VNTB – Tình trạng mất an ninh lương thực đe dọa xã hội, làm trầm trọng thêm xung đột và ‘không quốc gia nào miễn nhiễm’
(VNTB) – “Khi chiến tranh nổ ra, người ta sẽ đói.”
Bản tin của Liện Hiệp Quốc ngày 19 tháng 5 cho biết, Tổng Thư Ký António Guterres nói với Hội đồng Bảo An hôm thứ Năm trong cuộc tranh luận về xung đột và an ninh lương thực do Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken chủ trì: “Khi chiến tranh nổ ra, mọi người sẽ đói.
Ông nói, khoảng 60% người bị suy dinh dưỡng trên thế giới sống ở các khu vực bị ảnh hưởng bởi xung đột, đồng thời nói thêm rằng “không quốc gia nào được miễn trừ”.
Xung đột có nghĩa là đói
Năm ngoái, hầu hết trong số 140 triệu người bị đói trên toàn thế giới sống ở 10 quốc gia: Afghanistan, Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC), Ethiopia, Haiti, Nigeria, Pakistan, Nam Sudan, Sudan, Syria và Yemen – 8 trong số đó nằm trong chương trình nghị sự của Hội đồng.
“Không có nghi ngờ khi Hội đồng này tranh luận về xung đột, về nạn đói. Khi đưa ra quyết định về việc gìn giữ hòa bình và các sứ mệnh chính trị, [hội đồng] sẽ đưa ra quyết định về nạn đói. Nhưng nếu khi hội đồng không đạt được sự đồng thuận, những người đói sẽ phải trả giá rất đắt”, ông Guterres nhấn mạnh.
Mặc dù vui mừng thông báo rằng Quỹ Ứng Phó Khẩn Cấp Trung Ương đang giải ngân 30 triệu đô la để đáp ứng nhu cầu an ninh lương thực ở Niger, Mali, Chad và Burkina Faso, ông buồn bã nói: “Nhưng đó chỉ là hạt muối bỏ biển”.
Mức độ đói khẩn cấp
Người đứng đầu Liên Hợp Quốc bày tỏ lo ngại về tình trạng mất an ninh lương thực ở vùng Sừng châu Phi, nơi đang hứng chịu đợt hạn hán kéo dài nhất trong 4 thập kỷ, ảnh hưởng đến hơn 18 triệu người, trong khi xung đột liên tục và tình trạng mất an ninh hành hạ người dân Ethiopia và Somalia.
Trên toàn cầu, 44 triệu người ở 38 quốc gia đang ở mức đói khẩn cấp, được gọi là IPC 4 – chỉ cách nạn đói một bước chân.
Hơn nửa triệu người ở Ethiopia, Nam Sudan, Yemen và Madagascar đã ở trong IPC cấp độ 5: điều kiện thảm khốc hoặc đói kém.
Đói kém lan rộng rất đáng sợ
Người đứng đầu Liên Hợp Quốc cho biết: “Cuộc chiến ở Ukraine hiện đang thêm một khía cạnh mới đáng sợ vào bức tranh về nạn đói toàn cầu.
Cuộc xâm lược của Nga đồng nghĩa với việc xuất khẩu lương thực giảm mạnh và gây ra sự tăng giá tới 30% các loại lương thực chính, đe dọa người dân ở các quốc gia trên khắp Châu Phi và Trung Đông.
Các nhà lãnh đạo của Senegal, Niger và Nigeria đã xác nhận với ông Guterres rằng họ đang ở trên bờ vực nạn đói tàn phá.
Trong khi các hoạt động giúp đỡ nhân đạo của Liên Hợp Quốc đang được nỗ lực tăng lên, họ cũng đang phải chịu tác động của giá lương thực tăng, bao gồm cả ở Đông Phi, nơi chi phí hỗ trợ lương thực đã tăng trung bình 65% trong năm qua.
Phá vỡ ‘động lực chết người’
Quan chức hàng đầu của Liên Hợp Quốc đã nêu ra 4 hành động mà các quốc gia có thể thực hiện để phá vỡ “động lực chết người của xung đột và đói kém”, bắt đầu bằng việc đầu tư vào các giải pháp chính trị để chấm dứt xung đột, ngăn chặn xung đột mới và xây dựng hòa bình bền vững.
Ông nói: “Điều quan trọng nhất là chúng ta cần chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, đồng thời kêu gọi Hội Đồng làm mọi thứ trong khả năng của mình“ để bịt miệng súng và thúc đẩy hòa bình, ở Ukraine và ở mọi nơi ”.
Thứ hai, ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ quyền tiếp cận nhân đạo và hàng hóa và vật dụng thiết yếu cho dân thường, thu hút sự chú ý đến “vai trò quan trọng của các thành viên trong việc yêu cầu tuân thủ luật nhân đạo quốc tế và truy cứu trách nhiệm khi vi phạm”.
Thứ ba, ông nói rằng cần phải có “sự phối hợp và lãnh đạo nhiều hơn nữa” để giảm thiểu các nguy cơ liên quan đến mất an ninh lương thực, năng lượng và tài chính, đồng thời nhắc nhở rằng “bất kỳ giải pháp có ý nghĩa nào đối với tình trạng mất an ninh lương thực toàn cầu đều đòi hỏi phải tái liên kết sản xuất nông nghiệp của Ukraine và sản xuất lương thực và phân bón của Nga và Belarus vào thị trường thế giới – bất chấp chiến tranh”.
Cuối cùng, điều “cần thiết hơn bao giờ hết” là các nhà tài trợ phải giúp đỡ tiền bạc đầy đủ cho các hoạt động kêu gọi nhân đạo bằng nguồn hỗ trợ phát triển chính thức.
“Chuyển hướng ưu tiên này sang ưu tiên khác không phải là một lựa chọn trong khi thế giới đang trên bờ vực của nạn đói hàng loạt… Cho người đói ăn là một khoản đầu tư cho hòa bình và an ninh toàn cầu,” Tổng thư ký nói.
Trong một thế giới sung túc, không nên chấp nhận “một đứa trẻ, một phụ nữ hay một người nào” chết vì đói, kể cả “các thành viên của Hội đồng này”, ông kết luận.
Tuyên chiến với an ninh lương thực
Người đứng đầu Chương trình Lương thực Thế giới (WFP), David Beasley, đã nói nhiều về “cơn bão hoàn hảo” gây ra nạn đói, đó là xung đột, biến đổi khí hậu và đại dịch COVID.
Ông cho biết việc Nga không mở các cảng ở miền nam Ukraine để xuất khẩu ngũ cốc và các mặt hàng nông sản khác sẽ là “lời tuyên chiến đối với an ninh lương thực toàn cầu, và nó sẽ dẫn đến nạn đói và bất ổn, và di cư hàng loạt trên khắp thế giới.”
Ông trích dẫn các động lực gây mất ổn định ở Mali, Chad, Malawi và Burkina Faso; bạo loạn và biểu tình ở Sri Lanka, Indonesia, Pakistan và Peru; xung đột ở Ethiopia và Afghanistan; hạn hán và nạn đói ở Châu Phi, và “vòng lửa trên khắp thế giới” khi số người tiếp tục “ hành trình đến chết đói” ngày càng leo thang.
Ông nhấn mạnh: “An ninh lương thực rất quan trọng đối với hòa bình và ổn định” trên toàn cầu.
Người đứng đầu WFP cho biết 276 triệu người đang vật lộn để tìm thức ăn và 49 triệu người ở 43 quốc gia đang “gõ cửa nạn đói”, không chỉ dẫn đến tử vong mà còn là “tình trạng di cư vô định”, gây bất ổn cho xã hội.
Và trong khi “cơn bão hoàn hảo” đã dẫn đến việc tăng giá lương thực vào năm 2022, ông nói rằng lương thực sẵn có sẽ là mối quan tâm lớn vào năm 2023.
Ông Beasley nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng sản lượng, mở các cảng của Ukraine và dọn sạch các hầm chứa của nước này để ổn định thị trường và giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu.
“Hãy hành động với sự khẩn cấp ngay hôm nay,” ông nói với Hội đồng.
Đảo ngược sự thịnh vượng
Tổng Giám đốc Tổ chức Nông lương (FAO), Qu Dongyu, đã thảo luận về tầm quan trọng của con người, hòa bình, thịnh vượng và trái đất.
Ông nói: “Trên toàn thế giới, sự thịnh vượng đang bị đảo ngược. “Có ít an ninh lương thực, an ninh y tế và thu nhập” trong khi bất bình đẳng trở nên lớn hơn.
Ông chỉ ra “sự gia tăng đột biến của nạn đói nghiêm trọng trên toàn cầu”, với năm 2022 đe dọa tình trạng tồi tệ hơn nữa.
Trong khi FAO đã củng cố các hệ thống nông sản để cứu sống và bảo vệ sinh kế cho những người dễ bị tổn thương nhất, thì “cần phải làm nhiều hơn nữa”, theo quan chức hàng đầu của tổ chức, người đã gọi xung đột là “nguyên nhân lớn nhất của nạn đói”.
Bảo vệ hàng xóm của mình
Trong khi đó, cuộc chiến Ukraine đang tác động đến thế giới với giá thực phẩm và năng lượng “cao trong lịch sử”, theo ông Qu – “khiến vụ thu hoạch toàn cầu gặp rủi ro”.
Ông nhắc nhở mọi người “là hàng xóm của nhau trên ngôi làng hành tinh nhỏ này. Điều gì xảy ra với một người sẽ ảnh hưởng đến tất cả chúng ta” và báo cho thấy sự cần thiết phải ngăn chặn tình trạng mất an ninh lương thực ngày càng gia tăng trong những tháng và năm tới.
‘Góp phần với nhau’
Không ai phải đói “nếu tất cả chúng ta đều đóng vai trò của mình”, ông nói thêm, mô tả việc đầu tư vào hệ thống nông sản thực phẩm là “phù hợp hơn bao giờ hết”.
Kết thúc bài phát biểu của mình bằng một bài thơ bằng tiếng Trung Quốc, người đứng đầu FAO cho biết:
“Núi cao cao. Con người phụ thuộc vào thức ăn để tồn tại. Chúng ta cần luôn đoàn kết, làm việc gắn kết để phục vụ hàng triệu người trên thế giới”.
Nguồn: https://news.un.org/en/story/2022/05/1118652?