Hàn Lam
(VNTB) – Kể từ đầu năm 2023 đến nay, đồng rúp đã sụt giảm tới 30%.
Đồng rúp Nga hiện đang ở mức thấp nhất so với USD trong 17 tháng qua. Kể từ đầu năm 2023 đến nay, đồng rúp đã sụt giảm tới 30%.
Hồi đầu tháng 3-2022, tỷ giá đồng rúp ở mức thấp lịch sử là 120 rúp đổi 1 USD, sau khi hứng làn sóng các lệnh trừng phạt. Đến giữa năm 2022, tỷ giá đồng rúp tăng mạnh nhất ở mức 52,93 rúp đổi 1 USD – mức cao nhất trong 7 năm – sau khi nước này có các biện pháp kiểm soát vốn và doanh thu xuất khẩu tăng lên.
Trước khi chiến sự xảy ra, đồng rúp được giao dịch ở mức 75 rúp đổi 1 USD. Và trung tuần tháng 8-2023, ở mức 101,04 rúp đổi 1 USD.
Tình hình tỷ giá này đã khiến người Việt kinh doanh ở Nga gặp khó khăn khi hàng hóa nhập về từ Việt Nam được tính giá bằng USD, trong khi bán ở Nga thì chỉ thu được rúp, vốn đang mất giá mạnh nên giá cả hàng hóa thành ra quá tầm với của nhiều người tiêu dùng Nga, buộc họ phải thắt lưng buộc bụng.
Điều này cũng có nghĩa là người kinh doanh Việt Nam không bán được nhiều hàng, và đương nhiên cũng không thể nhập được nhiều hàng từ Việt Nam sang nữa. Đây là một minh họa thực tế và sống động cho tình cảnh đang và sẽ phải đối mặt của doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam có khách hàng nhập khẩu từ Nga.
Khi đồng rúp trở nên rẻ hơn so với USD (và tức là so với VND), đương nhiên những mặt hàng xuất khẩu chính trên trở nên xa xỉ với nhiều người tiêu dùng Nga, buộc họ phải cắt giảm mua sắm những mặt hàng này. Bởi vậy, những doanh nghiệp và ngành sản xuất những mặt hàng trên sẽ là nạn nhân trước tiên của việc đồng rúp mất giá.
Sự mất giá của đồng tiền quốc gia dẫn đến tăng giá hàng tiêu dùng và thiết bị nhập khẩu. Để giảm tổn thất, các doanh nghiệp sẽ tính chúng vào giá thành sản phẩm.
Giác độ kinh tế học, sự mất giá nghiêm trọng của đồng rúp đồng nghĩa với bất ổn tài chính. Đồng rúp yếu hơn có nghĩa là lạm phát gia tăng. Dĩ nhiên, về lý thuyết thì nó cũng làm cho kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng khác rẻ hơn, qua đó thúc đẩy xuất khẩu phi dầu mỏ. Đây chính xác là những gì cần để thúc đẩy một nền kinh tế. Thế nhưng tình hình của nước Nga hiện tại đã bị thế giới cô lập khi Putin xua quân đội Nga xâm lược Ukraine.
Chi nhánh tại Nga của ngân hàng Raiffeisen Bank International AG đã cấm chuyển USD cho bất kỳ ai, ngoại trừ khách hàng cao cấp.
Đồng nhân dân tệ của Trung Quốc đã vượt qua đồng USD trở thành đồng tiền được giao dịch nhiều nhất tại Nga, vì các biện pháp trừng phạt của phương Tây khiến các tổ chức ở Nga khó thực hiện các giao dịch dựa trên đồng USD.
Trong một bài bình luận mới đây của hãng tin TASS, ông Maxim Oreshkin – cố vấn kinh tế của Tổng thống Putin – nhấn mạnh rằng Điện Kremlin muốn đồng rúp mạnh lên và hy vọng quá trình bình thường hóa sẽ sớm diễn ra.
Ông Oreshkin cho rằng: “Tỷ giá hối đoái hiện đã lệch đáng kể so với các mức cơ bản và việc bình thường hóa nó được hy vọng trong tương lai gần. Đồng rúp suy yếu sẽ làm phức tạp quá trình chuyển đổi cơ cấu của nền kinh tế Nga và ảnh hưởng tiêu cực đến thu nhập thực tế của người dân”, ông Oreshkin nhận định.
Phía Điện Kremlin cho rằng họ bắt đầu sử dụng “vũ khí số” có thể thay thế dần cho vị thế độc tôn của đồng đô la Mỹ trong các giao dịch quốc tế. Theo đó từ ngày 15-8-2023, Ngân hàng Trung ương Nga bắt đầu triển khai hoạt động đồng rúp kỹ thuật số trên các giao dịch thực với sự tham gia của 13 ngân hàng tại 11 tỉnh thành. Sau đó, sẽ đưa vào lưu thông đại chúng dựa trên kết quả thử nghiệm theo từng giai đoạn. Trước mắt, đồng rúp kỹ thuật số sẽ được thử nghiệm trong tàu điện ngầm ở Moskva.
Động thái này sẽ cho phép các cá nhân và công ty mở ví kỹ thuật số trên nền tảng của Ngân hàng trung ương và có thể truy cập được thông qua bất kỳ ngân hàng nào của Nga. Nhưng mỗi ví chỉ cho một người dùng. Tài khoản mở ví phải được xác minh trên Dịch vụ Nhà nước. Các giao dịch bằng đồng rúp kỹ thuật số sẽ miễn phí cho các cá nhân, trong khi các công ty sẽ phải trả phí 0,3% cho các giao dịch. Ví dụ: công dân có thể thiết lập thanh toán tự động cho các dịch vụ và các công ty có thể đặt các tham số để trả lương,…
Theo Ủy ban Tài chính Duma Quốc gia Nga, sau khi ra mắt, đồng rúp kỹ thuật số sẽ được sử dụng trong thanh toán song phương với Trung Quốc – quốc gia cũng đang thử nghiệm đồng nhân dân tệ kỹ thuật số.