VNTB – Nếu ông Biden làm tổng thống…
Ninh Kiều
(VNTB) – Mâu thuẫn giữa Bắc Kinh và Washington sẽ không tan biến dưới thời Tổng thống mới, vì các phe Dân chủ và Cộng hòa đều nhất trí rằng Trung Quốc là đối thủ chiến lược chính của Mỹ.
Theo một nhận định của South China Morning Post (SCMP), nếu đắc cử, nhiệm kỳ tổng thống của ông Joe Biden sẽ không làm giảm nỗ lực của Hoa Kỳ trong việc kiềm chế Trung Quốc, vì bất kể ai ngồi trong Nhà Trắng, cũng sẽ tiếp tục tăng cường quan hệ với các đồng minh châu Á để giữ Bắc Kinh trong tầm kiểm soát.
Các chuyên gia cũng nhận định, nếu ứng cử viên Dân chủ lên nắm quyền ở Mỹ, điều đó có khả năng dẫn đến việc Mỹ “tái tham gia với thế giới”, sau 4 năm lùi bước dưới thời Donald Trump và đây không phải là tin tốt đối với Trung Quốc (1).
Biên tập viên tờ SCMP, ông Teddy Ng, viện dẫn phát biểu của ông Kunihiko Miyake, cố vấn chính sách đối ngoại của Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga, cho biết mâu thuẫn giữa Mỹ và Trung Quốc có nghĩa là Washington sẽ cần Tokyo hơn bao giờ hết, bất kể ai đắc cử tổng thống.
Ông Miyake nói: “Quan hệ của Mỹ – Nhật và các chính sách Đông Á có thể trở nên quan trọng hơn khi Trung Quốc ngày càng hùng mạnh”. Ông cũng khẳng định, mâu thuẫn giữa Bắc Kinh và Washington sẽ không tan biến dưới thời Tổng thống mới, vì các phe Dân chủ và Cộng hòa đều nhất trí rằng Trung Quốc là đối thủ chiến lược chính của Mỹ.
Phía Việt Nam cũng lạc quan tương tự, song đã tránh đề cập trực diện tới Trung Quốc.
Phó phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam, ông Dương Hoài Nam nói rằng sau 25 năm thiết lập quan hệ, quan hệ Việt Nam – Mỹ đã có những bước tiến dài, với sự phát triển toàn diện, thực chất và ngày càng đi vào chiều sâu, tạo nền tảng vững chắc để hai nước tiếp tục thúc đẩy, mở rộng quan hệ, đóng góp vào hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển của khu vực và trên thế giới.
“Chúng tôi tin tưởng rằng, Tổng thống Mỹ nào cũng sẽ ủng hộ tiến trình này”, ông Dương Hoài Nam nhấn mạnh (2).
Và ở đây không chỉ là câu chuyện liên quan Trung Quốc.
Nhìn lại những diễn biến về bầu cử Mỹ, cho dù ai đăng quang đi nữa và liệu có kiên quyết trong xướng tên Trung Quốc là đối thủ chiến lược hay không của tân nội các, thì một sự thật vẫn hiển nhiên đó là người dân Mỹ luôn có cơ hội và mạnh dạn tỏ thái độ, và đây là một đặc quyền không phải ai cũng có, ở đâu cũng có.
Đặc quyền ấy, là ngay cả tổng thống Mỹ cũng không thể vượt qua khuôn khổ của nền dân chủ. Một câu chuyện bên lề cho thấy ông Trump có “thần thánh tới đâu” cũng bị “xét giấy”. Số là đội ngũ tranh cử của ông đã dọn tổng hành dinh tới một tòa dinh thự công gần Nhà Trắng cho tiện việc liên lạc.
Một tổ chức dân sự ở Mỹ lập tức hạch hỏi: “Ai cho phép lấy dinh thự công làm chuyện riêng?”. Tổ chức này chỉ thôi làm khó dễ khi được trả lời là đã có hợp đồng thỏa thuận, và “người dân Mỹ đóng thuế không phải chi trả bất cứ khoản nào cho việc này” (4). Chính ông Trump, trong một phỏng vấn từ xa hôm bầu cử, khi được hỏi nghĩ gì nếu thua cuộc, đã trả lời: “Thắng thì dễ thôi, còn thua thì không bao giờ dễ nuốt cả!”.
Thêm một cuộc bầu cử mà kết quả chắc chắn sẽ là thất vọng với một nửa nước Mỹ, trong đó có câu chuyện dài “cử tri đoàn” (hay đại cử tri), chớ không phải cử tri phổ thông. Song đó vẫn là những gì mà Alexis de Tocqueville từng viết đầy tự hào: “Đặc quyền lớn của người Mỹ không chỉ là họ được soi sáng hơn những người khác, mà là họ có quyền mắc những sai lầm có thể sửa chữa được” (3).
Thế nhưng với người Việt lâu nay vẫn rất thấm thía chuyện có những sai lầm sửa chữa được nhưng không bao giờ được sửa chữa là cả một khoảng cách đếm bằng thế kỷ…
_____________
Chú thích:
(3) https://en.wikipedia.org/wiki/Alexis_de_Tocqueville
(4) https://www.nytimes.com/issue/todayspaper/2020/11/03/todays-new-york-times