nói rằng hòa bình theo các điều kiện của Tổng thống Putin là điều không thể chấp nhận đối với Ukraine. Ông tuyên bố Ukraine sẽ giành lại các vùng lãnh thổ đã mất, bao gồm bán đảo Crimea mà Nga đã sáp nhập vào năm 2014. Ông Zelensky đã ký một sắc lệnh vào năm 2022, loại trừ bất kỳ cuộc đàm phán nào với Tổng thống Putin.
Trong khi đó thì Moscow khăng khăng rằng mọi đàm phán phải tính đến “lợi ích an ninh của Nga”, cũng như dựa trên thực tế mới về lãnh thổ. Điều đó có nghĩa ‘đóng băng’ xung đột theo hiện trạng tiền tuyến lúc này cho phép Nga nắm giữ phần lớn lãnh thổ các tỉnh được nước này sáp nhập cuối năm 2022, gồm Donetsk, Lugansk, Zaporizhzhia và Kherson, dù Moscow chưa kiểm soát hoàn toàn diện tích của tỉnh nào trong số này.
Một số nguồn tin cũng cho biết, sau khi tái đắc cử tổng thống vào tháng 3 vừa qua với nhiệm kỳ mới kéo dài 6 năm, ông Putin muốn dùng xung lực hiện tại của Nga để gác lại cuộc xung đột ở Ukraine; một cuộc xung đột trên bộ lớn nhất ở châu Âu kể từ Thế chiến hai đã cướp đi sinh mạng của hàng chục ngàn người ở cả hai bên, và dẫn đến các lệnh trừng phạt sâu rộng của phương Tây đối với nền kinh tế Nga.
Trong chuỗi diễn biến liên quan, Tổng thống Putin tuyên bố mạnh miệng: “Tính hợp pháp của nguyên thủ quốc gia Ukraine hiện tại đã chấm dứt. Tôi cho rằng một trong các mục tiêu của hội nghị thượng đỉnh sắp tới ở Thụy Sĩ là để cộng đồng phương Tây, các nhà tài trợ cho chính quyền Ukraine, xác nhận tư cách của người này”.
Hiến pháp Ukraine quy định, nhiệm kỳ 5 năm của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã kết thúc ngày 20-5 vừa qua, và nước này phải tổ chức bầu cử từ trước đó hai tháng. Tuy nhiên, Tổng thống Ukraine đã ban bố trạng thái thiết quân luật từ năm 2022, và Quốc hội Ukraine đồng thuận không tổ chức bầu cử do tình hình chiến sự.
Theo giới quan sát chính trị ở Việt Nam thì Nga dường như đang lo ngại về nguy cơ leo thang ngày càng tăng với phương Tây; bao gồm cả leo thang hạt nhân, xung quanh vấn đề Ukraine.