Vào ngày 29-6-2017, Tòa án nhân dân tỉnh Khánh Hòa đã xét xử gấp gáp trong một ngày và tuyên bản án nặng nề 10 năm tù giam dành cho bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh (Mẹ Nấm).
Chúng tôi nhận định như sau:
1) Cáo trạng mà Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Khánh Hòa đưa ra để truy tố bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh không dựa trên bất kỳ chứng cứ nào được xác lập theo luật định;
2) Các chứng cứ dùng để buộc tội bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh mơ hồ và được xác lập chủ yếu dựa trên suy đoán, mà theo cách như vậy có thể dùng để buộc tội bất kỳ ai, không riêng bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh;
3) Việc phát biểu ôn hòa về các vấn nạn của đất nước và xã hội Việt Nam, dù trái với quan điểm và chính sách của nhà cầm quyền, dứt khoát không thể là hành vi phạm tội theo luật pháp hiện hành;
4) Phản đối và yêu cầu khởi tố tập đoàn Formosa trước pháp luật do thảm họa môi trường mà doanh nghiệp bẩn thỉu này gây ra hoàn toàn là quyền và trách nhiệm pháp lý của mọi công dân Việt Nam, không riêng của bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh;
5) Chống lại hành động gây hấn và xâm phạm chủ quyền Việt Nam của nhà cầm quyền Bắc Kinh là trách nhiệm lương tâm của mọi người Việt yêu nước dù ở bất kỳ nơi đâu, không riêng của bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, ngoại trừ những kẻ cam tâm luồn cúi ngoại bang và rắp tâm bán nước;
6) Tại phiên tòa xét xử vào ngày 29-6-2017, mọi đề nghị hợp lý và hợp lệ của các luật sư biện hộ cho bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh đã không được chủ tọa phiên tòa lắng nghe và chấp nhận, đó là hành động cố ý và trái pháp luật; các luật sư cũng bị ngăn cản nêu câu hỏi xác định hành vi của bị cáo và không được tranh luận với đại diện Viện kiểm sát giữ quyền công tố;
7) Bản án đã được cơ quan an ninh quyết định từ trước ngày xét xử và không phải là kết quả của một tiến trình tố tụng hợp lệ và hợp pháp theo luật định; hội đồng xét xử vào ngày hôm đó chỉ đóng vai con rối trong vở kịch đã được dàn dựng từ trước một cách lố bịch;
8) Phiên tòa tuy mang tiếng công khai, nhưng chỉ những ai được cơ quan an ninh nhà nước cho phép tham dự mới được phép vào nơi xử án; và
9) Bản án 10 năm tù dành cho bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh là sự phỉ nhổ đối với một nền tư pháp vận hành theo lợi ích và sự sai khiến của đảng cầm quyền.
VÌ NHỮNG LẼ NÊU TRÊN, CHÚNG TÔI, CÁC HỘI VIÊN CỦA HỘI CỰU TÙ NHÂN LƯƠNG TÂM, TUYÊN BỐ như sau:
Thứ nhất, bác bỏ hoàn toàn các cáo buộc và chứng cứ buộc tội của nhà cầm quyền Việt Nam đối với bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh.
Thứ hai, bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh có quyền tự do ngôn luận và quyền bình đẳng trước pháp luật, mà nhà cầm quyền phải tôn trọng.
Thứ ba, việc thực hiện quyền và trách nhiệm công dân đối với các vấn nạn của đất nước và xã hội Việt Nam hoàn toàn hợp hiến và hợp pháp; chỉ những ai ngăn cản công dân thực hiện quyền và trách nhiệm đó mới là kẻ phạm pháp và cần phải bị trừng trị theo pháp luật.
Thứ tư, bản án 10 năm tù dành cho bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh được tuyên hoàn toàn trái pháp luật và, do đó, vô giá trị.
Thứ năm, nhà cầm quyền Việt Nam phải trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện cho bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh.
Thứ sáu, không được sử dụng án tù nặng nề của các tù nhân chính trị làm hàng hóa đổi chác lợi ích thương mại với các quốc gia khác, vì đó là hành động bỉ ổi và đáng bị lên án.
Lập tại Việt Nam, ngày 1 tháng 7 năm 2017
Đại diện Hội Cựu Tù Nhân Lương Tâm
Hai Đồng Chủ tịch LM Phan Văn Lợi và BS Nguyễn Đan Quế