Nguyễn Đức
(VNTB) – Tin tức ở cà phê vỉa hè của làng báo Sài Gòn nói rằng trong ngày Chủ nhật 20-12, nhiều nguồn tin cho hay hiện ông Hai Nhựt đã bị ‘quản thúc’, tiến tới việc xộ khám bởi một lý do ất ơ nào đó như ‘phó tướng’ của ông là Tất Thành Cang.
Ông Tất Thành Cang đã bị ‘tạm giam 4 tháng’ không phải vì ‘ăn đất’ Thủ Thiêm, mà là tắc trách trong một cú áp phe cổ phần hóa ở một doanh nghiệp có vốn của Thành ủy TP.HCM.
Dĩ nhiên liên quan đến vốn liếng của cơ quan Thành ủy trong những doanh nghiệp ‘thuộc Đảng’, một khi đã dính dáng đến cái tên Tất Thành Cang, thì ‘bề trên’ Lê Thanh Hải – khi ấy là Bí thư Thành ủy, thuộc lẽ đương nhiên.
Thế nhưng trong vô số ẩn tình đàng sau bức màn của hậu trường Đảng bộ TP.HCM, người ta vẫn chờ đợi tin tức chính thức loan báo ông Lê Thanh Hải (tức Hai Nhựt) hồi còn là Chủ tịch UBND TP.HCM suốt 5 năm, 55 ngày, ông đã cố tình sai phạm trong dự án quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm. Những sai phạm này tiếp tục dấn sâu hơn nữa, khi Hai Nhựt ‘lên ngôi’ Bí thư Thành ủy trong suốt thời gian kéo dài đến 9 năm, 222 ngày.
Hồi đầu năm nay, ngày 8-1-2020, tại Hà Nội, Ủy ban Kiểm tra Trung ương kết luận: Ban Thường vụ Thành ủy và Ban cán sự Đảng UBND TP.HCM đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ và quy chế làm việc, thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát, để xảy ra nhiều vi phạm, khuyết điểm nghiêm trọng trong quá trình thực hiện dự án đầu tư Khu đô thị mới Thủ Thiêm, gây hậu quả rất nghiêm trọng, làm thiệt hại lớn tiền và tài sản của Nhà nước, ảnh hưởng xấu đến phát triển kinh tế – xã hội và đời sống của một bộ phận nhân dân thành phố, gây bức xúc trong xã hội.
Ông Lê Thanh Hải, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành ủy, chịu trách nhiệm chính về những vi phạm, khuyết điểm của Ban Thường vụ Thành ủy, phải bị xem xét kỷ luật.
Tiếp sau đó, đến ngày 20-3-2020, Bộ Chính trị quyết định thi hành kỷ luật ông Lê Thanh Hải bằng hình thức cách chức Bí thư Thành ủy TP.HCM nhiệm kỳ 2010-2015, lý do đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ và Quy chế làm việc của Thành ủy; thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, thiếu kiểm tra, giám sát, để xảy ra nhiều vi phạm, khuyết điểm kéo dài trong quá trình thực hiện dự án đầu tư Khu đô thị mới Thủ Thiêm, ảnh hưởng xấu đến uy tín của Đảng bộ và chính quyền thành phố, gây bức xúc trong xã hội, đến mức phải xem xét, thi hành kỷ luật.
“Giơ cao, đánh khẻ” là cảm giác chung đối với toàn bộ tin tức được gọi là “kỷ luật Đảng” đối với cựu Ủy viên Bộ Chính trị khóa X, XI Lê Thanh Hải.
Thời kỳ ông Hải là lãnh đạo cao nhất của UBND thành phố và Thành ủy TP.HCM cũng là lúc dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm, quận 2, bắt đầu được triển khai. Ông Hải đã ký nhiều công văn chỉ đạo liên quan việc quy hoạch, xây dựng khu đô thị được kỳ vọng hiện đại nhất Đông Nam Á.
Một trong những cú áp phe thời ‘vương triều Hai Nhựt’ ở Thủ Thiêm, có thể kể đến chuyện lãnh đạo TP.HCM đã giao 23,3 ha đất ở phường Bình An cho 5 doanh nghiệp đầu tư dự án kinh doanh nhà ở, khu vui chơi, giải trí, thương mại. So với quy hoạch được phê duyệt, diện tích khu đô thị mới Thủ Thiêm đã giảm 26,3 ha (bao gồm 3 ha mặt nước).
Để bù vào phần hụt này, ngày 16-9-1998, theo yêu cầu của chính quyền TP.HCM, Kiến trúc sư trưởng thành phố phê duyệt quy hoạch 1/2000 có nội dung bổ sung ranh quy hoạch khoảng 4,3 ha đất phía Bắc – thuộc một phần Khu phố 1, phường Bình An.
Vậy là thị trường đất quận 2 bắt đầu ‘vỡ trận’. Theo đề nghị của lãnh đạo TP.HCM, ngày 22-2-2002, Phó thủ tướng Nguyễn Công Tạn có công văn 190 cho thu hồi 930 ha thuộc các phường An Khánh, Bình An, Bình Khánh, An Lợi Đông và Thủ Thiêm (lúc này đã đổi thành quận 2) để chuẩn bị cho việc xây dựng khu đô thị mới Thủ Thiêm. Công văn nêu rõ “việc triển khai phải phù hợp với Quyết định 367 Thủ tướng phê duyệt”.
Ngày 6-3-2002, Phó chủ tịch UBND TP.HCM Vũ Hùng Việt ký công văn yêu cầu các sở ngành xác định địa điểm, diện tích và ranh giao đất của 930 ha (bao gồm 770 ha xây dựng khu đô thị mới và 160 ha xây dựng khu tái định cư). Trong đó nêu “nếu thiếu đất cho phép điều chỉnh diện tích các dự án trên địa bàn quận 2 để đảm bảo đủ diện tích theo phê duyệt của Chính phủ”.
Nửa tháng sau, Chủ tịch UBND TP HCM Lê Thanh Hải yêu cầu điều chỉnh diện tích khu đô thị mới, giao Kiến trúc sư trưởng thành phố, Giám đốc Sở Địa chính Nhà đất cắm mốc đủ 770 ha đất, theo giải pháp bổ sung hơn 40 ha của khu tái định cư Bình Khánh; rà soát lại quỹ đất trên địa bàn quận 2 đề xuất phạm vi giao đủ 160 ha tái định cư.
Sau đó, để có đủ đất bù vào khu tái định cư, ông Hải tiếp tục yêu cầu rà soát lại quỹ đất trên địa bàn quận 2, thu hồi đất của các dự án chậm triển khai, không nhất thiết tại một địa điểm. Thực tế, chỉ có khoảng 10-20 ha giáp ranh khu đô thị mới.
Từ chỉ đạo này của ông Hải, khu tái định cư Thủ Thiêm đã được chuyển ra xa và chia thành 6 địa điểm tại các phường Bình Khánh, An Phú, An Khánh, Thạnh Mỹ Lợi, Cát Lái. Trong đó, khoảng 50 ha ở phường Cát Lái, giáp tỉnh Đồng Nai, cách khu đô thị mới đến 15 km.
Hơn 3 năm sau, tháng 12-2005, Phó chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Đua ký quyết định 6565 phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung khu đô thị mới Thủ Thiêm tỷ lệ 1/5.000, với các nội dung: diện tích quy mô khu trung tâm là 737 ha, trong đó khu đô thị mới là 657 ha, khu đô thị chỉnh trang là 80 ha, tổng số dân định cư là 130.000 người… Tại Điều 2 của quyết định có nội dung “thay thế Quyết định 367 ngày 4/6/1996 của Thủ tướng”.
Kể từ đó oan khuất của người dân Thủ Thiêm dâng cao ngút trời và kéo dài mãi đến tận hôm nay…