VNTB – Trương Vĩnh Ký có đáng bị miệt thị đến thế không?

Hiền Vương

(VNTB) – Nhiều đĩa phương chọn đặt tên trường là Trương Vĩnh Ký, hay Pétrus Ký. Vậy thì các trường này phải chăng đã tôn vinh sai lầm một học giả trí thức trong thời cuộc lịch sử như nhận định của trang fanpages “Tôi Yêu Công An Nhân Dân Việt Nam”?

Với tựa đề bài viết: “Người ta đang làm cái gì với lịch sử của đất nước tôi?” (*), trang fanpage “Tôi Yêu Công An Nhân Dân Việt Nam” hôm mùng 5 Tết đã phê phán nặng nề chương trình “Tạp chí Xuân: Năm Rồng trên đất Chín Rồng” phát trên sóng VTV Cần Thơ dịp Tết vừa qua.

Fanpage nhắc lại rằng: “Pétrus Trương Vĩnh Ký là một nhân vật gây tranh cãi vô cùng. Mới mấy hôm trước thôi, chính VTV cũng đã “âm thầm” xóa đi chương trình VTV Khát vọng non sông nói riêng về Pétrus Trương Vĩnh Ký – một chương trình nói về những con người yêu nước, những sự kiện lịch sử dân tộc… Nhưng xem như, những thế “tẩy trắng” cho Trương Vĩnh Ký là quá lớn, những âm mưu rõ ràng là có ý đồ, như muốn len lỏi bào chữa cho những con người phản bội lại lợi ích quốc gia, dân tộc.

Fanpage cho rằng một điều xúc phạm lịch sử khác nữa là VTV đã đặt Trương Vĩnh Ký cùng với Bác Vật Lang – hay còn gọi là cụ Lưu Văn Lang, một người cũng du học Pháp, làm quan cho Pháp, nhưng thẳng thắn phê phán Pháp, từ chối làm cho chính quyền thuộc địa, ủng hộ Cụ Hồ, kêu gọi thống nhất đất nước, liên hệ với Trung ương Cục miền Nam để làm việc… Cùng là làm cho Pháp, cũng phát triển chữ Quốc ngữ, nhưng cụ không bán nước. Vậy mà giờ đây, VTV lại đặt cụ chung với một người viết thư cho Pháp, mong muốn Pháp xâm lược Việt Nam (…).

Trong phần tiểu sử của Trương Vĩnh Ký ở các trường học mang tên ông, viết – trích: “Những người chỉ trích Pétrus Trương Vĩnh Ký đã quên rằng: Triều đình Huế cần Pétrus Ký trong việc bang giao với người Pháp, thì tiên sinh hiển nhiên phải “đi với Tây”. Họ đã quên rằng nhà chánh trị Pétrus Ký đã dứt khoát chủ trương: “Đi với họ mà không lệ thuộc họ”. Họ đã quên rằng Trương Vĩnh Ký là một người suốt đời sống khiêm tốn và thanh liêm, một người tài cao đức rộng, thừa sức để tạo cho mình một địa vị cao sang, mà suốt đời không bao giờ mưu cầu danh lợi.

Trái lại, tiên sinh luôn luôn mặc quốc phục với áo dài khăn đóng đoan trang, trong khi tiếp xúc với người Pháp trong nước cũng như ngoài nước, để giữ thể diện và tạo uy tín cho quốc gia.

Họ đã quên rằng có những học trò ở Trường Thông ngôn nhờ biết tiếng Pháp mà được bổ nhiệm đến chức Tri Huyện, Tri Phủ, trong lúc nhà bác học lỗi lạc Pétrus Ký, Giám đốc của Trường Thông ngôn này, thì sống cuộc đời đạm bạc của một thiện tri thức.

Họ đã quên rằng có nhiều nhân vật quan trọng người Pháp vì khâm phục tài đức của Trương Vĩnh Ký nên đã khuyến khích tiên sinh “vô dân Tây” (nhập quốc tịch Pháp), nhưng tiên sinh đã dứt khoát từ chối, trong lúc biết bao nhiêu người khác tìm đủ cách mà vô dân Tây để hưởng nhiều lợi lộc. Họ đã quên rằng, tuy Pétrus Trương Vĩnh Ký là một người Thiên Chúa ngoan đạo, đã lánh nạn cấm đạo từ lúc lên 11 tuổi (đi học ở chủng viện tại Nam Vang) mà vẫn cộng tác đắc lực với người cấm đạo (triều đình Huế), và dành hết thì giờ, vận dụng hết khả năng để phục vụ dân tộc trong lúc “Quốc phá Gia vong”.

Họ đã quên những gì cần phải nhớ và họ cố tình quên như vậy để rồi, đứng ngoài vòng đau khổ của dân tộc, trong cuộc chiến tranh bi đát, họ nghênh ngang chỉ trích. Tệ hơn nữa, có kẻ không cần quên, không cần nhớ, chỉ đứng ngoài vòng đạo lý mà bóp méo lịch sử, mà xuyên tạc sự thật và cho rằng tiên sinh Pétrus Ký đã làm tình báo cho giặc Pháp.

Nhờ có những cơ hội xuất ngoại, nhà chánh trị Trương Vĩnh Ký đã thấy rõ cái tân tiến của khoa học và kỹ thuật Tây phương, nên đã tìm mọi cách thuyết phục triều đình Huế nhằm cải thiện đời sống của nhân dân (…)”.

…Thiết nghĩ với một nhân vật lịch sử mà Bộ Giáo dục và Đào tạo đã “cấp phép” dùng làm tên gọi cho hệ thống cả 3 bậc tiều học – trung học cơ sở – trung học phổ thông, thì cần hết sức thận trọng khi tùy nghi chỉ trích, phê phán về cái gọi là “ngụy” của nhân vật lịch sử này ở fanpage “Tôi Yêu Công An Nhân Dân Việt Nam”.

______________

Tham khảo:

(*) https://www.facebook.com/100072615153013/posts/412271014536734/