Hoài Nguyễn
(VNTB) – Đến lúc này thì xem chừng mọi việc mới ở… vòng gửi xe (?!)
Sở dĩ gọi là “vòng gửi xe” đối với “mắt xích” Nguyễn Công Khế, vì Thanh tra Chính phủ trong văn bản đánh số phát hành là 1871/TP-TTCP, ký ngày 20-10-2022, có tên “Thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật trong quản lý, sử dụng vốn và tài sản, thoái vốn và tái cơ cấu tại Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam”, chỉ mới nêu việc Tổng Công ty thuốc lá Việt Nam đã có sai phạm trong đầu tư xây dựng ở TP.HCM trong thực hiện góp vốn dự án tại 152 Trần Phú, quận 5, TP.HCM.
Còn lô đất của công ty thuốc lá Sài Gòn ở đường Bến Vân Đồn mà dư luận đồn đoán liên quan đến cựu tổng biên tập báo Thanh Niên, và Công ty cổ phần báo Thanh Niên, thì hoàn toàn chưa thấy đề cập trong văn bản 6 trang giấy khổ A4 này.
Phía cơ quan Thanh tra Chính phủ qua kiểm tra đã thấy rằng Tổng công ty thuốc lá Việt Nam đã không thực hiện đánh giá lại tài sản khi thực hiện góp vốn, là không đúng quy định về quản lý tài sản doanh nghiệp nhà nước.
Tổng công ty này còn làm trái chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, vi phạm pháp luật về chuyển nhượng tài sản tại doanh nghiệp do nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ khi chuyển nhượng 30.927m2 tại số 152 Trần Phú không xin phép Thủ tướng Chính phủ. Không thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất, có nguy cơ thất thoát tiền của nhà nước, của doanh nghiệp.
Từ kết quả thanh tra, Tổng thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp chủ trì cùng Bộ Tài Chính, UBND TP.HCM, Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam và các Bộ, ngành liên quan thu hồi cơ sở nhà đất 30.927m2 tại 152 Trần Phú, TP.HCM và xử lý các phát sinh trong quá trình thu hồi này.
Trước đây, khu đất là Nhà máy thuốc lá Sài Gòn. Năm 2008, với việc di dời nhà máy ra huyện Bình Chánh, Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam và Công ty Thuốc lá Sài Gòn quyết định góp vốn thực hiện dự án thương mại trên cùng các đối tác.
Theo hồ sơ mà Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam cung cấp cho báo chí, hợp đồng liên doanh quy định giá trị khu đất hơn 30.000 m2 là hơn 1.300 tỷ đồng. Tuy nhiên, ghi nhận của các nhà đầu tư dự án tới nay vẫn chỉ là bãi đất trống. Không những vậy, dự án còn được rao bán với mức giá rất cao, khoảng 4.520 tỷ đồng vào năm 2018 cho cả lô đất, tương đương 146 triệu đồng/m2.
Tại báo cáo tài chính hợp nhất giai đoạn 1-1-2017 đến 30-6-2017 cho thấy, Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam đã bán 20% phần vốn góp tại dự án 152 Trần Phú, trong pháp nhân Công ty TNHH Vina Alliance vốn được Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam và các đối tác lập ra để làm chủ đầu tư dự án 152 Trần Phú, với giá chỉ 270,19 tỷ đồng.
Bên nhận chuyển nhượng phần vốn góp của Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam là Công ty TNHH Sơn Đông. Đầu năm 2017, Công ty TNHH Vina Alliance bị chi phối bởi 2 cổ đông, gồm Công ty TNHH Sơn Đông (38% vốn điều lệ) và Công ty TNHH Bất động sản Trí Đức (62% vốn điều lệ).
Sau đó, Công ty TNHH Bất động sản Trí Đức là đơn vị mua lại 62% vốn điều lệ của Công ty TNHH Vina Alliance từ Công ty TNHH Pacific Alliance Land Limited (thuộc quỹ đầu tư Vina Land Ltd, thành viên của Vina Capital). Đến ngày 7-9-2017, thương vụ này được công bố trên Sở Giao dịch Chứng khoán London với giá 41,2 triệu USD.
Công ty TNHH Sơn Đông thành lập ngày 9-1-2002. Tại đăng ký doanh nghiệp thay đổi ngày 18-10-2017, Sơn Đông có trụ sở tại Đ16, Làng quốc tế Thăng Long, Cầu Giấy, Hà Nội và vốn điều lệ 500 tỷ đồng. Tuy nhiên, Sơn Đông lại là doanh nghiệp của hai vợ chồng ông Trịnh Văn Tuyển – bà Vũ Thị Hoa. Vợ chồng ông Tuyển là tên tuổi rất lớn trong ngành kinh doanh thuốc lá ở Việt Nam.
Trong khi đó, Công ty TNHH Bất động sản Trí Đức thành lập ngày 6-10-2015, tại số 36-38 Nguyễn Văn Trỗi, phường 15, Phú Nhuận, TP.HCM. Tại tháng 10-2016, vốn điều lệ của Trí Đức là 600 tỷ đồng, do 3 cổ đông góp vốn, gồm ông Lê Thanh Liêm (96,67%), Võ Văn Y và Nguyễn Thị Thu Hương nắm 3,33%.
Hiện tại, khu đất tại 152 Trần Phú vẫn là bãi đất trống. Dù trước đó, nhiều sàn giao dịch bất động sản rục rịch quảng cáo cho dự án có tên Vina Square.
Trở lại với nghi vấn ở đầu bài viết này: liệu Thanh tra Chính phủ có “đụng” tới phần tài sản công mà Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam được giao quyền sử dụng ở khu đường Bến Vân Đồn, quận 4, ngay dưới chân cầu Ông Lãnh?
Rất có thể cái sảy nảy cái ung không phải từ nội dung thanh tra ở trên, mà đến từ vụ dự án khu nhà ở cho cán bộ, công nhân viên của Công ty MTV Nhà máy thuốc lá Sài Gòn bị khiếu kiện kéo dài, thậm chí đã bị kiện ra tòa, nhiều lần chuyển đổi chủ đầu tư đã hơn 20 năm qua.
Ngày 11-2-1997, UBND TP.HCM có văn bản gửi Thủ tướng xin giao khu đất đất thửa 159-162 tại ấp Bình Triệu, xã Hiệp Bình Chánh, huyện Thủ Đức (nay là thành phố Thủ Đức) cho Công ty TNHH Xây dựng và kinh doanh nhà Đông Phương (Công ty Đông Phương) để xây dựng khu nhà ở cho cán bộ, công nhân viên Nhà máy thuốc lá Vĩnh Hội. Đến ngày 29-3-1997, Thủ tướng chấp thuận giao khu đất trên cho Công ty Đông Phương và Nhà máy thuốc lá Vĩnh Hội với tổng diện tích 44.684 m2.
Năm 2005, TP.HCM chuyển đổi chủ đầu tư thành Công ty Thuốc lá Sài Gòn vì Nhà máy thuốc lá Vĩnh Hội sáp nhập vào Nhà máy thuốc lá Sài Gòn. Đến tháng 11-2015, Công ty Thuốc lá Sài Gòn lại có công văn gửi TP.HCM đề nghị thay đổi quy hoạch và dự án sẽ xây dựng nhà ở chung cư – thương mại dịch vụ – văn phòng cao tầng.
Tuy nhiên, trong khi hai đơn vị đang tiến hành bồi thường thì ông Trần Văn Giao bị bắt vì liên quan đến việc lừa đảo, dự án bị bỏ dở. Sau lần liên kết thứ nhất bất thành, Công ty TNHH MTV Thuốc lá Sài Gòn (đơn vị kế thừa Nhà máy thuốc lá Vĩnh Hội) tiếp tục ký hợp đồng liên danh với Công ty TNHH Đồng Xuân Thủ Đức để thực hiện dự án.
Nơi từng là nhà máy thuốc lá Vĩnh Hội ở Bến Vân Đồn, quận 4 thì rất nhanh chóng được “thương mại hóa” sau khi thực hiện việc di dời các ngành sản xuất gây ô nhiễm môi trường khu dân cư, với việc đây là trụ sở của báo Thanh Niên thời kỳ ông Nguyễn Công Khế làm tổng biên tập.
Hoạt động được một thời gian thì thêm lần nữa báo Thanh Niên chuyển sang tòa soạn mới ở đường Cống Quỳnh, quận 1. Thời điểm đó, nơi từng là tòa soạn báo Thanh Niên được đồn đoán chuyển chủ sang cho ông Bùi Thành Nhơn, Novaland – doanh nghiệp này hiện đang vướng lùm xùm trước nghi án cơ quan công an sẽ ‘vào cuộc’ dự án Izumi City và Aqua City.
Không rõ trong vụ chuyển nhượng trên của nhà máy thuốc lá Vĩnh Hội, ngay từ khởi thủy có tuân thủ các quy định về đấu thầu hay không?