Ngụy Hữu Tâm
Kỷ niệm của tôi ở tư cách là Moritzburger và những vấn đề liên quan
Tôi bắt đầu viết bài này vào những ngày từ giữa đến cuối tháng mười hai. Trời đã đúng là mùa đông miền Bắc, lạnh liên tục với những cơn gió mùa lạnh giá liên tiếp từ Siberia thổi về. Nhưng trong lòng thì ấm vì lời khẳng định ‚sống ngày là quí một ngày’ và ‚để lại cho con cái không gì quí hơn là những kỷ niệm’ mà cuốn hồi ký này sẽ là một kỷ niệm hay. Có anh bạn nhận xét tôi viết lan man quá. Làm sao được cơ chứ, đây là kể về cuộc đời mình, nhớ gì kể đó cho con cháu và cho mai sau, đã cố theo trình tự năm tháng đấy nhưng đấy chỉ là sợi chỉ đỏ dẫn đường mà thôi, đi chệch một tý nên thông cảm với ông già U80. Đã là kể chuyện thì nó phải lai rai, lan man, nhất là vào ngay đông giá rét này ngồi nhâm nhi ly rượu hay nhằn củ lạc hay hạt dưa nghe cụ già sắp ra đi muốn trăn trối để nói lại những chuyện vui buồn ở đời mình, cũng nên chứ, may quá có tờ báo đăng cho câu chuyện đó, không thì nó như là lời nói dội vào cõi hư vô mà thôi, công vô ích của con ‚dạ tràng xe cát Biển Đông’, thôi đấy là niềm an ủi để viết tiếp.
Tối mai tivi nhà nước lại có thể nhân dịp những lễ hội cuối năm dương lịch là Noel và toàn quốc kháng chiến lại suốt ngày đêm ngợi ca ‚bên thắng cuộc’ thì tôi lại để tâm theo dõi đội tuyển Việt Nam của Park Hanseo tại AFF Suzuki Cup 2020, mỗi người theo sở thích mình, may quá bây giờ tivi, dù chưa tư nhân hóa như nhu cầu duy nhất chỉ vì lý do độc đảng, nhưng cũng đã dần đa nguyên đến vậy, chừng nào nó chưa đụng đến quyền lợi giới cầm chịch. Cái hay, cái hấp dẫn của bóng đá là không thể nói trước được điều gì hết, có ai ngờ là Park giỏi thế và bóng đá Việt Nam thực sự đã tiến bộ ghê gớm, nhưng nào ai ngờ Indonesia dẫu bị ép sân thế mà vẫn không bị thủng lưới có khi còn đe dọa khung thành Việt Nam. Cậu con đi dậy cầu lông tưởng không được xem nhưng hóa ra vẫn theo dõi, đêm về bố bàn luận thì bênh ngay: ‚Tụi Indo nó chơi xấu thế, lẽ ra phải phạt thẻ đỏ’. Cái đó thì đã có trọng tài rồi, thậm chí trọng tài FIFA nghiêm chỉnh, sao bênh đội nhà thế, cứ nói thẳng là khả năng ‚làm bàn’ của tuyển Việt Nam kém đi cho nó sòng phẳng, khách quan đi, xem Thái Lan thì thấy khoản này ta thua hết sức xa đội bạn…
Đọc sách thấy có cuốn sách rất đáng giá là cuốn ‚Hoàn thiện học’ của Vũ Xuân Minh, tác giả vốn là cán bộ Viện Vật lý, anh rất tự tin, cuốn sách dày 498 trang nhưng không hề có mục sách tham khảo. Vì đây hoàn toàn là các ý tưởng của chính tác giả. Ở thời đại này còn có người nghĩ và nói đến tự hoàn thiện trí lực, nếu trở thành tập quán của nhân loại thì hòa bình, hạnh phúc, tự do, bình đẳng sẽ ngự trị vĩnh viễn trên Trái Đất này, và nó sẽ còn tồn tại mãi mãi. Bạn tôi là Thế Hùng đã viết 4 trang giới thiệu, tôi xin phép anh tóm gọn lại ở trên một trang:
VŨ XUÂN MINH “HOÀN THIỆN HỌC”
Anh Minh cầm cuốn sách mới còn thơm mùi mực in trong tủ ra, cuốn HOÀN THIỆN HỌC (Perfectology) và nói “Đây là triết học của tôi. Tôi tự sáng tạo ra từ tiếng Anh “Perfectology”, trong tự điển không có. Tôi viết cuốn này. Tôi là người đầu tiên đề ra học thuyết triết học này. Chúng ta đều muốn tự cường dân tộc. Hàng thế kỷ trước các Cụ đã thấy sự cấp bách của tự cường dân tộc. Cụ Phan Bôi Châu đưa hàng trăm sinh viên sang Nhật Đông Du. Cụ Phan Châu Trinh muốn khai dân trí để tự cường. Và bao nhiêu thế hệ khác đã ngã xuống để dân tộc Việt Nam có thể tự cường, có thể sánh vai với cường quốc năm Châu. Nhưng ngày nay nước ta vẫn chưa mạnh, dân ta vẫn còn nghèo. Ngày nay, có hơn 40.000 thanh niên bên Nhật và hàng triệu người Việt ở khắp năm Châu. Vậy họ đang học gì, đang làm gì để dân tộc Việt Nam có thể tự cường. Câu trả lời là chưa rõ.
Vậy trong lịch sử, các dân tộc khác, và nhân loại nói chung đã làm gì để tự cường. Họ đã đi từ thời đại đồ đá, đến đồ đồng, đồ sắt, và ngày nay là thời đại “đồ điện tử” với internet và thế giới phẳng. Quá trình ấy là quá trình tự cường của con người, của các dân tộc, của nhân loại. Và chính là quá trình hoàn thiện dần dần hoặc đột phá. Tôi đã nghiên cứu các quy luật của quá tình hoàn thiện ấy và gọi là triết học về sự hoàn thiện hay HOÀN THIỆN HỌC.
Mục đích của tôi là chỉ ra rằng dân tộc Việt Nam muốn tự cường thì phải làm gì”.
Sách có 8 chương:
Chương 1: Các yếu tố cơ bản của hoàn thiện học
Chương 2: Phát triển hoàn thiện loài người trong giai đoạn sơ khai
Chương 3: Phát triển hoàn thiện loài người trong giai đoạn xã hội nông nghiệp
Chương 4: Phát triển hoàn thiện loài người trong giai đoạn xã hội công nghiệp
Chương 5: Phát triển hoàn thiện kinh tế thị trường
Chương 6: Phát triển hoàn thiện văn hóa nghệ thuật
Chương 7: Phát triển hoàn thiện trí lực của con người.
Chương 8: Giáo dục phát triển hoàn thiện năng lực con người.
HOÀN THIỆN HỌC LÀ GÌ?
Lịch sử chung của các dân tộc có các giai đoạn hưng thịnh và suy vi xen kẽ nhau. Cứ hưng thịnh lên một thời rồi lại suy vi. Lúc suy vi là khi mâu thuẫn gay gắt dẫn đến khủng hoảng trầm trọng. Các cuộc đấu tranh thường diễn ra để giải quyết khủng hoảng, đôi khi dẫn đến nội chiến. Sau khi khủng hoảng được giải quyết thì lại có một chu kỳ hưng thịnh mới, rồi lại suy vi. Các đế chế hùng mạnh cũng không tránh khỏi các chu kỳ thăng trầm đó. Khi hưng thịnh, nó xâm chiếm và mở rộng lãnh thổ. Vì vậy đọc lịch sử thế giới người ta thấy rất nhiều cuộc chiến đẫm máu, và có người cho rằng lịch sử loài người là lịch sử các cuộc chiến tranh.
Nhưng theo góc nhìn về quá trình, thì lịch sử nhân loại chính là lịch sử hoàn thiện dần sức mạnh của các tổ chức và dân tộc. Sự hoàn thiện dần tổ chức xã hội, thể chế quản trị, năng lực con người,…chính là quá trình lịch sử không đảo ngược được trên quy mô toàn cầu.
Vậy chắc chắn phải có các quy luật chi phối quá trình hoàn thiện đó. Hoàn thiện học chính là môn khoa học nghiên cứu về các quy luật đó. Trong sách Hoàn thiện học, ông đã tìm ra hàng mấy chục quy luật về các quá trình hoàn thiện, từ quy mô cá nhân đến quy mô quốc gia, dân tộc và nhân loại. Tất cả các quy luật đó đều được tìm thấy và chứng minh theo phương pháp thực chứng. Ông gọi đó là các quy luật phổ quát. Ví dụ các quy luật về hoàn thiện trí lực và năng lực nghề nghiệp, năng lực nhận thức, tư duy.
Một đất nước muốn tự cường sánh vai với các quốc gia khác, thì trước hết người dân ở đất nước đó phải hoàn thiện năng lực của cá nhân của mình để trở nên giỏi hơn, mạnh mẽ hơn, giải quyết được những công việc khó khăn hơn, to lớn hơn. Để có thể hoàn thiện mình mỗi người phải hoàn thiện năng lực quan sát, năng lực phân biệt, nhận biết nhân quả, và tư duy.
Nước ta là một nước có nền kinh tế đan xen, giữa kinh tế hộ gia đình, kinh tế tiền công nghiệp, kinh tế công nghiệp, kinh tế thị trường. Hoàn thiện nền kinh tế nước ta là một quá trình phức tạp, nhưng trong sách của GS Minh đã chỉ ra hàng loạt các đặc điểm và quy luật để hoàn thiện nền kinh ấy. Các nhà quản trị kinh tế có thể tìm được trong sách Hoàn thiện học của GS Minh những rất ý tưởng bổ ích. Hơn nữa, trong chương 6 về “Phát triển hoàn thiện văn hóa nghệ thuật” chúng ta thấy ông đưa ra một định nghĩa mới là “cái đẹp được chứa đựng trong ba đối tượng hình ảnh, âm thanh và ý nghĩ”. Từ quan sát đó ông đã trình bày một loạt các ý tưởng mới lạ về văn hóa nghệ thuật, tư tưởng, triết lý,…
Tóm lại Hoàn thiện học là một môn khoa học, một triết học thực hành giúp ích cho từng quốc gia, từng con người có khao khát đi tìm tự do và hạnh phúc.
Đây chắc chắn là một cuốn sách hết sức đáng quan tâm và nên đọc. FAHASA đã rao bán trên mạng rồi, thay vì 196K chỉ 160K, mua ngay kẻo hết!
Còn ở tạp chí Đức thì tờ ART cho hai bài hay, một là ngay trang bìa: Éduard Manet & Zacharie, tình bạn cho cả cuộc đời, mạng lưới những dân du cư vùng Paris. Bài dài đến 12 trang, rất hấp dẫn, bởi vì tôi vốn mê tranh khỏa thân ‚Olympia’, và dĩ nhiên nhiều bức tranh khác của Manet và vì ông cũng là một trong những đại diện cho trường phái ấn tượng đầy sức cuốn hút, thì nay mới được biết Zacharie, vốn đồng thời là nhà phê bình có hạng, đã đứng ra bảo vệ Manet trước mọi chỉ trích của công luận, hay nhất ở bài này là sự so sánh Zacharie và Manet ở hai bức tranh hai ông cùng vẽ một bình hoa, khá tương tự nhau, nhưng lại biết bao khác biệt. Cái hay của hội họa chẳng hề kém cái hay của âm nhạc, hay văn học, hay thậm chí khoa học.
Bài thứ hai cũng hấp dẫn chẳng kém tuy viết về đề tài cổ hơn nhưng cũng không kém lý thú: danh họa Tizian với trường phái cổ điển Venice, các tranh phụ nữ với đề tài về sự tán tỉnh, và đặc biệt nhất là bức tranh ‚Schlummernde Venus-Thần Vệ nữ đang mơ màng’, vốn là bức tranh vẽ chung của hai họa sĩ Tizian/Giorgione, mà lũ du học sinh chúng tôi quá rành vì ở Bảo tàng Mỹ thuật Dresden có treo bức này và đâu đâu cũng thấy treo những bức tranh in lại của nó.
Báo Spiegel có bài cực kỳ hấp dẫn nói về các vụ rắc rối tại tập đoàn xuất bản lớn nhất Đức Springer với dòng tít ăn khách: tình dục, dối trá và lạm dụng quyền lực, còn bên trong tựa đề là ‚Tinh thần thiện mỹ và sự đê tiện’: Axel Springer luôn thể hiện mình là tập đoàn công nghệ số hiện đại với vị chủ tịch hội đồng quản trị Mathias Dörpfner, vốn là tổng biên tập tờ ‚Die Welt’, là nhà tư tưởng tiên phong cho đất nước, thế nhưng sau hậu trường ẩn chứa một bãi bùn bẩn thỉu đầy những vụ ô trọc, một doanh nghiệp về mặt văn hóa dừng lại ở những năm sáu mươi thế kỷ trước với ông chủ có thế giới quan đáng ngờ. Dörpfner là kẻ lưỡng lự nhưng lại cũng Hardliner, thích Disco và Dax, y thích mình xuất thực hiện trước công luận như kẻ đầy mâu thuẫn nội tâm. Hiện nay y được bà chủ góa Friede Springer biếu nhiều bất động sản và trên 20% cổ phần, cũng là người nâng đỡ và ân nhân cho y. Nhưng không phải chỉ y mà còn có tổng biên tập tờ Bild Julian Reichelt, được đào tạo tại Viện Axel Springer, nổi lên từ chiến tranh Afganistan, Irak, Sudan, và sau là Boie. và còn nhiều người khác mà bài không nêu đích danh. Và còn nhiều vụ rối rắm được bài phơi bày. Nó còn hay vì khi là vụ án lớn thì liên quan ngay đến chính trị, Bộ trưởng y tế Spahn và dĩ nhiên Đảng CDU của Laschet cũng dính vào, thậm chí phanh phui nhiều điều mờ ám ngay bên trong đảng này, dẫu nay bầu cử Đức đã kết thúc vẫn đáng xem.
Ở nước Đức tự do dân chủ, văn minh là thế thì ở nước Việt Nam độc tài, chậm phát triển thế nào, xin bạn đọc mặc sức tưởng tượng.
*****
Bài trước có nhắc đến anh bạn Moritzburger Quang Chiến và anh bạn khóa 9 vật lý ĐHTHHN LPT. Lần này theo truyền thống ấy xin nhắc đến anh bạn Moritzburger TĐH và anh bạn khóa 9 vật lý ĐHTHHN NĐT. TĐH cùng với TTH, sau tôi một lớp, vì cũng họ Trần và cùng tên Hiệp nên mọi người phải phân biệt ‚H Bẻm’ và ‚H mắt cá chầy’. ‚H Bẻm’ có lần kể về sự phát triển sớm và nổi trội của anh về mặt tình ái qua vụ lùm xùm với cô nữ y tá Margarete ở trạm xá trường Maxim Gorki, sau này anh còn nổi tiếng hơn nữa vì từng làm đại diện hãng hàng không Interflug CHDC Đức ở Hà Nội rồi có lẽ vì thế mà từng là một trong những doanh nhân đầu tiên và có hạng ở Hà Nội với một hãng lắp ráp xe máy và nhiều bất động sản, nhưng tôi không rành mảng này – dù cũng nên nhắc lại kỷ niệm đẹp với anh là nhờ anh mà tôi có cả bộ vé Vietnam Airlines HN-SG thời đó giá đâu hơn tháng lương cho cả gia đình, tôi đưa được mẹ và vợ con vào thăm cậu em C. đang đóng quân ở sân bay Trà Nóc năm 1976 nhân đó thăm khắp Miền Nam sau giải phóng như ngoài Cần Thơ và SG còn Đà Lạt, Nha Trang và Đà Nẵng, bởi đâu cũng có họ hàng và người thân, bạn bè mà, và ra Bắc bằng đường bộ và đường sắt – nên sợ nói sai và mọi người cho rằng đó không là hồi ký mà là câu chuyện giả tưởng, nên chỉ kể về ‚H mắt cá chầy’ là thuộc về giới trí thức chúng tôi. H này nhỏ nhắn, trắng trẻo đến hơi ẻo lả, mắt lồi thông minh, bố từng làm cục trưởng điện ảnh nên đã có thời gian ở tại khu tập thể nghệ sĩ Phố Trần Hưng Đạo, tôi đã nhiều lần tới đó chơi với anh, dĩ nhiên tôi là kẻ ham chơi, tính khí cởi mở nên giao tiếp rộng mà, ‚cha mẹ sinh con, trời sinh tính’, cha tôi kín đáo, nhu mì đến thế mà tôi lại như thế, chẳng biết mình thửa hưởng gì ở bố, chẳng lẽ chỉ cái ‚danh’ ăn theo.
Lại nói TĐH, anh và bạn H. là hai người cùng tuổi tôi nhưng học sau một lớp như VVS em ruột nhà văn VT Hiên mà bài trước có kể vì học nghề với tôi ở cơ khí điện ảnh Dresden, nay đã định cư ở Đức, là người đâu như có họ hàng với thày PB thì phải, nên được thày khuyên hãy ở lại học trung học trong nước mà không theo học nghề, cho nên tốt nghiệp phổ thông sớm (như bình thường chứ không bị chậm vài năm như chúng tôi), sau này khi chúng tôi bất bình với việc đó thì thày, đang học Germanistik tại Karl Marx University Leipzig, phải ghé chỗ chúng tôi để giải thích, đó là một buổi chiều tà ven sông dưới chân cầu ‚Blaues Wunder Loschwitz’ mà nay tôi vẫn nhớ. H. thế là sang học đại học sớm nhất trong bọn tôi, trừ ông bạn LĐD được đặc cách ‚nhảy cóc’ như bài trước kể, học Ernst-Moritz-Arnt University of Greifswald là trường đại học cổ nhất Đức. Nghe nói anh học rất giỏi, chuyên ngành hóa học các chất bán dẫn mà lúc đó đang là thời thượng, nhưng không được làm chuyển tiếp sinh, Forschungsstudent, mà phải về nước vì vướng một vụ lùm xùm về sách vở thư viện thì phải, nhưng anh được Bộ Đại học cử ngay sang Praha làm nghiên cứu sinh ở đại học Praha, trường cũng chẳng hề kém cạnh gì khi so với đại học Greifswald, bởi vì có Albert Einstein từng làm giáo sư ở đấy. Cũng nghe nói, ở đó anh học giỏi đến mức khi đại tướng VNG có dịp sang thăm Tiệp Khắc có hỏi các vị giáo sư ở đó xem nên trao sự tín nhiệm về khoa học cho ai thì các vị đó chẳng hề ngần ngại mà nêu ngay tên anh. Khi tốt nghiệp TS về nước những năm cuối thập niên, vì cùng bạn đi Đức thời nhỏ với nhau, anh cùng lớp với TBT mà tôi cũng đã có dịp kể, nên rất hay gặp nhau, anh thậm chí lại còn có dịp lấy một lá số tử vi cho tôi vì anh rất thạo môn đó, dẫu tôi không tin mà chỉ dùng nó để tham khảo. H. sau đó được cấp trên tín nhiệm giao cho đến cấp tổng cục trưởng Tổng cục Hóa chất, hàm thứ trưởng nên rất bận, tôi chẳng có dịp gặp gỡ nữa. Rồi sau đó anh lại mất sớm, ‚hồng nhan bạc mệnh’, đời có số má rồi mà, có ai cưỡng lại được.
Thế nhưng các anh bạn khóa 9 vật lý ĐHTHHN NĐT và PMC thì số phận trái lại. Anh vốn quê Thái Bình, cũng như anh PVT quê Nam Định, sẽ kể sau, vốn thi Toán, mà được (hay bị?) tổ chức trường chuyển sang Lý vì nhu cầu cán bộ. Cũng quê Nam Định và thi Toán rồi may mắn được học Toán còn có anh T. sau này đi dạy Algeria trước tôi một khóa ở đại học Constantine nhưng rồi bị tai nạn máy bay Vietnam Airlines ở sân bay Bangkok, may mắn thay, anh ngồi sát buồng lái nên chỉ phải chứa trị ít lâu tại đó rồi qua khỏi nhưng thôi không dạy nữa nên tôi thế chân anh ở nhà tập thể của trường này. NĐT học giỏi nên hơi gàn, nên cũng bị bạn bè gán cho tên là ‚T. gà chọi’. T. học chuyên ngành địa vật lý nên được phân công về dạy ở trường Đại học Đường Thủy Hải Phòng. Khi cuộc chiến tranh đánh phá Miền Bắc trở nên ác liệt, anh được gọi nhập ngũ và phục vụ 3 năm tại Binh trạm 14, cũng như PMC cùng quê, nhưng học chuyên ngành vô tuyến rồi về dạy Đại học Xây dựng, tham gia lực lượng Hải quân. Khi T. hết nghĩa vụ quân sự thì về Đại học, nay đã đổi tên là Đại học Hàng Hải, Hải Phòng. Cũng như LPT lấy vợ làm ở Phòng Nông nghiệp, T. được phân nhà là một mảnh đất kha khá ngay dưới chân cầu Hoàng Văn Thụ Bắc qua sông Cấm, nay xây nhà 4 tầng. Cũng như LPT, tuy T chẳng hề đi làm TS ở nước ngoài nhưng nay sống rất đường hoàng. Ba đứa con, thì một cô ở lại công tác tại trường đại học bố đã từng dạy, một cô lên sống ở Hà Nội và cô út vào tận SG, bố mẹ hay lên thăm coi như đi du lịch nhưng từ hai năm nay do đại dịch cúm Tàu chắc chắn khó khăn lắm, có lẽ hàn huyên zalo hay viber là chính thôi.
Không như T., PMC thăng tiến theo con đường quân đội, lên đến đại tá P Tổng biên tập báo ‚Quân đội Nhân dân’ nổi tiếng, bây giờ về hưu sống đường hoàng ở Hà Nội. Ai bảo cứ tốt nghiệp đại học là phải làm tiếp bằng TS. Nhất là với lứa chúng tôi con trai thời chiến. Với các bạn được gọi nhập ngũ những năm đó như VKB, NĐD, PVT… na ná như nhau, sau chiến tranh thì đời họ rất ổn và chẳng có gì khác biệt ghê gớm để tôi phải kể ra, có kể thì kể hai trường hợp là VCL và PVT, hai anh lớp tôi sau này trở nên hết sức nổi tiếng, nhưng nó lại liên quan đến cả mối liên hệ giữa các bạn lớp tôi, có thể nói không gay gắt nhưng âm thầm và chính vậy mới nguy hiêm và đáng nói, nhưng xin để bài sau.
Bây giờ lại nói khi ra trường tôi được phân công, đầu tiên về Bộ Công an, nhưng may quá họ không nhận nên về lại UBKHNN, lúc ấy tôi thích làm nghiên cứu hơn làm hành chính là Viện Đo lường nên về Viện NIKI khi đó đang chuẩn bị xây dựng, trong số ấy nhiều người đã ra đi như anh ĐVR cùng phòng, hay NDS, người bạn ở Berlin rất lâu khi làm TS ở đó và đủ tài để các bạn Đức mời ở lại cộng tác dài hạn, sau 1990 ở lại luôn, nên cứ sang Berlin là tôi gặp, mà có lẽ tôi sẽ có dịp nhắc lại, nhưng phần đông vẫn còn và đang hoạt động cả vì còn khỏe và hầu hết đều có chức danh bét ra cũng nghiên cứu chính và học vị không GS, PGS thì bét ra cũng TS. Làm to thì đến như ĐVM ủy viên TW nhiều khóa, hay viện trưởng thì như PHK, còn BTA, MA thậm chí đại biểu Quốc hội nhiều khóa. Có người thậm chí còn dành thời gian ở Mỹ là chính, như PĐT vì anh là người đầu tiên ứng dụng bột nghệ nanocucumin thành công để chữa ung thư, nay đã có công ty tận bên đó và cho cậu con sang làm chủ để điều hành, anh thì cứ đi đi về về nhưng nay vì dịch cúm, anh may mắn về kịp trước khi khó khăn như hiện nay nên đang hẹn gặp.
Nhưng như khi còn đi học, các thày hay nhắc ‚hết đại đăng khoa lại đến tiểu đăng khoa’, tôi bắt đầu lo đi ‚tìm hiểu’ bạn gái. Đầu tiên là người ngay ở Viện, khi đó còn nhỏ, vỏn vẹn trong khu đất nay là VHLKH&CNVN đó nhưng khi ấy chỉ có cái nhà xưởng cơ khí mới xây xong, thời đó là khá hiện đại vì do Liên Xô trang bị, nhưng nay đã bị phá, xung quanh là bãi xây dựng, bùn lầy, các con đường hẹp chưa rải nhựa. Như đã nói ở trước, chúng tôi là nhóm Hồng ngoại có máy UR 20 cần điện nước liên tục nên được một phòng nhỏ ở đó, chúng tôi thay nhau canh máy, hàng ngày ra ăn cơm tem phiếu, may quá ở chợ Bưởi có cửa hàng ăn nên được phục vụ ngày đêm.
Tôi để mắt tới cô M. là cô bé theo con mắt tôi là đẹp nhất trong các cô công nhân ở đó, chắc mọi người cũng vậy, phụ nữ 18-20 đang ở tuổi đẹp nhất đời mà. Tôi cũng đã rủ cô đi chơi được vài buổi tối, vì nhà rất gần nhau, cô ở ngay Ngõ 2 Hàng Chuối, ngay cạnh cửa bên, nhưng đồng thời lại là cửa hàng của Phòng Phát hành sách của NXB Đại học Quốc gia mà tôi hiện đang là cộng tác viên, nên rất có nhiều dịp ghé và vẫn còn…bồi hồi như mới xảy ra. Nhưng như đã kể ở trước, ngay lần đầu tiên tới thăm nhà mà cả nhà đã đi sơ tán hết, cô ngồi ngay ra giường, nhưng hớ hênh như nằm nên tôi chán quá, đành gượng cười mà bảo: ‚Thôi muộn rồi, ta về thôi’ và đưa cô về lại Ngõ 2 Hàng Chuối. Và thế là chấm dứt mối tình vừa hé nở. Sau này có nghe nói, cô lấy một anh đại úy Hải quân và xuống Hải Phòng sống với anh ấy. Từ đó tới nay biệt tăm luôn. Nói tôi khá tỉnh táo thì chẳng đúng, 24 tuổi, lớn lên ở một nước văn minh bậc nhất nên phân biệt hết sức rõ ràng tình yêu, tình dục, hôn nhân gia đình… càng sai, mà là số phận. Trước đó, khi còn sơ tán trên Đại từ, tôi từng theo đuổi cô KC ngay Phố Hàng Bông, sau tôi hai lớp, cũng cực kỳ xinh đẹp, thùy mị, con gái Hà Nội chính hiệu, tôi từng đến đấy nhiều lần nhưng không đến đâu vì có 4 cô (lớp đó đông gấp đôi lớp tôi vì có nhiều lưu học sinh ở Trung Quốc về vì cách mạng văn hóa ở dấy, con gái cũng gần nửa chứ không èo oặt như lớp tôi) người Hà Nội kết bạn với nhau hứa không yêu khi đang học (sau nay tôi biết được vì số phận lại đưa tôi hướng dẫn luận án tốt nghiệp đại học cho X., một trong số 4 cô ấy, suốt 3 tháng hàng ngày tiếp xúc nên cô đã thân và dĩ nhiên có điều kiện kể lại). KC sau này lấy anh T. trên tôi một khóa, nhạc trưởng khoa Lý mà tôi đã kể rồi, và cũng là đồng nghiệp cán bộ giảng dạy Đại học Nông nghiệp, rồi theo anh lên Đà Lạt khi sau Giải phóng Miền Nam anh, vốn ngành vật lý hạt nhân, được thuyên chuyển về Lò phản ứng nguyên tử, anh lên Viện phó có villa ngay ven Hồ Xuân Hương mà tôi có nhiều dịp ghé, thậm chí qua đêm, vì là tourguide mà, chưa nói cả cùng vợ đầu và vợ cuối (hay chưa, vì chưa biết!). Vợ đầu của tôi là ĐHS, có trên mấy ảnh minh họa, cùng khóa với KC nhưng học Hóa, khóa đó rất đông sinh viên nói chung và nữ sinh nói riêng, như vừa nói.
Lại tiếp, tôi có PĐH là bạn Moritzburger cũ, đang là cán bộ giảng dạy khoa Hóa, đang yêu NVL là sinh viên của anh, mà thày trò đi chơi với nhau sẽ dị nghị nên giới thiệu ĐHS là bạn thân cô này với tôi, hai cô xinh nhất lớp đó và thậm chí được trường gọi đi đón khách quốc tế mà có lần đi ra sân bay Gia Lâm đón các giáo sư đại học Novosibirsk đến thăm trường tôi có dịp ngắm tận mặt thật lâu ngay sau khi được H. giới thiệu. Thế nên cũng có buổi dự lớp Phổ Hồng ngoại mà tại Khoa Hóa mà giáo sư TS LĐD có dịp kể ở bàì ‚LĐD phản bác NHT’ đăng trên VNTB chắc mới chỉ hơn tháng nhỉ?…
Thế là chúng tôi có nhiều dịp đi chơi với nhau, H. ở khu tập thể trường phố Lò Đúc, S. Phố Huế, VL. ở Hàng Chuối vì mẹ làm BTV ở Báo Phụ Nữ. Bốn chiếc xe đạp, khi ấy đã là sang trọng chán, rong ruổi các phố Hà Nội và ven đô, thậm chí xa hơn như các chùa chiền ngoại thành như Chùa Trầm, Chùa Trăm Gian…
Và thế là lần đầu tiên trong đời tôi hôn một người phụ nữ, người vợ đầu và gắn bó với nhau dẫu sao cũng được tới 19 năm… Tối đó trời mưa rét ở Bình Đà, chúng tôi về muộn, và thời gian cũng đã giữa đông như bây giờ, nàng nép vào tôi và lần đầu tiên trong đời, tôi biết được vị ấm áp ngọt ngào của cặp môi đàn bà… Bây giờ vẫn chưa quên dù đã chớm mắc bệnh Alzheimer…
Thế nhưng bài cũng đã dài, xin hẹn lần sau kể tiếp.
*****
Đọc báo mạng, thấy những bài sau đáng chú ý xin giới thiệu cùng bạn đọc:
UNDP: Đại dịch khiến dân VN nhiều lo lắng và có nơi 1/5 ‘mất hết thu nhập’
Có tới 77% người trong nhóm được khảo sát ở Việt Nam nói “họ bị mất thu nhập”, và 1 trên 5 người “mất thu nhập toàn bộ” sau một năm dịch Covid, theo khảo sát trong tháng 9-10/2021 của Chương trình Phát triển LHQ (UNDP) .
Khảo sát nêu ra lo lắng của người Việt Nam về đại dịch, nay đã tới làn sóng thứ tư.
Thời điểm nêu ra khảo sát là lúc Việt Nam đang cố gắng phục hồi kinh tế, mở lại đường bay quốc tế nhưng lại vào lúc biến thể Covid là Omicron bắt đầu hoành hành ở châu Âu.
Kinh tế Việt Nam 2021 và Covid-19: Lạc quan, đau thương rồi hy vọng
Tính từ 27/4 đến 27/11/2021, đợt dịch Covid-19 đã khiến Việt Nam có thêm gần 1.175.000 ca nhiễm với 24.257 ca tử vong, ảnh hưởng nặng nề đến kinh tế, an sinh xã hội.
Sau chiến dịch phủ vaccine và các điều chỉnh chính sách, nền kinh tế bắt đầu có dấu hiệu phục hồi trong ba tháng cuối năm.
Nhưng liệu kinh tế Việt Nam đang trở lại mạnh mẽ với đà tăng trưởng bền vững hay không, là điều không ai dám đoán chắc.
Việt Nam đón chào năm 2021 với tin tăng trưởng GDP cả năm 2020 chỉ đạt 2,91%, thấp nhất trong một thập niên 2011-2020 chủ yếu do những tác động tiêu cực của dịch Covid-19.
Chúng Ta Là Hậu Duệ Của Việt Vương Câu Tiễn?
Trong cuốn “Việt Nam thời khai sinh”, tác giả Nguyễn Phương phân tích và đánh giá các thuyết khác nhau về nguồn gốc dân tộc Việt Nam, trong số thuyết này có quan điểm khá lạ của 2 sử gia Pháp.Edouard Chavannes trong khi dịch bộ Sử ký của Tư Mã Thiên, đoạn viết về nước Việt của Câu Tiễn, suy diễn rằng dân Việt của Câu Tiễn là tổ tiên của người An Nam.
Khai triển quan điểm trên, Léonard Aurousseau viết bài “Lần đầu tiên Trung Quốc chinh phục các xứ An Nam” đăng trên kỷ yếu của Trường Viễn Đông Bác Cổ năm 1923.
Nhân quyền Việt Nam: Tại sao phương Tây và Mỹ ‘mềm mỏng’ với Hà Nội?
Sau khi chính quyền Việt Nam tiếp tục mở các phiên tòa kéo dài nửa ngày xét xử các nhà bất đồng chính kiến với án tù nặng, một số nhà quan sát quốc tế đã chỉ ra rằng có vài nguyên nhân mấu chốt khiến Mỹ và phương Tây nhẹ tay với nhân quyền Việt Nam.
Một số nhà quan sát cho rằng “Tầm quan trọng chiến lược của Hà Nội đối với Hoa Kỳ và các đồng minh đã cho phép Đảng Cộng sản Việt Nam có nhiều không gian hơn trong việc bịt miệng những người chỉ trích.”
Tại sao Đảng sợ Phạm Đoan Trang
Cô Phạm Đoan Trang, 43 tuổi, đã bị tuyên án 9 năm tù vì tội “Tuyên truyền chống Nhà nước” theo luật Hình sự của đảng Cộng sản. Luật sư Đặng Đình Mạnh kể, có lúc tòa tạm ngưng, cô Đoan Trang quay lại nhìn về phía người mẹ đang ngồi phía sau khoảng 5 mét. Bà Bùi Thị Thiện Căn, hơn 80 tuổi, đã nắm tay, đưa một ngón cái lên: “Con là Số Một!”
Dohamide, Giấc Mơ Chàm và Bangsa Champa
Dohamide, người gốc Chăm, sinh năm 1934 tại làng Katambong, Châu Đốc (An Giang), có thêm ba bút hiệu nhưng ít được biết đến: Linh Phương, Châu Giang Tử, Châu Lang. Khi Dohamide có bài viết đầu tiên “Người Chàm tại Việt Nam ngày nay” đăng trên tạp chí Bách Khoa năm 1962, Chủ nhiệm Lê Ngộ Châu đã giới thiệu anh với độc giả như sau:..
Vì sao chính phủ Việt Nam vẫn nhìn ‘nhân quyền’ rất khác thế giới?
Nhân quyền trên thế giới và tại Việt Nam đang là chủ đề với những nhận thức và hành động khác nhau trong lúc chính quyền Việt Nam gia tăng đàn áp và đem ra xét xử một loạt nhà hoạt động.
Xi Jinping est-il populaire en Chine ? Si oui, pourquoi ?
Afin de bien comprendre cela, vous devez essayer de voir les choses comme les chinois voient les choses.
Vous devez arrêter de voir la Chine avec vos yeux occidentaux. En tant qu’occidental, vous voyez Xi Jinping comme un dictateur brutal. Vous pensez qu’il dirige son pays d’une main de fer et terrorise le peuple chinois. Ce n’est pas entièrement faux
Vietnamese also claim the Paracel islands belong to them.
But why does the Vietnamese government not bring China to an international court officially? Why does the Vietnamese government just blame China but never act? Because it is a waste of time.
Look, I could go on a drivel with official explanations on how China argue their case and how Vietnam argue this case. China would cite ancient claims, Vietnam will cite theirs, US audience will claim China’s claim is BS and how Vietnam’s claim is the right one.
Lược sử các Lãnh đạo Đảng Cộng sản Liên Xô
Ngay sau khi Lenin qua đời (1924). Hóa ra người thứ hai trong đảng, đồng chí Trotsky, là một kẻ phản bội. Kamenev, Zinoviev, Bukharin và Stalin lật đổ Trotsky và trục xuất khỏi Liên Xô (1927).
Nhưng sau vài năm, hóa ra Kamenev, Zinoviev và Bukharin cũng là kẻ thù và là loài sâu bọ. Sau đó đồng chí dũng cảm Heinrich Yagoda bắt họ (1936).
Trí thức VN và các vụ xử án: Thờ ơ hay cho đó là ‘ngây thơ’?
Nhân các vụ xử án nhân quyền liên tiếp, có câu hỏi là phải chăng ‘sự dấn thân của những nhà hoạt động, sợ rằng, sẽ rất vô nghĩa, giữa một cộng đồng thờ ơ?’.
Ý kiến về việc ‘trí thức Việt Nam thờ ơ hay thức tỉnh’ được KTS Bùi Uyên nêu ra khi nghe tin nhà báo Phạm Đoan Trang bị bắt tháng 10/2020, và nay được tác giả nêu lại, sau khi bà Đoan Trang nhận án tù 9 năm.
Giá đất đắt nhất thế giới
Vừa qua, thành phố đã tổ chức đấu giá 4 lô đất ở Khu đô thị Thủ Thiêm. Kết quả của cuộc đấu giá gây bất ngờ và choáng váng rất nhiều người, kể cả những chuyên gia, doanh nghiệp kinh doanh bất động sản. Ở hai lô đầu, giá trúng thầu là 470 triệu đồng một m2 và 600 triệu một m2. Đến hai lô sau, một công ty ở Hà Nội trúng đấu giá lô đất 3-9 với giá 5.026 tỷ đồng, tương đương 1 tỷ đồng/m², gấp 7 lần giá khởi điểm.
Lý do dân chủ tự do thất bại và tính ưu việt của mô hình Trung Quốc
Nền dân chủ đang ở trong tình trạng báo động. Freedom House tuyên bố “sự suy giảm dân chủ toàn cầu đã tăng tốc” và ngay cả ở Mỹ, dân chủ đã “suy giảm đáng kể”. Theo nghiên cứu của Viện V-Dem ở Thụy Điển, phần lớn sự suy yếu của dân chủ đang diễn ra ở các quốc gia liên kết với Mỹ.
Boris Yeltsin: Người nông dân làm tổng thống Nga dân chủ
Là gương mặt trẻ, năng động, thậm chí nói thẳng tới mức bị cho là ‘hung hăng’, ông giúp Gorbachev thực hiện các chiến dịch chống tham nhũng.
Ngày nay người ta hay nói về Yeltsin và Gorbachev như hai nhân vật đối nghịch nhau, thậm chí là kẻ thù chính trị.
Tại sao nguy cơ xảy ra chiến tranh cao hơn so với trước đại dịch?
Nhà địa chính trị François Heisbourg tỏ ra lo ngại. Trong cuốn sách “Le Retour de la Guerre” (Sự trở lại của chiến tranh), triết gia người Pháp viết lý do tại sao nguy cơ xẩy ra chiến tranh trong tương lai gần lại có nhiều khả năng hơn
Sau Phạm Đoan Trang sẽ tới ai?
Không phải tôi hỏi rằng nhà nước cộng sản Việt Nam sẽ bắt ai nữa sau Phạm Đoan Trang, người vừa bị án tù 9 năm trong ngày 14/12/2021. Câu hỏi của tôi là, người Việt Nam nào sẽ tiếp tục làm những công việc tương tự như cô, phản bác tận gốc chế độ toàn trị Việt Nam hiện nay? Và ai nữa sẽ làm hơn những việc Đoan Trang làm?
Thì dân tộc ấy xứng đáng diệt vong
Không có gì ô danh một dân tộc văn hiến hơn là khoanh tay chấp nhận sự cai trị của một tập đoàn lãnh đạo vô trách nhiệm và chỉ tuân theo những bản năng tăm tối.
Mạng xã hội Việt Nam nói gì sau hai phiên xử Phạm Đoan Trang, Trịnh Bá Phương
Bà Phạm Đoan Trang, một nhà hoạt động dân chủ, từng được giải Tự do Báo chí năm 2019 của tổ chức Phóng viên Không Biên giới (RSF).
Ông Trịnh Bá Phương và bà Nguyễn Thị Tâm vốn là nông dân, nhưng được biết đến là những nhà hoạt động xã hội.
Các bản án nêu trên, đặc biệt là với bà Phạm Đoan Trang được quốc tế biết nhiều hơn, đã gây ra nhiều phản ứng trong giới ngoại giao nước ngoài cũng như trên mạng xã hội Việt Nam.
VinFast hướng đến tư bản Mỹ nhưng công nhân ở VN thì sao?
Sau khi hãng xe VinFast của tỷ phú Phạm Nhật Vượng giới thiệu hai mẫu xe ô tô điện đến người tiêu dùng ở nước Mỹ tại triển lãm xe (Auto Show) Los Angeles 2021 vừa qua, thì truyền thông quốc tế đã đưa tin về kỹ nghệ ô tô Việt Nam.
Về “Con đường Tơ lụa Mới”: Lạc quan và thận trọng
Đầu thế kỷ 20, nhà địa lý học Halford Mackinder đã nhìn thấy tầm quan trọng của vùng đất trải dài từ sông Volga đến sông Dương Tử, ông bảo rằng đó là khu vực xoay trục của chính trị thế giới.
Lời nói sau cùng tại phiên tòa của Phạm Đoan Trang
Gia đình Đoan Trang nhận được những dòng này trước khi phiên tòa diễn ra. Đoan Trang mong muốn công bố phòng trường hợp tòa không cho phép cô nói lời sau cùng tại tòa. Dưới đây là guyên văn nội dung do gia đình cung cấp.
…Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 14, lãnh tụ tinh thần của người Phật giáo Tây Tạng, từng nói một câu đại ý: chúng ta hãy thử tưởng tượng một thế giới trong đó có cả 6 tỷ người đều theo cùng một tôn giáo thì điều gì sẽ xảy ra khi đó? Chắc chắn là trước sau cũng có một nhóm người thấy rằng tôn giáo đó không còn mang lại lợi ích cho họ nữa, thế là họ tách ra và thế giới có thêm một nhóm tôn giáo khác hoặc một nhóm người không theo tôn giáo nào.
Tường thuật trực tiếp: Đoan Trang lĩnh 9 năm tù giam
Kết quả phiên tòa
TÒA TUYÊN ÁN: 9 NĂM TÙ
Hội đồng xét xử tuyên án nhà báo Phạm Đoan Trang 9 năm tù vì tội “Tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”, theo thông tin chính thức từ các tờ báo trong nước.
Có lẽ, chỉ có dòng máu anh thư chảy trong huyết quản người mẹ Việt mới có thể luân chuyển, hun đúc nên tinh thần kiên cường của một Đoan Trang mà chúng tôi phải ngả mũ từ rất xa (LS Đặng Đình Mạnh).
Lời biện hộ cho bà Phạm Đoan Trang
Bằng vào chừng ấy sự gian dối trong lời khai [của người làm chứng], càng cho thấy cần thiết không thể trì hoãn việc triệu tập những người mà tôi đã nêu ra, và hơn thế còn phải xem xét tới trách nhiệm hình sự của những lời khai gian dối, bởi không ai có thể kết tội người khác dựa vào những bằng chứng không trung thực, và bởi lẽ công bằng cho tất cả chúng ta chứ không phải chỉ đối với một mình bà Trang, nền tư pháp cần phải vận hành dựa trên những phẩm chất tốt đẹp và không thể kết tội theo cách mà “đổ đầy vào đó các khoảng trống của bằng chứng buộc tội”.
Khác thế giới, xúc phạm lãnh đạo luôn là ‘tội hình sự’ ở Việt Nam
Những ngày trước các phiên tòa xét xử cô Phạm Thị Đoan Trang, ông Trịnh Bá Phương, bà Nguyễn Thị Tâm, ông Đỗ Nam Trung, bà Cấn Thị Thêu, ông Trịnh Bá Tư, tôi nhắc lại một số câu chuyện sau:
Vào tháng 09/2021, tòa tối cao Singapore tuyên buộc hai blogger Rubaashini Shunmuganathan và Xu Yuan Chen phải bồi thường danh dự cho Thủ tướng Lý Hiển Long.
Chính quyền không chỉ bỏ tù nhà báo, họ đang tuyên chiến với niềm tin của nghề viết nói chung.
Chỉ tính trong giai đoạn 2020 – 2021, đã có đến ba nhóm nhà báo khác nhau bị bắt và bị lôi ra tòa hình luật.
Nhóm đầu tiên là những nhà báo bị gọi là “phản động” rõ nhất, bị chửi bới to nhất: những nhà báo độc lập không hoạt động theo khuôn khổ của pháp luật báo chí Việt Nam.
Từ Hội Nhà báo Việt Nam Độc lập với Phạm Chí Dũng, Nguyễn Tường Thụy và Lê Hữu Minh Tuấn cho đến Phạm Đoan Trang – họ là những ngòi bút tài năng không chỉ quen thuộc trong nước mà còn được cộng đồng quốc tế biết đến.
HRW: VN cần hủy cáo buộc mang tính chính trị đối với Nguyễn Thị Tâm và Trịnh Bá Phương
Tổ chức Theo dõi Nhân quyền Human Rights Watch tiếp tục yêu cầu nhà cầm quyền Việt Nam “nên lập tức hủy bỏ các cáo buộc mang động cơ chính trị và phóng thích hai nhà hoạt động vì quyền lợi đất đai ở Hà Nội”.
Thông cáo báo chí của tổ chức được đưa ra hôm 14/12, trước phiên xử sơ thẩm bà Nguyễn Thị Tâm và ông Trịnh Bá Phương một ngày.
Vừa qua, nhân đi công du đến nước Anh, ông Thủ tướng có hùng hồn nói về thành tựu của “nhân quyền” ở Việt Nam là làm cho một trăm triệu con người được có cơm ăn áo mặc. Vâng, chúng tôi cũng thấy đó quả là điều đáng đem khoe với các nước văn minh lắm. Tuy vậy, trong cơn say sưa hào hứng, ông Thủ tướng hình như quên không nói thêm cho rõ cái cách người lao động Việt Nam đã thực hiện “quyền được sống” ấy như thế nào. Xin mách ông rằng từ bao nhiêu năm nay, quanh năm suốt tháng, họ đã phải luôn luôn cố sức vùng ra khỏi những “chiếc vòi đỉa” chúng bám chặt lấy mình để hút máu, khi mình đang lặn lội giữa đủ các loại dòng chảy công việc cực nhọc, từ nhà máy đến ruộng đồng. Thì đây, xin cung cấp cho ông Thủ tướng và các ngài lãnh đạo trên cao một thí dụ gần gũi nhất, để qua đây các ngài chiêm nghiệm về vô số chuyện khác đã và đang xảy ra trong cuộc sống hàng ngày, từ đó thử ngẫm nghĩ xem cái quyền được sống của người dân Việt sung sướng đến mức nào.
Cựu Thủ tướng Nhật: một ‘cuộc phiêu lưu’ quân sự của Trung Quốc có thể là ‘tự sát’
.Hôm 14/12, cựu Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe kêu gọi Trung Quốc không khiêu khích các nước láng giềng hoặc tìm cách mở rộng lãnh thổ, và nói rằng bất kỳ cuộc phiêu lưu quân sự nào của Trung Quốc đều có thể là “hành động tự sát”, theo Reuters.
Theo dõi Nhân quyền: Xét xử Phạm Đoan Trang là sự “sợ hãi tiếng nói bất đồng”
Sáng nay, 13/12/2021, trong cái rét của mùa đông Hà Nội, tôi cùng luật sư Đặng Đình Mạnh và Phạm Lệ Quyên vội vã đến Trại tạm giam số 1 – CA Tp. Hà Nội cho kịp… “đát” ghi trong giấy test Covid để gặp Phạm Thị Đoan Trang, Trịnh Bá Phương và Nguyễn Thị Tâm.
Ngày mai 14/12 là ngày xét xử Đoan Trang, 15/12 xét xử Trịnh Bá Phương và Nguyễn Thị Tâm tại Toà án Tp. Hà Nội.
Trung Quốc đang định hình lại Hong Kong ra sao?
Các quyền tự do ở Hong Kong đang bị dần dần xóa bỏ bởi Bắc Kinh qua Luật An ninh Quốc gia và luật Bầu cử ‘Ái quốc’.
Trước ngày bầu cử Hội đồng Lập pháp hôm 19/12, và khi ngày càng nhiều người bị kết án theo các luật mới, cùng tìm hiểu vì sao đặc tính của Hong Kong đang thay đổi mãi mãi.
Bắc Kinh chứng tỏ không chỉ là ‚bạn vàng’ cho Hà Nội, mà họ Tập là thầy giỏi cho TL, hệt như trước đây Mao từng là cho thằng Thu.
Án tù 9 năm cho nhà báo Phạm Đoan Trang
Phiên tòa sơ thẩm xét xử nhà báo Phạm Đoan Trang kết thúc cuối giờ chiều ngày 14/12 với mức án tù 9 năm dành cho bà về tội “tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”, quy định tại điều 88 Bộ luật Hình sự 1999.
Mẹ và anh trai của bà Phạm Đoan Trang được vào dự trong tòa, tuy nhiên, ông Phạm Chính Trực đã bị đuổi khỏi phòng xử ngay sau khi em gái ông nói lời sau cùng, trước khi tòa bước sang phần nghị án.
Câu hay nhất của bài này là ‚Một bản án cho Phạm Đoan Trang cũng là một bản án cho chế độ’.
VN duy trì Nhà nước XHCN đến 2030 nhưng nói nhiều hơn đến các giá trị phổ quát
Cuối 2021, đúng vào dịp 30 năm Liên Xô giải tán, chính quyền Việt Nam tổ chức một hội thảo quan trọng về chính trị cho tương lai nước này.
Có tên là hội nghị bàn về đề án “Chiến lược xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến năm 2045”, các lãnh đạo Việt Nam nói đến nhu cầu “dân chủ”, “pháp luật” và chất lượng của bộ máy công quyền.
So sáng kiến kết nối toàn cầu của EU và Trung Quốc
Vào ngày 1-12-2021, Ủy ban châu Âu phát đi một thông cáo báo chí nêu rằng tổ chức này sẽ dành EUR (euro) để thành lập sáng kiến Cổng toàn cầu (Global Gateway) nhằm hỗ trợ và đầu tư vào các dự án cơ sở hạ tầng nằm ở nhiều quốc gia trên thế giới.
Việt Nam: Hãy trả tự do cho blogger nổi tiếng Phạm Đoan Trang
Cần từ bỏ cáo buộc có động cơ chính trị đối với Phạm Đoan Trang
HUMAN RIGHTS WATCH – December 13, 2021
(New York) – Các nhà chức trách Việt Nam nên hủy bỏ mọi cáo buộc hình sự đối với nhà hoạt động nhân quyền và blogger nổi tiếng Phạm Đoan Trang và trả tự do ngay lập tức cho cô, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền Human Rights Watch đã lên tiếng hôm nay.
NỖI BẤT HẠNH CỦA KẺ KHI MẤT RỒI MỚI BIẾT MÌNH MẤT GÌ?! – phần 2
Phần Hai
Hệ quả của cảm xúc
Dư âm của buổi tang lễ đã làm tôi buồn nhiều ngày sau đó.
Truyền thông thổ tả (Phần 3)
Tiếp theo phần 1 và phần 2
Đang định viết tiếp về vai trò của mạng xã hội đối với truyền thông thì hôm nay có một chuyện thú vị lên báo.
Ở Đức có hai kênh TV công cộng phát toàn quốc, chương trình 1 (ARD) và chương trình 2 (ZDF). ARD không phải là đài truyền hình nào cả, mà là tập hợp của tất cả các đài truyền hình địa phương .
Hoa Kỳ đã ‘bỏ rơi’ Việt Nam Cộng hòa như thế nào?
Trong phần tiếp phỏng vấn với cựu phân tích gia chiến lược của CIA ở Nam Việt Nam, BBC hỏi ông Frank Snepp về câu chuyện Hoa Kỳ đã ‘bỏ rơi’ VNCH như thế nào từ sau Hoà đàm Paris 1973.
Mỹ có phản bội hay bỏ rơi VNCH không, theo Frank Snepp, năm nay 78 tuổi, hiện sống tại California là một câu hỏi phức tạp đòi hỏi một câu trả lời cặn kẽ.
Ông nhận định rằng việc bỏ rơi này khởi đầu với Henry Kissinger, Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Richard Nixon, và sau đó Gerald Ford.
How might you justify America’s behaviour in the Vietnam War?
You asked me to answer but you won’t like what I have to say.
Sorry, there is no way I can justify America’s behaviour in the American War. With some notable exceptions the average grunt’s behaviour wasn’t that bad but the politicians should have been shot.
Having said that there is this:- Mỹ Lai massacre
Vài kỷ niệm với ông Bùi Tín
Một tối tháng chín mùa thu năm 1990, Vương nhận được tin gây xôn xao dư luận giới nghiên cứu sinh tại Pháp thời đó là việc nhà báo Thành Tín sang Pháp dự hội báo Nhân Đạo tung ra bản Kiến Nghị. Sau đó một thời gian ông chính thức tuyên bố không về nước.
Nhà báo Thành Tín chính là ông Bùi Tín.
Thái Hà nói về lý do hệ thống độc đảng kìm hãm sự phát triển của Trung Quốc
Trung Quốc đã “hoàn thành một quá trình công nghiệp hóa”, tạo ra cả tăng trưởng kinh tế và ổn định xã hội, Đảng Cộng sản Trung Quốc đã tự hào tuyên bố như vậy trong một “nghị quyết lịch sử” được thông qua vào ngày 11 tháng 11. Đảng tuyên bố rằng họ đang “tiên phong mở một con đường độc đáo của Trung Quốc để tiến tới hiện đại hóa, tạo ra một mô hình mới cho sự tiến bộ của con người”.
Mặc dù nền kinh tế của Trung Quốc thực sự ấn tượng, nhưng mọi người trên khắp thế giới không nên bị đánh lừa bởi hình dáng bên ngoài của nó. Thực tế là xã hội Trung Quốc rất mong manh vì chế độ độc tài độc đảng của nước này, và việc
During 1979 Sino-Vietnamese conflict why did China decide to withdraw their troops when the road to Hanoi lay open and the city could have fallen to China?
In short answer, during the Sino-Vietnamese War, after suffering a large number of casualties and before the coming of the Vietnamese crack troops, the Chinese People’s Liberation Army (P.L.A) had to withdraw their forces. The “road to Hanoi lay open and the city could have fallen to China” was also a war myth. In fact, all the roads from the border regions to Hanoi were heavily fortified and garrisoned by several main force divisions of the People’s Army of Vietnam (P.A.V.N).
Quốc hội CS Việt Nam, một lò tin quý giá cho gián điệp mạng Trung cộng
Hacker Trung Quốc khám phá những người chống Trung quốc trong mạng của Quốc hội
Xin mời quý vị đọc trong link này
Đại sứ Anh và Canada nói về tự do báo chí
Đại sứ Anh tại Việt Nam, Gareth Ward và Đại sứ Canada tại Việt Nam, Deboral Paul cùng nhìn lại tình trạng tự do báo chí trên toàn thế giới.
Video đặc biệt này công bố hôm nay 10/12 nhân ngày Nhân quyền quốc tế.
Theo hai vị đại sứ, báo chí có thể đem đến sự thật để giúp người dân “được tự do suy nghĩ và phản biện về thế giới xung quanh”.
EU tung đòn cứng rắn với Trung Quốc
Sau thời gian dài muốn “vừa được tiếng, vừa được miếng” trong quan hệ với Trung Quốc, EU giờ đây thể hiện lập trường hoàn toàn cứng rắn.
Thời điểm này năm ngoái, Liên minh châu Âu (EU) và Trung Quốc hoàn tất đàm phán Thỏa thuận Đầu tư Toàn diện (CAI) sau 7 năm, thành tựu mà Bắc Kinh ca ngợi là thắng lợi to lớn trên trường quốc tế.
HRW nói về phiên xử Phạm Đoan Trang và nhân quyền Việt Nam
Phiên tòa sơ thẩm xét xử hai nhà hoạt động đã bị hoãn một lần hồi đầu tháng 11, thời điểm ông Phạm Minh Chính, Thủ tướng Việt Nam, sang Vương quốc Anh tham dự hội nghị khí hậu toàn cầu.
Liệu TBT Nguyễn Phú Trọng có dám “cởi trói”?
Để có được “những tác phẩm văn hóa, văn học, nghệ thuật lớn, tầm cỡ” như mong muốn, Liệu TBT Nguyễn Phú Trọng có dám “cởi trói”?
Tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc ở Hà Nội ngày 24/11/2021, TBT Nguyễn Phú Trọng có bài phát biểu chỉ đạo Hội nghị với tiêu đề: “Ra sức xây dựng, giữ gìn và phát huy những giá trị đặc sắc của nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”.
Nhân quyền không phải là miếng ăn
Trong chuyến công cán châu Âu cuối tháng Mười, đầu tháng Mười một, năm 2021 vừa rồi, tại nước Anh, ông Thủ tướng Phạm Minh Chính nhà ta đầy tự tin cao giọng: “Tôi sẵn sàng đối thoại với bất cứ ai trên thế giới này về vấn đề nhân quyền. Nhân quyền lớn nhất là lo cơm ăn áo mặc cho một trăm triệu dân, không để ai thiếu ăn thiếu mặc, khi khó khăn không bỏ ai lại phía sau”.
Hồ sơ: Tướng Nguyễn Bình và ý đồ ‘cộng sản hóa’ tôn giáo ở miền Nam
(VNTB) – Tướng Nguyễn Bình – đặc phái viên của Hà Nội được điều vào miền Nam, và sau đó có nguồn tin rằng chính Nguyễn Bình đã tìm cách sát hại Giáo chủ Phật giáo Hòa Hảo khi thất bại trong ý đồ ‘cộng sản hóa’ tôn giáo này…
Khi Việt Minh nắm chánh quyền tháng 9 năm 1945, người đạo Cao Đài sẵn sàng hiệp tác với Việt Minh, địa phương nào cũng có. Ở Tây Ninh có ông Trương Văn Xương làm phó Chủ tịch Uỷ ban Hành chánh tỉnh, ông Đặng Trung Chữ (giáo sư Thượng Chữ Thanh) làm cố vấn.
NỖI BẤT HẠNH CỦA KẺ KHI MẤT RỒI MỚI BIẾT MÌNH MẤT GÌ?!
Ngày xưa
Ký ức tuổi thơ về một xã hội như ở Việt Nam, vào những thập niên 50 và 60 của thế kỷ XX, chắc chắn người Việt Nam nào cũng ẩn chứa trong tâm tư của mình không ít những điều trăn trở.
Người sống ở miền Bắc, có cái băn khoăn, lo lắng của người miền Bắc, người sống ở miền Nam, có cái phiền muộn, tấm tức của người miền Nam. Băn khoăn không phải chỉ vì không đủ bát cơm, manh áo, bởi lẽ cái nỗi băn khoăn đó có đến 90% nhân loại đều vướng phải.
Cái chết bí ẩn của nhà văn Ngô Tất Tố
(VNTB) – Nếu nhà nho chân chính Ngô Tất Tố biết cách ứng xử “xu thời” như ông bạn Nguyễn Tuân chịu thi hành “khổ nhục kế” thì chẳng phải nhận cái chết bất đắc kỳ tử.
Nhà văn Ngô Tất Tố được đặt tên đường ở 10 tỉnh thành, nhiều hơn tất cả văn nghệ sĩ khác kể ca Tố Hữu trùm văn nghệ. Bởi là do các tỉnh thành được quyền chọn tên dựa theo “Ngân hàng tên đường” của chinh phủ và thêm tên nhân vật riêng địa phương mình.
Khi Thăng Long để mất rồng: Sự “giáng cấp” của Hà Nội thế kỉ XIX
Dù năm 1805, địa vị kinh đô của Thăng Long bị hạ cấp, nhưng đó chỉ là sự khởi đầu của một cuộc hành trình gian nan thời hiện đại giữa Huế-Hà Nội- Sài Gòn để tìm kiếm bản sắc của một Việt Nam hiện đại. Giữa những biến loạn đó, dù kinh đô có đi đâu chăng nữa thì rồng vẫn ở lại với người Việt, ở trên cõi Việt.
Mùa đông năm 1802, bốn tháng sau khi nước Việt Nam được thống nhất và lần đầu tiên lãnh thổ xuất hiện với hình dạng chữ S, nhà vua mới Gia Long phái một sứ đoàn đi Bắc Kinh để cầu phong.
Question: Do Vietnamese feel closer to Thailand or China?
Answer: It will and should vary depending on the personal experiences of each of the Vietnamese people. I have talked with one of the Cham Vietnamese who follow Islam, they have not specially connected with either Thailand or China.
Giáo xứ An Hòa khiếu nại vì đất của giáo xứ trước 1975 bị phân lô bán nền
Vào tháng 11/2021, giáo xứ An Hòa tiếp tục gửi đơn yêu cầu UBND phường An Khê và UBND quận Thanh Khê, TP. Đà Nẵng tạm dừng thi công trên khu đất tại số 223 đường Trường Chinh, ngay bên cạnh nhà thờ của giáo xứ. [1]
Theo giáo xứ, khu đất này thuộc quyền sở hữu của họ trước năm 1975. Sau năm 1975, giáo xứ đồng ý cho nhà nước trưng dụng với mục đích làm nơi sản xuất công nghiệp, thủ công nghiệp, và tạo điều kiện cho một số giáo dân làm nông nghiệp.
Năm 2021 là năm số các nhà báo, phóng viên trên toàn cầu bị bỏ tù tăng cao, với tổng số 293 người bị giam giữ, tính đến ngày 1/12 năm nay, theo số liệu do Ủy ban Bảo vệ Phóng viên (CPJ) đưa ra.Năm 2021: Năm u ám của các phóng viên trên thế giới gồm cả Việt Nam
Ít nhất có 24 người bị giết chết vì đã tường thuật tin tức, và 18 người thiệt mạng trong những tình huống khó xác định rõ ràng liệu họ bị nhắm vào vì là phóng viên hay vì lý do khác, CPJ, tổ chức phi lợi nhuận đóng tại Hoa Kỳ, nói.
Hồi ký ‘phải đọc’ về tư bản đỏ và chính trị ở Trung Quốc
Mỗi năm đều có rất nhiều, nếu không phải là quá nhiều, sách viết về kinh tế, chính trị Trung Quốc. Nhưng ‘Red Roulette’, của Desmond Shum, thuộc dạng hiếm có vì đây là hồi ký về một cặp vợ chồng từng leo lên tột đỉnh danh vọng, theo hầu giới chóp bu trước khi sa cơ.
Shum đã có hơn một thập niên ngồi tại trung tâm quyền lực của Bắc Kinh, nơi ông và vợ khi đó là Whitney Duan là doanh nhân hầu hạ cho vợ của Ôn Gia Bảo, thủ tướng Trung Quốc từ năm 2003 đến năm 2013.
Phiên tòa độc lập nói Trung Quốc ‘diệt chủng người Uyghur’
Phiên tòa độc lập mang tên Uyghur Tribunal, do một thẩm phán Anh, Geoffrey Nice, chủ trì, kết luận Trung Quốc phạm tội diệt chủng chống lại người Duy Ngô Nhĩ tại Tân Cương.
Kết luận của họ không mang tính ràng buộc pháp lý hay tác động bắt buộc với chính quyền.
Is Xuan a Vietnamese or Chinese name?
The name Xuan exists in both Vietnamese and Chinese (putonghua) language, but they have different pronunciation and different meaning.
Xuan in Vietnamese is almost certainly “Xuân”, a popular first name which means “spring” in English. The Chinese equivalent is 春 in Chinese (pinyin: chun).
Nhà báo công dân Lê Trọng Hùng sẽ bị xét xử vào ngày 31 tháng 12
Nhà bất đồng chính kiến thứ năm có lịch xét xử trong tháng cuối cùng của năm 2021, theo thông báo của Toà án Nhân dân Thành phố Hà Nội, nhà báo công dân Lê Trọng Hùng sẽ bị đưa ra xét xử vào ngày 31 tháng 12.
Ông bị cáo buộc tội danh “làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước” theo khoản 1, Điều 117 Bộ Luật Hình sự năm 2015.
Luật sư Hà Huy Sơn, người bào chữa cho ông Hùng cho biết thông tin cập nhật mới nhất:
Thấy báo đăng và mạng xã hội xôn xao về việc một số Sở Giáo dục và Đào tạo “khuyến khích” phụ huynh mua sách Tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh dày đến gần 300 trang cho các bé lớp Hai đọc, tôi khóc.
Trung Quốc là nước bắt giữ nhiều nhà báo nhất theo báo cáo của RSF
Báo cáo mới đây của Tổ chức Phóng viên Không Biên giới (RSF) nói rằng Trung Quốc là “quốc gia bắt giữ nhà báo lớn nhất thế giới” với ít nhất 127 nhà báo hiện đang bị giam giữ.
Báo cáo cho biết Trung Quốc đang tiến hành một “chiến dịch đàn áp chưa từng có” trên khắp thế giới chống lại báo chí.
Úc cùng với Mỹ tẩy chay Olympics Mùa đông Bắc Kinh 2022
Úc tuyên bố sẽ cùng với Hoa Kỳ tẩy chay Thế vận hội Mùa đông 2022 được tổ chức tại Bắc Kinh, Trung Quốc.
Thủ tướng Úc Scott Morrison nói rằng quyết định này nhằm đáp trả “tình trạng vi phạm nhân quyền” tại tỉnh Tân Cương của Trung Quốc và “nhiều vấn đề khác mà Úc đã liên tục nêu ra”…
*****