VNTB – Nó để lại gì?

TS Phạm Đình Bá

(VNTB) – Dân phải vay nợ để sống, hạt giống đỏ chi hơn 1 tỷ đồng cầu hôn bạn gái.

Nó nói “…, vì lợi ích trăm năm trồng người”. Nếu chúng ta nhìn theo góc nhìn của những người dễ bị tổn thương và tầm nhìn hơn 100 năm, lợi ích ấy là gì?

Tháng 4/2023, Viện Công đoàn hỏi ý kiến của hơn 3.000 công nhân tại 157 doanh nghiệp ở 6 tỉnh và thành phố. Trong số người trả lời phỏng vấn, 75% người lao động khẳng định thu nhập không đủ để đảm bảo mức chi tiêu tối thiểu. Không ít người phải thường xuyên vay nợ, bị khủng bố, đe dọa và sống trong tâm trạng bất an. [1]

Năm 2022, báo Điện tử Chính phủ huyên hoang là xuất khẩu lao động phục hồi mạnh mẽ, đưa hơn 142.000 người đi làm các việc độc hại, nguy hiểm và ở đợ ở nước ngoài. Chính phủ nói một cách không khiêm tốn rằng đây cũng là số lượng cao nhất trong 3 năm trở lại đây. [2]

Năm 2023, các chủ bất động sản chỉ có một số nguồn vốn hạn hẹp. Nhà và chung cư bán hàng chậm lại vì đủ thứ rào cản pháp lý. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp đóng băng vì dân không có niềm tin vào dàn dựng này. Hậu quả vẫn dây dưa về một ngân hàng lớn đã phải hứng chịu đợt rút tiền gửi vào tháng 10/2022 và đặt dưới sự kiểm soát của ngân hàng nhà nước. Xuất khẩu giảm 12% trong quý đầu tiên của năm 2023. [3] 

Cuối năm 2023, nông dân sản xuất chuối cấy mô để xuất khẩu sang Trung Quốc gặp rất nhiều khó khăn vì giá chuối tuột giá thảm hại.

“Giá rẻ mà có người mua còn đỡ chứ từ đầu mùa thu hoạch rộ đến giờ tôi chẳng thấy thương lái nào tới hỏi mua buôn, toàn phải đem bán lẻ từng nải một.” – theo giọng buồn của một nông dân ở Đồng Nai, mô tả đời sống nông dân vào những ngày cuối năm. [4]

“Họ có quan tâm đến nông dân? Giới lãnh đạo có bao giờ hỏi tại sao nông dân Thái Lan giàu hơn nông dân mình, có giây phút nào họ nghĩ làm gì để cuộc sống nông dân tốt hơn? Câu trả lời tại sao nông dân ta nghèo thì có rồi, nhưng câu trả lời làm sao nông dân ta giàu lên thì dành cho mấy người điều hành đất nước. Tôi ước gì có những ông bà lãnh đạo ngồi cà phê ở một làng quê và lắng nghe cũng như thu thập dữ liệu thực từ mấy người nông dân, thay vì đọc mấy số liệu đẹp của thuộc cấp hay báo cáo của các thầy dùi trong phòng lạnh.” [5]

Việc trồng người của nó ra sao? Dân gần đây xôn xao về màn cầu hôn bằng hàng trăm chiếc drone trên bầu trời Hà Nội vào một tối cuối năm 2023, có giá hơn 1 tỷ đồng. Đây là con trai vị phó chủ nhiệm văn phòng chính phủ đi cầu hôn. Anh này làm ở Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước, với vốn lên tới 2,3 triệu tỉ đồng, tương đương hơn 46% GDP cả nước. [6]

Trước đây, dư luận từng biết đến nhiều thái tử đảng, các “hạt giống đỏ”… kết hôn với những người đẹp, hoa khôi, hoa hậu. Nguyễn Hoài Nam, cháu nội Hoàng Minh Thắng (Thắng là Nguyễn Tấn Vịnh, Uỷ viên Trung ương đảng, bộ trưởng Bộ Thương mại từ năm 1986-1991), kết hôn với hoa khôi Thể thao Việt Nam năm 1995. [6]

Thêm nữa, Mai Thanh Hải, con trai Mai Văn Dâu, thứ trưởng Bộ Thương Mại, kết hôn với hoa hậu Việt Nam năm 2000. Nguyễn Bình Khánh, con trai Nguyễn Bình Doãn, giám đốc Sở Công an Hải Phòng kết hôn với hoa hậu Việt Nam năm 2002. Nguyễn Xuân Anh, con trai Uỷ viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra trung ương Nguyễn Văn Chi, lấy hoa hậu Phụ nữ Việt Nam năm 2004. Nguyễn Minh Triết, con trai cựu thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, lấy á hậu Đông Nam Á 2013. [6]

Đây là những nét chấm phá về xã hội mà nó đã tạo dựng. Nếu đại đa số chúng ta phải quét lá đa, hãy cùng nhau nghĩ đến tương lai các thế hệ tới. 

_____________

Nguồn:

1. Thanh Niên. Đa số người lao động lương không đủ sống. 09/08/2023; Available from: https://baochinhphu.vn/xuat-khau-lao-dong-phuc-hoi-manh-me-dua-hon-142000-nguoi-di-lam-viec-102230106165036477.htm.
2. Báo Điện tử Chính phủ. Xuất khẩu lao động phục hồi mạnh mẽ, đưa hơn 142.000 người đi làm việc. 06/01/2023; Available from: https://baochinhphu.vn/xuat-khau-lao-dong-phuc-hoi-manh-me-dua-hon-142000-nguoi-di-lam-viec-102230106165036477.htm.
3. IMF. Vietnam: 2023 Article IV Consultation-Press Release; Staff Report; and Statement by the Executive Director for Vietnam. 2023; Available from: https://www.imf.org/en/Publications/CR/Issues/2023/09/27/Vietnam-2023-IV-Consultation-Press-Release-Staff-Report-and-Statement-by-the-Executive-539623.
4. Hùng – Sơn. VNTB – Chuối rớt giá: chuyện cũ ở năm mới. 01/01/2024; Available from: https://vietnamthoibao.org/vntb-chuoi-rot-gia-chuyen-cu-o-nam-moi/.
5. Tuan V. Nguyen AM, Tình cảnh nông dân miền Tây ngày nay. Accessed 03/04/2024.
6. Tiếng Dân. Lê Văn Đoành. Con trai vị Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ chơi ngông! 19-12-2023; Available from: https://baotiengdan.com/2023/12/19/con-trai-vi-pho-chu-nhiem-van-phong-chinh-phu-choi-ngong/.