Hà Nguyên – Cát Tường
(VNTB) – Thư ký riêng của nguyên thứ trưởng Y tế vừa bị bắt tạm giam vì liên quan đến đại án Việt Á.
Giới thiệu – Can thiệp – Tác động
Kết quả điều tra xác định trong quá trình Bộ Y tế tiếp nhận, thẩm định hồ sơ xin cấp Số đăng ký lưu hành kít xét nghiệm cho Công ty Việt Á, theo đề nghị của Phan Quốc Việt, Tổng giám đốc Công ty Việt Á, phía ông Nguyễn Huỳnh, Phó Trưởng phòng Quản lý giá, Cục Quản lý dược, Bộ Y tế đã có hành vi lợi dụng vai trò là thư ký của ông Nguyễn Thanh Long – thời kỳ ông Long làm Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế (khi đó người phụ trách chung Bộ Y tế là phó thủ tướng Vũ Đức Đam), giới thiệu, can thiệp và tác động đến ông Nguyễn Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công trình y tế trình, ký đề xuất Bộ Y tế ban hành Quyết định cấp Số đăng ký lưu hành kít xét nghiệm cho Công ty Việt Á trái quy định của pháp luật.
Ngày 24-5-2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra Quyết định khởi tố bị can, Lệnh bắt bị can để tạm giam, Lệnh khám xét đối với ông Nguyễn Huỳnh về Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, quy định tại Khoản 3 Điều 356 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.
Trung tướng Tô Ân Xô, Chánh Văn phòng kiêm Người phát ngôn Bộ Công an, cho giới truyền thông biết như sau: Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đang tiếp tục mở rộng điều tra vụ án Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, Đưa hối lộ, Nhận hối lộ xảy ra tại Công ty cổ phần Công nghệ Việt Á.
Ông Nguyễn Minh Tuấn là người ký văn bản đề ngày 2-7-2021 gửi các sở y tế, bệnh viện, viện trực thuộc bộ, trong đó có nội dung giới thiệu bộ kit xét nghiệm Việt Á ở vị trí số 1, với khả năng cung ứng 3 triệu kit xét nghiệm/tháng, giá 470.000 đồng/kit.
Đầu tháng 11-2021, Ủy ban kiểm tra Trung ương đã kết luận một loạt dấu hiệu sai phạm của Ban cán sự Đảng Bộ Y tế nhiệm kỳ 2016 – 2021, trong đó, có những sai phạm nghiêm trọng liên quan đến việc cấp phép nhập khẩu thuốc, thực hiện liên doanh liên kết, đấu thầu, mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế và vật tư tiêu hao.
Sau gần nửa năm khởi tố vụ án, hàng loạt giám đốc CDC các địa phương bị khởi tố, bắt tạm giam đều liên quan đến Công ty Việt Á như Hải Dương, Bắc Giang, Bình Dương, Nghệ An, Thừa Thiên Huế, Bình Phước, Nam Định, Hà Giang…
Ông Nguyễn Huỳnh bị cáo buộc theo nội dung của Khoản 3 Điều 356 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017. Như vậy có nghĩa ông Nguyễn Huỳnh đối mặt mức án nặng nề là từ 10 đến 15 nam tù, ngoài ra còn bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 01 năm đến 05 năm, có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng.
Vì sao không là điều luật hình sự 358?
Diễn biến vụ án tính đến hiện tại cho thấy ông Nguyễn Huỳnh còn dấu hiệu vị phạm vào Điều 358. Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi. Mức án của tội danh này có thể từ 20 năm đến chung thân.
Xâu chuỗi tình tiết cho thấy các khả năng như sau: Qua gợi ý của nhân vật chóp bu nào đó am tường về thủ tục hành chánh trong ngành y tế, ông Phan Quốc Việt, Tổng giám đốc Công ty Việt Á đã gặp gỡ với ông Nguyễn Huỳnh khi ấy là thư ký của Thứ trưởng thường trực Bộ Y tế. Lúc đó bộ này khuyết bộ trưởng chính danh, và được Phó thủ tướng Vũ Đức Đam kiêm nhiệm tư cách quản lý chung.
Việc “phải quấy” giữa Phan Quốc Việt với ông Nguyễn Huỳnh đã đưa đến việc ông Huỳnh “tác động” với ông Nguyễn Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công trình y tế trình, ký đề xuất Bộ Y tế ban hành Quyết định cấp Số đăng ký lưu hành kít xét nghiệm cho Công ty Việt Á trái quy định của pháp luật.
Theo thủ tục hành chánh thì Thứ trưởng Y tế Nguyễn Trường Sơn lúc đó đang chịu trách nhiệm điều hành phòng chống dịch Covid tại TP.HCM và một số tỉnh thành đang bùng dịch mạnh, là người ký ban hành quyết định cấp Số đăng ký lưu hành kít xét nghiệm cho Công ty Việt Á.
Như vậy nếu chỉ dừng ở các hành vi thể hiện trên giấy tờ pháp lý, thì không chỉ ông Nguyễn Huỳnh, mà cả ông Nguyễn Thanh Long và ông Vũ Đức Đam đều là ngoại phạm.
Nói thêm, trước khi giữ chức Phó trưởng phòng Quản lý giá, ông Nguyễn Huỳnh có thời gian ngắn giữ chức Phó văn phòng của Cục Quản lý dược. Xét về mối quan hệ giữa cơ quan hành chánh trong Bộ Y tế, chức vụ của ông Huỳnh thấp hơn ông Tuấn.
Đáng chú ý, các hành vi nêu trên của bị can Nguyễn Huỳnh xảy ra từ năm 2020. Tại thời điểm này, ông Nguyễn Huỳnh còn chưa từng giữ các chức vụ như đã nêu trên mà chỉ là một chuyên viên bình thường tại Bộ Y tế, và là thư ký riêng của ông Nguyễn Thanh Long.
Có người nhắc, liên quan chuyện bắt bớ ‘kiểu như vầy’, ngày 22-7-2020 nhà chức trách bắt ông Nguyễn Anh Ngọc, thư ký của ông Nguyễn Đức Chung – nguyên chủ tịch UBND thành phố Hà Nội. Một tháng 6 ngày sau, đến 28-8-2020 thì bắt ông Nguyễn Đức Chung.
Tính đến ngày 26-5-2022, trong những người bị khởi tố liên quan vụ Việt Á nâng khống giá kit xét nghiệm Covid-19, có 4 quan chức thuộc Bộ Y tế, Bộ Khoa học và công nghệ và 16 lãnh đạo, cán bộ trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh, sở y tế các tỉnh, thành.