VNTB – Đổi mới hay bảo thủ?

Lê Tự Do

(VNTB) – Không có gì quý hơn độc lập, tự do. Nhưng không được ra đường, khó khăn khi qua chốt, liệu có được cái gọi là tự do hay không?

Sài Gòn đang bước vào tuần lễ cuối của đợt giãn cách xã hội dài ngày (từ tháng 7 đến nay). Điều đó cũng đồng nghĩa rằng, từ nay đến 30-9-2021, nếu không có sự can thiệp từ bất kỳ đối tượng nào hay áp lực từ phía nào, có lẽ, không chỉ thành phố, mà nhiều nơi cũng sẽ bước sang giai đoạn “bình thường mới”.

Những hình ảnh quân nhân, công an, đội ngũ y bác sỹ bận áo xanh đi xét nghiệm xuất hiện cũng “dày” hơn trong hiện tại. Điểm đặc biệt của đợt này, những xe tuyên truyền, thay vì khuyến cáo người dân hạn chế ra đường, chỉ ra đường khi cần thiết, ai ở đâu ở yên đó, thì nay, có nơi, đã phát loa vận động bà con đi xét nghiệm. Tổ trưởng của một vài khu phố gay gắt hơn trong việc kêu người dân đi ‘chọt mũi’. Tất cả dường chừng đều rốt ráo, tập trung xét nghiệm “thần tốc” và diện rộng cho người dân.

Mặc dù được góp ý từ các chuyên gia, mặc dù người dân cũng lên tiếng phản ứng trước việc xét nghiệm diện rộng. Tất cả những ý kiến đó, dường như, được làm ngơ một cách khó hiểu. Khó hiểu đến mức một số người dân cảm thấy khó chịu, trước sự cứng nhắc, đầy bất chấp.

Ngày 23-9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính – trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19 – đã chủ trì cuộc họp về công tác phòng chống dịch Covid-19, với sự tham dự của các thành viên Ban Chỉ đạo và các bộ ngành liên quan.

Câu hỏi được đặt ra khi “sống chung với dịch”, liệu rằng, mọi thứ sẽ trở lại được như lúc trước? Các chốt sẽ được tháo, sẽ không còn cảnh kiểm soát bằng giấy đi đường hay mã QR? Sẽ không yêu cầu giấy xét nghiệm âm tính? Hay chăng “sống cùng với con virus” chỉ là lời nói? Chỉ cần 1 – 2 ca nhiễm là lại tiếp tục phong tỏa? Hàng hóa vẫn khó vận chuyển? Người dân vẫn khó khăn trong đi lại? Và vẫn chăm chỉ xét nghiệm kháng nguyên?

Thực tế ghi nhận từ các báo, truyền thông nước ngoài, nhiều quốc gia trên thế giới (Đan Mạch, Nam Phi, Chile, Singapore, Thái Lan…) đã lựa chọn phương pháp sống chung với virus corona trước cả Việt Nam. Số lượng người dân bị nhiễm Covid-19 ở các nước họ, vẫn còn nhiều, nhưng họ vẫn mở cửa, người dân có thể tự do đi lại, tự do tham gia các hoạt động.

Thái Lan – một quốc gia Đông Nam Á, chích vắc xin chậm nhưng họ vẫn mở cửa trở lại Bangkok và các điểm đến nổi tiếng khác cho du khách nước ngoài, cố gắng hồi sinh du lịch. Và ngay cả những lúc gọi là “lock down”, họ cũng không nghiệt ngã như Việt Nam.

Thành phố Hồ Chí Minh những ngày qua, phong tỏa rồi siết chặt, với mục đích bóc tách F0 ra khỏi cộng đồng. Thực tế như thế nào? Chỉ tính thời gian từ 23-8-2021, tức là giai đoạn bắt đầu siết chặt với sự hỗ trợ từ quân đội, đến ngày 23-9-2021, số lượng ca nhiễm vẫn không thấp.

Theo thống kê, giai đoạn 1 tháng đó, số lượng ca nhiễm thấp nhất là vào ngày 26-8 với 3.934 ca nhiễm. Sau đó là 23-8 với 4.251; 24-8 với 4.627; 29-8: 4.957; 4-9: 4.104; 18-9: 4.237. Những ngày còn lại, số ca nhiễm đều trên 5.000. Riêng ngày 3-9 là 8.499 ca nhiễm.

Vậy thì phương pháp phong tỏa – xét nghiệm có còn đúng và hiệu quả hay không? Có nên mạnh dạn thay đổi theo cập nhật khoa học, theo chuyên gia cũng như các nước khác? Hay lại chăm chăm, bảo thủ theo ý kiến, phương pháp của mình, để rồi, người dân lại tiếp tục khổ?

Ghi nhận, phương pháp truy vết – dập dịch của Việt Nam, thời gian trước, đúng là có phần hiệu quả. Nhưng, ngay cả con virus đến từ Vũ Hán còn liên tục có biến thể, Việt Nam cứ mãi theo cách cũ, quá rõ ràng, là không còn hiệu quả bao nhiêu, trong khi nhiều nước trên thế giới đã thay đổi.

Nếu vẫn cứ duy ý chí, chăm chăm theo cái cũ, áp dụng ở Thành phố Hồ Chí Minh, đi lại khó khăn, công việc đình trệ, người nghèo cơ cực, liệu rằng, ai sẽ đứng ra lãnh trách nhiệm? Cái ghế Bộ trưởng Bộ Y tế hay ghế phó thủ tướng đặc trách y tế?

Nói theo kiểu của Bí thư Nguyễn Văn Nên: TP.HCM không thể không mở cửa lúc này. Nhưng liệu rằng, thành phố sẽ mở cửa như thế nào, có chịu sự tác động từ ai hay không? Người dân thành phố có được tự do đi lại, hoạt động hay không? Lực lượng công an, quân đội có trở về với đúng vai trò và chức năng mình hay không?

Giờ đây, nhiều người dân đã chấp nhận sống chung với virus corona; nếu đã chích và nhiễm Covid-19, còn có thể được gói an sinh, gói thuốc đến tận nhà, nhưng nếu đói thì…. Giữa cái lo dịch giã với cái lo mưu sinh, có lẽ, dịch cũng chẳng là gì (?!).

Không có gì quý hơn độc lập, tự do. Nhưng không được ra đường, khó khăn khi qua chốt, liệu có được cái gọi là tự do hay không?

Ngày “hòa bình” thật sự, sao thấy đầy nỗi lo…