VNTB – Vụ án Viện Pháp y tâm thần trung ương Biên Hòa

Tử Long

(VNTB) – Một số đối tượng đã lợi dụng có bệnh án tâm thần để gây án hoặc trốn tội gây bức xúc trong xã hội, cũng như gây khó khăn đối với các cơ quan tố tụng trong điều tra, xử lý các vụ án.

Hôm 14-6-2024, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an cho biết đơn vị đã bắt tạm giam 7 cán bộ, nhân viên Viện Pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa (Đồng Nai) để điều tra về các sai phạm trong hoạt động giám định, điều trị bệnh nhân. Theo đó, đã bắt giữ bác sĩ Nguyễn Văn Trọng, Trưởng khoa Điều trị bắt buộc nhóm nghiện chất, bác sĩ Hà Ngọc Khánh, bác sĩ Phạm Văn Thắng, bác sĩ Nguyễn Văn Thành, bác sĩ Lý Thị Hoài Nam, điều dưỡng Lâm Thị Ánh Hồng và bác sĩ Bùi Thế Hùng, nguyên Viện trưởng Viện Pháp y tâm thần trung ương Biên Hòa.

Theo thông tin ban đầu, những người này bị bắt để điều tra, làm rõ một số hồ sơ liên quan đến kết quả giám định, điều trị những bệnh nhân.

Một vụ án gần đây có liên quan đến Viện Pháp y tâm thần trung ương Biên Hòa là vụ bệnh nhân là Tống Thị Bạch Lan (sinh năm 1974, ngụ TP.HCM), trốn khỏi Viện pháp y tâm thần trung ương Biên Hòa vào ngày 22-5-2022. Đến ngày 2-6-2022, bệnh nhân này bị Phòng 10 và Thủy đoàn II (Cục Cảnh sát giao thông Bộ Công an) phối hợp với Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an TP.HCM bắt quả tang cùng con nuôi là Tống Võ Minh Quân (sinh năm 2006, ngụ phường Tân Hưng, quận 7, TP.HCM) đang vận chuyển 10 bánh heroin (trọng lượng 3,6 kg) tại khu vực kênh Tàu Hủ (Bến Bình Đông, phường 14, quận 8, TP.HCM).

Đây là lần phạm tội liên quan đến ma túy bị phát hiện lần thứ ba của Tống Thị Bạch Lan.

Trong lần thứ hai, sau 2 năm hành vi mua bán ma túy của bị cáo thực hiện bị bắt quả tang, Viện Pháp y tâm thần Trung ương Biên Hòa lại giám định tại thời điểm mua bán ma túy, đương sự bị… tâm thần (?!) Chính nhờ kết luận này, vụ án được Tòa án nhân dân cấp cao tại TP.HCM ra quyết định tạm đình chỉ, bị cáo Lan phải đi trị bệnh bắt buộc tại Viện Pháp ý tâm thần Trung ương II Biên Hòa.

Trớ trêu và hy hữu, trong thời gian điều trị bệnh bắt buộc, “bệnh nhân” đã trốn trại và trở lại con đường phạm pháp với mức độ nghiêm trọng hơn, và phiên xử sơ thẩm hôm 20-3-2024 đã tuyên Tống Thị Bạch Lan mức án tử hình.

Truy cứu hồ sơ cho biết ngày 13-4-2001, Tống Thị Bạch Lan bị Tòa án nhân dân xử phạt 8 năm tù về tội “Mua bán trái phép chất ma túy”. Ngày 16-10-2007, Tống Thị Bạch Lan chấp hành xong hình phạt tù.

Đến ngày 20-8-2018, Tống Thị Bạch Lan lại hầu tòa và Tòa án nhân dân TP.HCM tuyên phạt 15 năm tù về tội “Mua bán trái phép chất ma túy”. Sau đó thì Tống Thị Bạch Lan kháng cáo. Ngày 22-7-2020 Viện pháp y tâm thần trung ương Biên Hòa kết luận: “Tại thời điểm gây án: đương sự bị hạn chế khả năng nhận thức và điều khiển hành vi, hiện nay đương sự mất khả năng nhận thức và điều khiển hành vi”.

Sau vụ việc này, phía liên quan là Viện Pháp y tâm thần trung ương xử lý nội bộ về bác sĩ điều trị “bệnh nhân” Tống Thị Bạch Lan, và sau đó là chìm vào quên lãng.

Năm 2018, xảy ra vụ công dân tố cáo các thành viên Hội đồng Giám định pháp y của Viện Pháp y tâm thần Biên Hòa đã sử dụng những tài liệu không đúng quy định (không có tài liệu, bệnh án, kết luận của ông N.V.T trước năm 2018 để căn cứ kết luận giám định), từ đó không có cơ sở pháp lý để ban hành Kết luận giám định pháp y tâm thần số 420 ngày 15-8-2018 cho người được giám định là ông N.V.T có dấu hiệu vi phạm pháp luật, làm lợi cho ông N.V.T, cản trở việc giải quyết vụ án của tòa án, gây thiệt hại nghiêm trọng về tài sản công dân có đơn.

Đầu tháng 11-2021, Bộ Y tế ban hành kết luận rằng “nội dung đơn tố cáo không có cơ sở” (!?).

Nói thêm, bác sĩ chuyên khoa II Bùi Thế Hùng nguyên là Viện trưởng Viện Pháp y tâm thần Biên Hòa đã nghỉ hưu vào tháng 7-2023. Kế nhiệm chức vụ này là bác sĩ chuyên khoa II Lê Văn Hùng.

Bác sĩ Lê Văn Hùng có phòng khám ngoài giờ tại K6/280A, khu Văn Hải, thị trấn Long Thành, Đồng Nai.