Thục Đoan dịch
(VNTB) – Những người ủng hộ Navalny thề sẽ tiếp tục các cuộc biểu tình cho đến khi ông được trả tự do.
Tác giả: Valentina Ochirova
MOSCOW — Cảnh sát Nga đã bắt giữ khoảng 2.500 người biểu tình trên khắp cả nước trong các cuộc mít tinh lớn ủng hộ thủ lĩnh phe đối lập bị bỏ tù Alexei Navalny vào thứ Bảy. Những người ủng hộ ông thề sẽ tiếp tục các cuộc biểu tình cho đến khi ông được trả tự do.
Theo các nhà giám sát độc lập, hàng chục nghìn người đã biểu tình tại hơn 100 thành phố của Nga, bao gồm cả thủ đô Moscow. Ông Navalny, người đã bị bắt giữ hôm trở về Nga từ Đức sau một vụ ngộ độc gần chết bởi chất độc ảnh hưởng đến thần kinh, ông đã kêu gọi những người ủng hộ ông trên toàn quốc xuống đường.
Đối với ông Navalny, người đã cho thấy khả năng huy động lượng lớn người theo mình tham gia biểu tình, cuộc biểu tình hôm thứ Bảy là một thử nghiệm mới về ảnh hưởng của ông sau khi rời khỏi đất nước trong năm tháng. Những người ủng hộ ông biểu tình trong thời tiết lạnh cóng, đóng băng và áp lực ngày càng tăng từ chính quyền. Các nhà phân tích nói rằng sức mạnh và tính bền vững của các cuộc biểu tình sẽ là dấu hiệu cho thấy phong trào ủng hộ ông Navalny có thể phát triển ngay cả khi ông đang phải đối mặt với mức án tù nhiều năm.
Các cuộc biểu tình mới nhất chống lại chính phủ của Tổng thống Vladimir Putin này tiếp theo sau các cuộc biểu tình trong những năm gần đây chống lại sự suy giảm các quyền tự do chính trị và mức sống trì trệ. Các nhà quan sát nói rằng mối quan tâm lớn đối với Điện Kremlin là liệu các cuộc biểu tình có thể phát triển thành những cuộc biểu tình phản kháng lâu dài và thu hút nhiều người hơn trước cuộc bầu cử quốc hội năm nay hay không.
Konstantin Gaaze, một nhà phân tích chính trị và là cựu cố vấn chính phủ cho biết: “Các cuộc biểu tình rõ ràng làm đau đầu nhiều người trong giới tinh hoa cầm quyền”. Ông này nói thêm “Và đối với Navalny, đó là tất cả những gì ông ta hiện có, Ông ta chẳng còn gì ngoài các cuộc biểu tình đe dọa chính quyền của những người ủng hộ. Tại Moscow, hàng nghìn người tập trung xung quanh Quảng trường trung tâm Pushkin bất chấp sự hiện diện của đông đảo cảnh sát, Người biểu tình cầm các tấm biểu ngữ ghi “Free Navalny” (Trả tự do cho ông Navalny) và hô vang “Nước Nga không Putin”. Các nhà chức trách cho biết có 4.000 người đã tham gia các cuộc biểu tình nhưng các phương tiện truyền thông độc lập cho biết số người gấp hơn nhiều lần.
Đã xảy ra các cuộc xung đột giữa cảnh sát và người biểu tình khi các nhân viên an ninh cầm dùi cui và lá chắn đẩy lùi người biểu tình khỏi quảng trường khiến họ phải chuyển đến các đường phố trung tâm khác, theo video đăng trên mạng xã hội. Các bài và hình ảnh đưa lên cho thấy một số người bị thương.
“Với cuộc biểu tình này, chúng ta có thể chứng tỏ rằng không phải ai cũng cúi đầu trước chính phủ, không phải ai cũng tôn trọng họ”, Cụ bà Adel Dikhtyar, nhà văn 82 tuổi, tham dự cuộc biểu tình ở Moscow cùng cháu trai của bà nói. “Và những người trẻ đó, tương lai của chúng ta, họ chống lại điều đang tồn tại.”
Tại thành phố Khabarovsk, miền đông nam nước này, nơi đã có một làn sóng phản đối riêng biệt trong những tháng gần đây về việc cách chức một thống đốc địa phương nổi tiếng, các nhân viên an ninh đã cưỡng bức người biểu tình lên xe buýt của cảnh sát, video đăng trên mạng cho thấy. Hàng chục người biểu tình ở thành phố Yakutsk của Siberia đã bất chấp nhiệt độ âm 60 độ F.( khoảng -15 độ C)
OVD-Info, một nhóm theo dõi các vụ bắt giữ của cảnh sát, cho biết có 2.501 người bị giam giữ tại hơn 100 thành phố. Trong số đó có vợ của ông Navalny, Yulia Navalnaya, người đang bị giam giữ ở Moscow, theo tài khoản Instagram của bà ấy. Một số hãng truyền thông địa phương đã đưa tin sau đó bà đã được thả ra.
Nữ sinh trung học Arina Polyakova cho biết cô đã đi biểu tình ở thành phố Tomsk để “lên tiếng đòi tự do” và cô xem ông Navalny là một sự thay thế cho 20 năm cầm quyền của ông Putin.
Cô nói: “Alexei là một người tự do, ông ấy có quan điểm sống và xã hội hiện đại hơn Putin. “Putin ở lại quá lâu, đất nước cần phát triển tốt hơn, chứ không phải sự ổn định của nghèo đói.”
Văn phòng của ông Navalny ở St.Petersburg nói rằng các cuộc biểu tình hôm thứ Bảy cho thấy mọi người “có thể bảo vệ Alexei Navalny và sự tự do của chúng tôi”.
“Nếu ông ấy không được trả tự do, chúng tôi sẽ không dừng lại và chúng tôi sẽ tiếp tục xuống đường,” văn phòng viết trên ứng dụng nhắn tin Telegram.
Bằng cách kêu gọi các cuộc biểu tình trên toàn quốc, ông Navalny đã mở ra một cuộc đối đầu trực tiếp với ông Putin, người mà ông đổ lỗi cho nỗ lực tiêu diệt cuộc sống của mình. Điện Kremlin phủ nhận dính líu vào bất cứ chuyện gì khiến ông Navalny đổ bệnh. Ông Putin nói vào tháng 12 rằng nếu các nhân viên tình báo Nga muốn giết ông Navalny, “chúng tôi phải đã hoàn thành công tác”.
Trong các đoạn video ngắn từ phòng xử án được phát cho những người ủng hộ hôm thứ Hai, ông Navalny cho biết việc giam giữ ông cho thấy ông Putin lo ngại phong trào đối lập của mình sẽ tìm cách đạt được lợi thế trong cuộc bầu cử quốc hội vào tháng 9.
Hôm thứ Ba, ông Navalny và nhóm của ông đã phát hành một video mô tả một cung điện sang trọng trên Biển Đen, có sòng bạc và sân chơi khúc côn cầu trên băng trong nhà, được cho là được xây dựng cho ông Putin. Video nhanh chóng lan truyền, hơn 60 triệu lượt người xem trên YouTube.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov bác bỏ các tuyên bố về chuyện cái cung điện này, nói rằng nhà chức trách có lý do hợp lệ để bắt giữ ông Navalny và gọi những lời khẳng định của ông Navalny rằng ông Putin sợ ông là “hoàn toàn vô nghĩa.”
Việc giam giữ ông Navalny đã làm căng thẳng thêm quan hệ giữa Nga và phương Tây vào đầu nhiệm kỳ của Tổng thống Biden. Các quan chức phương Tây, bao gồm cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ Jake Sullivan và Thủ tướng Đức Angela Merkel, đã kêu gọi thả ông Navalny. Năm ngoái, Liên minh châu Âu đã áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với các quan chức Nga thân cận với ông Putin sau khi Moscow từ chối mở cuộc điều tra về vụ đầu độc ông Navalny.
Vào thứ Bảy, một phát ngôn viên của Đại sứ quán Hoa Kỳ đã tweet rằng “Hoa Kỳ ủng hộ quyền của tất cả mọi người được biểu tình hòa bình, quyền tự do ngôn luận. Các bước mà chính quyền Nga đang thực hiện là đàn áp các quyền đó. “
Trước các cuộc biểu tình hôm thứ Bảy, chính quyền Nga đã đàn áp những người ủng hộ ông Navalny, bắt giữ một số người trong số họ, bao gồm cả phát ngôn viên của ông, và xử một số người trong số họ án tù ngắn hạn vì vi phạm luật tụ tập nơi công cộng. Các nhà chức trách đe dọa phạt tiền các nền tảng truyền thông xã hội vì đưa ra video về cuộc biểu tình sắp tới sau khi nhiều người Nga, bao gồm cả những người nổi tiếng và ngôi sao thể thao, sử dụng các ứng dụng chia sẻ video TikTok và YouTube để đòi tự do cho ông Navalny.
Sự kiểm soát ngày càng chặt chẽ của ông Putin đối với các đòn bẩy quyền lực ở Nga từ lâu đã cản trở hoạt động của ông Navalny. Truyền thông nhà nước và hầu hết các kênh truyền hình, vốn vẫn là nguồn tin tức chính của nhiều người Nga, hiếm khi đưa tin về ông và hầu hết miêu tả ông một cách tiêu cực, kể cả gán cho ông là đặc vụ của phương Tây. Bản án tù kéo dài tiềm ẩn có thể làm xói mòn thêm khả năng mở rộng phạm vi hoạt động của ông Navalny.
Nhưng một số nhà phân tích nói rằng ngay cả sau song sắt, ông Navalny vẫn có thể tiếp tục tạo ra sóng gió.
Biểu tình ở trung tâm thành phố Moscow hôm thứ Bảy kêu gọi trả tự do cho thủ lĩnh phe đối lập Alexei Navalny .
“Thay vì bôi nhọ Navalny, Điện Kremlin đã biến ông thành tù nhân chính trị nổi tiếng nhất thế giới,” Alexander Baunov, thành viên cấp cao tại Trung tâm Carnegie Moscow, viết trong một bài báo gần đây.
Những người ủng hộ ông Navalny cũng hy vọng rằng các cuộc biểu tình sẽ gây áp lực buộc chính quyền phải trả tự do cho ông. Vào năm 2013, ông được tại ngoại sau khi những người ủng hộ ông phát động các cuộc biểu tình trước cửa Điện Kremlin.
Ông Navalny hiện phải đối mặt với quyết định của tòa án vào tháng tới có thể biến án treo mà ông nhận được vì một vụ tham ô năm 2014 thành một án tù thực sự. Các nhà chức trách nói rằng ông đã vi phạm các điều khoản của lệnh ân xá khi đang ở nước ngoài để phục hồi sau cuộc tấn công vào tháng Tám. Ông Navalny nói rằng các cáo buộc ông là những thông tin bịa đặt có động cơ chính trị.
*Người dịch: Theo tin Reuters Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden hôm thứ Hai cho biết Hoa Kỳ lo ngại về việc Nga đối xử với nhà phê bình điện Kremlin bị bỏ tù Alexei Navalny.
Nguồn: Wall Street Journal