VNTB – Lại… “hết vắc-xin tiêm chủng mở rộng”

Ngọc Lan

(VNTB) – Từ trung tuần tháng 5-2023, các cơ sở tiêm chủng tại TP.HCM đã hết hoàn toàn vắc-xin DPT-VGB-HiB và DPT.

Thông cáo báo chí của Sở Y tế TP.HCM cho biết, cụ thể, vắc-xin DPT-VGB-HiB (vắc-xin phối hợp 5 trong 1, có khả năng phòng bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm phổi do Hib và viêm màng não mủ do Hib) được cấp lần gần nhất vào tháng 10-2022 và đã hết từ đầu tháng 3-2023, vắc-xin DPT (là vắc-xin có tác dụng phòng 3 bệnh truyền nhiễm: Bạch hầu – Ho gà – Uốn ván hấp phụ) được cấp lần gần nhất là tháng 02-2023 và đã hết từ đầu tháng 5-2023.

Các loại vắc xin khác trong Chương trình tiêm chủng mở rộng chỉ còn với số lượng rất hạn chế, dự kiến sẽ hết trong vài tháng tới nếu không được cung cấp thêm. Theo đó, đến cuối tháng 5-2023, TP.HCM sẽ hết các loại vắc-xin viêm gan B, vắc-xin viêm não Nhật Bản; đến giữa tháng 6-2023, sẽ hết vắc-xin lao (BCG); đến tháng 7-2023 sẽ hết vắc-xin bại liệt (bOPV) và vắc-xin sởi; đến tháng 8-2023 sẽ hết vắc-xin uốn ván (VAT) và đến hết tháng 9-2023 sẽ hết vắc-xin sởi và rubella (MR).

Từ trước đến nay, hàng tháng, Sở Y tế TP.HCM chỉ đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) báo cáo dự trù vắc xin trong Chương trình tiêm chủng mở rộng cho Dự án Tiêm chủng mở rộng khu vực phía Nam (do Viện Pasteur TP.HCM đảm trách) và được cung ứng vắc-xin từ Viện mỗi 2 tháng. Lần gần nhất, HCDC nhận vắc-xin là ngày 24-4-2023 (gồm các vắc-xin BCG, bOPV, Viêm não Nhật Bản, Sởi, Uốn ván và Viêm gan B).

Tuy nhiên, ngày 03-4-2023, Bộ Y tế có ban hành văn bản số 1810/BYT-KH-TC về việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ thuộc Chương trình mục tiêu Y tế – Dân số (CTMT YTDS) chuyển thành nhiệm vụ chi thường xuyên, cụ thể là “Từ năm 2023, Bộ Tài chính không bố trí ngân sách trung ương cho Bộ Y tế mua vắc-xin cho tiêm chủng mở rộng, vitamine A cho trẻ em dưới 5 tuổi, thuốc kháng HIV (ARV), thuốc chống lao cho các đối tượng không có thẻ Bảo hiểm y tế… mà đề nghị thực hiện theo quy định về phân cấp ngân sách.

Bộ Y tế đề nghị UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương bố trí ngân sách địa phương và các nguồn huy động hợp pháp khác để triển khai mua sắm, cung ứng thuốc, vắc-xin nêu trên (bao gồm cả việc cung ứng vắc-xin phòng bệnh do vi-rút Rota theo Nghị quyết số 104/NQ-CP ngày 15-8-2022 của Chính phủ về lộ trình tăng số lượng vắc-xin trong Chương trình tiêm chủng mở rộng giai đoạn 2021- 2030) theo quy định”.

Bộ Y tế yêu cầu “UBND tỉnh, thành phố khẩn trương chỉ đạo Sở Y tế và các đơn vị liên quan chủ động xây dựng kế hoạch, triển khai mua sắm, cung ứng thuốc, vắc xin… theo quy định, phục vụ công tác tiêm chủng mở rộng và phòng chống dịch, bệnh tại địa phương”.

Trước tình hình mới này, Sở Y tế TP.HCM đã chuẩn bị sẵn sàng nguồn lực và xây dựng Kế hoạch cung ứng vắc xin trong Chương trình tiêm chủng mở rộng tại TP.HCM năm 2023, trong đó chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tiến hành thủ tục mua sắm theo đúng quy định, cụ thể là giao HCDC khẩn trương xây dựng kế hoạch đấu thầu vắc xin thuộc Chương trình tiêm chủng mở rộng.

“Trong quá trình chuẩn bị đấu thầu vắc-xin thuộc Chương trình tiêm chủng mở rộng với tinh thần khẩn trương lần đầu tiên thực hiện theo yêu cầu của Bộ Y tế, thì đến ngày 12-5-2023, Sở Y tế TP.HCM nhận được công văn hỏa tốc của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, theo đó, Sở Y tế cũng đã có văn bản gửi dự trù vắc-xin Chương trình tiêm chủng mở rộng trong những tháng còn lại của năm 2023 và dự trữ trong 6 tháng đầu năm 2024 để được cung ứng trở lại như trước.

Mặc dù tình trạng tạm gián đoạn cung ứng một số loại vắc-xin trong Chương trình tiêm chủng mở rộng như hiện nay tại TP.HCM là bất khả kháng, Sở Y tế TP.HCM chỉ đạo các cơ sở tiêm chủng mở rộng trên địa bàn vẫn duy trì hoạt động thường xuyên theo lịch cố định để tiêm chủng các loại vắc-xin hiện còn; đồng thời lập danh sách trẻ đến lịch tiêm chủng nhưng chưa được tiêm để mời ra tiêm ngay khi các vắc-xin được cung ứng trở lại.

Rất mong Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương sớm cung ứng trở lại các vắc-xin thuộc Chương trình tiêm chủng mở rộng” – văn bản của Sở Y tế viết, và điều này có thể ‘diễn nôm’ là TP.HCM có đủ tiền bạc để mua vắc-xin, nhưng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương lại không có vắc-xin để bán.