VNTB – Việt Nam chuẩn bị sửa Luật báo chí
Phú Nhuận
(VNTB) – Sửa Luật báo chí vì luật hiện hành không theo kịp với sự đổi mới về khoa học và công nghệ thông tin trong kỷ nguyên số.
Ngày 10-6-2023, tại khách sạn Army – số 1A Nguyễn Tri Phương, Quán Thánh, Ba Đình, Hà Nội, diễn ra một hội thảo khoa học do Bộ Thông tin và Truyền thông, Bộ Tư pháp, Đại học Quốc gia Hà Nội đồng chủ trì; Cục Báo chí, đại học Khoa học, Xã hội và Nhân văn, Đại học Luật Hà Nội, tạp chí Thông tin và Truyền thông phối hợp tổ chức.
Hội thảo được thực hiện trong khuôn khổ sự kiện thường niên của cộng đồng báo chí Việt Nam mang tên “Diễn đàn báo chí tháng 6”.
Theo nội dung được gửi đến khách mời tham dự, chương trình hội thảo được chia làm 2 phần: tổng kết thi hành Luật báo chí 2016, và đóng góp ý kiến sửa đổi, bổ sung Luật báo chí 2016 đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.
Trong đó, có nhiều nội dung đáng chú ý như: tổng quan về vấn đề bổ sung sửa đổi Luật báo chí 2016; quản lý nhà nước về báo chí trong nhà nước pháp quyền XHCN; báo cáo tổng kết thi hành luật và định hướng đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật báo chí 2016; một số vấn đề đặt ra trong hoạt động quản lý nhà nước về phát thanh truyền hình; tác nghiệp báo chí trong khung khổ pháp luật; công tác xử lý vi phạm và kiến nghị hoàn thiện quy định của Luật báo chí 2016.
Đồng thời là Nhóm các ý kiến về: Định hướng phát triển của báo chí cách mạng, về báo chí, mô hình cơ quan báo chí; tác động của công nghệ, kỹ thuật, mô hình và xu hướng phát triển báo chí hiện đại tác động tới Luật báo chí; kinh tế báo chí, tài chính liên quan đến hoạt động báo chí, cũng như những vướng mắc trong quá trình quản lý nhà nước;…
“Nhà báo được hiểu là người hoạt động nghiệp vụ báo chí trong lĩnh vực thông tin đại chúng. Như vậy, phóng viên chưa có thẻ nhà báo có phải là nhà báo không? Và thẻ nhà báo hiện nay là Press Card như thông lệ quốc tế, thì gọi là thẻ báo chí hay thẻ nhà báo? Và thẻ do các cơ quan báo chí cấp như thẻ phóng viên gọi là Press Card có sai không?” – đó là thắc mắc của tiến sĩ Phan Văn Kiền, Viện trưởng Viện Đào tạo báo chí và truyền thông, đại học Khoa học xã hội và Nhân văn Hà Nội.
Một ý kiến khác nhấn mạnh rằng Luật báo chí chưa có sự phân biệt và lượng hóa rõ ràng giữa báo và tạp chí điện tử; Luật cũng chưa quy định về báo in và tạp chí in, gây lúng túng cho cơ quan báo chí khi thực hiện, nhất là khi triển khai quy hoạch báo chí, trong khi đó, chính các đối tượng bị điều chỉnh theo Luật báo chí 2016 cũng khó hình dung hết về những điều mà luật không cụ thể điều chỉnh.
Ông Nguyễn Văn Hiếu, Phó cục trưởng Cục Báo chí (Bộ Thông tin và Truyền thông), cho hay với sự phát triển mạnh mẽ về công nghệ, ngày càng sinh ra nhiều loại hình truyền thông mới. Báo chí chỉ là một trong hệ sinh thái đó.
“Hiện, báo chí hoạt động trên rất nhiều nền tảng. Nhiều cơ quan báo chí trên thế giới, số lượng bạn đọc vào tên miền đọc ngày càng giảm đi, bạn đọc vào các nền tảng lại tăng lên. Nhiều cơ quan báo chí trong nước có tài khoản trên nền tảng Facebook, TikTok…, chúng ta phải tính đến việc này”, ông Hiếu đặt vấn đề.
Về mô hình báo chí, ông Hiếu đưa ra lập luận: “Nhiều cơ quan báo chí có các loại hình, nhiều ấn phẩm hoạt động đa nền tảng, đa dịch vụ… Mô hình như hiện nay có phù hợp không? Theo chúng tôi, nên xem xét xây dựng tổ hợp truyền thông báo chí. Trong tổ hợp có nhiều cơ quan báo chí, hoạt động đa loại hình nền tảng, đa dịch vụ… Người đứng đầu cơ quan này sẽ là chủ bút, chủ báo”.
Vẫn theo ông Hiếu, để triển khai kế hoạch tiếp theo trong quy hoạch báo chí, đối với cơ quan chủ quản có nhiều cơ quan báo chí như TP.Hà Nội, TP.HCM, Trung ương Đoàn…, muốn giữ thương hiệu báo chí lớn, có uy tín, có vai trò dẫn dắt dư luận, ông Hiếu cho rằng, hướng đi chủ bút, chủ báo sẽ phù hợp với mô hình cơ quan báo chí lớn.
Báo chí tư nhân, theo ý kiến của nhà báo Đặng Thị Phương Thảo – Phó Tổng biên tập báo Thanh Niên, thì “Luật Báo chí cần phải khẳng định: doanh nghiệp không được thành lập, quản lý cơ quan báo chí”, tức không chấp nhận ngành nghề “báo chí tư nhân” trong danh mục được điều chỉnh của Luật Doanh nghiệp.