Ngân hàng Thế giới đã trừng phạt một công ty dịch vụ kỹ thuật của Tây Ban Nha vào thứ Tư trong ba năm rưỡi vì các hành vi thông đồng, tham nhũng và gian lận liên quan đến hai dự án ở Việt Nam.
Grupo Mecánica del Vuelo Sistemas S.A.U. có trụ sở tại Madrid, một công ty con của tập đoàn công nghệ quốc tế Tây Ban Nha GMV, không đủ điều kiện để tham gia vào các dự án và hoạt động do Nhóm Ngân hàng Thế giới tài trợ trong 42 tháng.
Theo Ngân hàng Thế giới, một số người thuộc ban quản lý cũ của công ty đã thông đồng với hai nhà tư vấn thiết kế để đạt được lợi thế cạnh tranh không công bằng trong hai quy trình đấu thầu. Họ cũng đồng ý trả hoa hồng cho đại lý của nhà tư vấn để tác động đến quá trình đấu thầu và giành được hợp đồng.
Công ty này cũng không tiết lộ việc tham gia soạn thảo các tài liệu đấu thầu cho hai dự án.
Các hành động đó lần lượt được xác định là các hành vi thông đồng, tham nhũng và gian lận trong Thủ tục trừng phạt của Ngân hàng Thế giới.
Hai dự án của Việt Nam do Ngân hàng Thế giới tài trợ là Dự án Phát triển Thành phố Bền vững Đà Nẵng trị giá 272 triệu USD và Dự án Phát triển Giao thông Đô thị Hà Nội trị giá 295 triệu USD.
Dự án Phát triển bền vững thành phố Đà Nẵng. Tổng thể dự án có 5 hợp phần, gồm: Cải thiện thoát nước và nước thải, Phát triển hệ thống xe buýt nhanh, Đường giao thông chiến lược, Hỗ trợ kỹ thuật và Tăng cường năng lực, Các hoạt động chuyển giao dự án đầu tư cơ sở hạ tầng ưu tiên Đà Nẵng. Thời gian thực hiện dự án từ năm 2013 đến 2018.
Dự án Phát triển giao thông đô thị Hà Nội có 3 hợp phần chính, gồm đường vành đai 2 chiều dài 6.081m với điểm đầu nối với cầu Nhật Tân, điểm cuối nối với đường Láng; hợp phần xe buýt nhanh BRT Yên Nghĩa – Kim Mã dài 14,7km; tăng cường thể chế cho cơ quan quản lý giao thông công cộng của TP. Thời gian thực hiện dự án từ năm 2007 đến 2016.
Ngân hàng Thế giới cho biết mức trừng phạt đã được giảm nhẹ vì “sự hợp tác bất thường” của Grupo Mecánica del Vuelo Sistemas, như tự nguyện rút lui khỏi các dự án của Ngân hàng Thế giới trong quá trình kiểm toán, hành động khắc phục và tăng cường tuân thủ.
Mecánica del Vuelo Sistemas không tranh cãi về tội danh và trách nhiệm đối với các hành vi nghiêm trọng cơ bản xảy ra dưới thời ban quản lý cũ. Ngân hàng Thế giới cho biết họ cũng đồng ý đáp ứng các yêu cầu tuân thủ cụ thể như một điều kiện để tháo gỡ trừng phạt.
[ads_color_box color_background=”#f5e9e9″ color_text=”#444″]
Nhiều sai phạm tại dự án buýt nhanh BRT Hà Nội
Theo Thanh tra Chính phủ (TTCP), Hợp phần xe buýt nhanh BRT thuộc Dự án phát triển giao thông đô thị do Sở GTVT Hà Nội làm chủ đầu tư. Tổng chiều dài tuyến BRT là 14,7 km với tổng mức đầu tư 53,6 triệu USD.
Năm 2007, UBND TP Hà Nội có quyết định phê duyệt dự án nhưng đến năm 2013 Hợp phần BRT mới khởi công, chậm 6 năm so với thời gian phê duyệt và sau 9 năm (hoàn thành 31/12/2016) mới hoạt động. Giá trị nghiệm thu, thanh toán cho toàn bộ Hợp phần là hơn 706 tỷ đồng; tổng giá trị đã thanh toán là 657,5 tỷ đồng.
Đi khảo sát nước ngoài nhưng về không có ý kiến đóng góp
Qua thanh tra xác định, UBND thành phố Hà Nội tổ chức 3 đoàn đi nghiên cứu, khảo sát mô hình hệ thống xe buýt nhanh BRT tại Braxin, Colombia, Ecuado, Indonesia vào các năm 2004; 2009; 2015. Tuy nhiên khi trở về, 1 đoàn không có báo cáo kết quả, còn 2 đoàn có báo cáo nhưng không thể hiện nội dung liên quan đến khảo sát mô hình.
“Các tổ được cử đi không có tài liệu để tham gia, đóng góp đối với việc lập dự án đầu tư, thiết kế, dự toán xe BRT, không đạt mục tiêu của việc khảo sát” – TTCP chỉ rõ.
Mặt khác, TTCP cũng cho rằng, ngay từ khâu lập và phê duyệt kế hoạch đấu thầu (từ năm 2008 đến 2014) đã thiếu đồng bộ, quy mô gói thầu chưa hợp lý, phải bổ sung điều chỉnh nhiều lần, dẫn đến việc tổ chức đấu thầu bị chậm không đúng theo kế hoạch được phê duyệt, vi phạm Luật Đấu thầu.
Thất thoát ngân sách
Bên cạnh đó, trong dự toán 7 gói thầu xây lắp có khoản chi phí huy động, giải thể công trường đã nằm trong chi phí trực tiếp, chi phí chung nhưng chủ đầu tư vẫn lập thêm để mời thầu, ký hợp đồng, nghiệm thu thanh toán cho các nhà thầu, gây thất thoát ngân sách nhà nước số tiền hơn 332 triệu đồng.
Tại gói thầu BRT CP4d – Trạm trung chuyển bến xe Kim Mã (Nhà thầu là Liên danh Công ty cổ phần đầu tư xây dựng Gia Long và Công ty cổ phần Hồng Hà Việt Nam), TTCP xác định số tiền thất thoát, lãng phí gần 5 tỷ đồng. Còn gói thầu BRT CP04a Xây dựng đường trạm xe buýt từ Bộ Y tế đến Khuất Duy Tiến; BRT CP4b: Xây dựng đường trạm xe buýt từ Khuất Duy Tiến – BX Yên Nghĩa gây lãng phí ngân sách hơn 15 tỷ đồng
[/ads_color_box]