Khánh An dịch
(VNTB) – Cảnh sát cho rằng đây là kẻ khủng bố đơn độc; một số người dân nhận thấy người này tuyệt vọng vì luật an ninh quốc gia
Tác giả: Elaine Yu
HONG KONG — Dường như không ai để ý đến người đàn ông trung niên khi ông ta đi tới chỗ một trong số hàng chục cảnh sát đang tuần tra trên một trong những con phố sầm uất nhất của Hồng Kông vào ngày 1 tháng 7, ngày thành phố này trở lại dưới quyền cai trị của Trung Quốc.
Người đàn ông 50 tuổi mặc áo xám rút dao trong túi ra và đâm một nhát vào lưng viên cảnh sát. Khi viên cảnh sát loạng choạng đi về phía đồng nghiệp, người này tự đâm vào tim và gục xuống khi bị cảnh sát lao vào chế ngự. Ông ấy chết ngay sau đó.
Cuộc tấn công xảy ra vào buổi tối, một phần được quay phim lại, báo hiệu khả năng chuyển đổi sang các chiến thuật cực đoan hơn của một số đối thủ chính phủ, khi cảnh sát áp dụng luật an ninh quốc gia của Trung Quốc đã loại bỏ tất cả các con đường cho bất đồng chính trị.
Phản ứng trước cuộc tấn công cho thấy sự chia rẽ sâu sắc vẫn tồn tại tại Hồng Kông sau khi chính quyền ngăn chặn các cuộc biểu tình, bỏ tù các nhân vật đối lập và bịt miệng những tiếng nói bất đồng.
Một công ty giải khát nổi tiếng xác nhận người tấn công là ông Leung Kin-fai là giám đốc mua hàng. Nhiều người tỏ lòng thương tiếc ông Leung. Một số mang hoa đến Causeway Bay, một khu mua sắm sầm uất, nơi vụ tấn công diễn ra. Những người khác để lại tin nhắn trên mạng xã hội gọi ông là liệt sĩ.
Viên cảnh sát 28 tuổi sống sót và đang hồi phục khi bị đâm sâu thủng phổi. Nhà chức trách đã gọi người tấn công cảnh sát là kẻ khủng bố trong nước và cảnh báo không nên tôn vinh một hành động bạo lực.
Cảnh sát cho biết hôm Chủ nhật rằng việc khuyến khích những người khác tỏ lòng thương tiếc ông Leung không khác gì ủng hộ chủ nghĩa khủng bố và sẽ kích động thêm lòng thù hận. Hôm thứ Tư, John Lee, quan chức cấp cao thứ hai của Hồng Kông, cho biết những người tôn vinh, hợp lý hóa hoặc coi nhẹ các hành động khủng bố là “tội đồ”.
Rất ít chi tiết công khai về ông Leung được tiết lộ. Cảnh sát không thể xác định ngay lập tức liệu ông ta có thuộc bất kỳ nhóm chính trị nào hay không và dường như ông ấy không hoạt động tích cực trên mạng xã hội. Cảnh sát cho biết cuộc điều tra ban đầucho thấy người này hành động đơn độc và có khả năng bị cực đoan hóa bởi “thông tin giả”. Nhưng nhân viên an ninh quốc gia hiện đang điều tra xem có ai khác có liên quan hay không.
Người dùng Internet ở Trung Quốc đã kêu gọi người tiêu dùng tẩy chay đồ uống của hãng ông Leung làm việc, Vitasoy International Holdings Ltd., sau khi công ty này đưa ra một tuyên bố hôm thứ Sáu cho biết ông đã “không may” qua đời và gửi lời chia buồn tới các thành viên trong gia đình ông.
Hai ngôi sao người Hoa cắt đứt quan hệ với thương hiệu này. Sau các phản ứng dữ dội, công ty này cho biết trên Weibo rằng họ hoàn toàn ủng hộ điều tra an ninh quốc gia liên quan đến sự cố này và nói rằng bản tuyên bố ban đầu chưa được chính thức phê duyệt và đã sử dụng từ ngữ “cực kỳ không phù hợp”. Cổ phiếu của hãng sản xuất trà chanh và sữa đậu nành này đã giảm tới 15% khi giao dịch tiếp tục trở lại vào thứ Hai.
Kể từ cuộc tấn công, nhà chức trách đã tăng cường cảnh báo về các mối đe dọa khủng bố đang gia tăng, cảnh báo trong nhiều năm rằng những người chống đối chính phủ cực đoan có thể sử dụng các chiến thuật bạo lực hơn.
Hôm thứ Ba, cảnh sát cho biết 9 người, gồm 6 học sinh trung học và một nhân viên một trường đại học, đã bị bắt vì một âm mưu khủng bố được cho là đánh bom các mạng lưới giao thông và tòa án bằng chất nổ tự chế. Cảnh sát cho biết đã phát hiện thiết bị thí nghiệm, nguyên liệu thô được sử dụng để chế tạo chất nổ TATP và một lượng nhỏ thuốc nổ.
Cảnh sát cũng đã bắt giữ hai người vì tình nghi kích động người khác trên mạng xã hội tham gia giết và phóng hỏa trụ sở cảnh sát một ngày sau vụ tấn công .
Raffaello Pantucci, một nghiên cứu viên cấp cao tại Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam ở Singapore, cho biết những lời lẽ ủng hộ khủng bố có thể gây nguy cơ làm gia tăng căng thẳng.
Ông nói: “Các mối đe dọa khủng bố càng được nhắc đến nhiều thì càng có xu hướng được thực hiện.”
Chris Tang, Bộ trưởng An ninh Hồng Kông, đã phản bác lại những gợi ý của một số nhà bình luận trong nước rằng việc thể hiện sự đau buồn và cảm thông trước một sự kiện bi thảm khác xa với việc cổ súy cho chủ nghĩa khủng bố. “Thông cảm sẽ trở thành hỗ trợ, và ủng hộ sẽ trở thành tham gia,” ông Tang nói trong một phiên họp lập pháp hôm thứ Ba.
Paul Yip, giám đốc trung tâm nghiên cứu và phòng ngừa tự tử tại Đại học Hồng Kông, cho biết hành vi kết liễu cuộc đời của một người có nguyên nhân phức tạp với nhiều yếu tố tương tác với nhau. Những hành động bạo lực dã man nên bị khiển trách, nhưng cũng nên hỗ trợ những người gặp nạn, ông nói.
Đây là vụ tấn công liều chết đầu tiên ở Hồng Kông. Ở Tây Tạng, hàng chục nhà sư đã tự thiêu để phản đối trong nhiều năm, trong khi các nhóm ủng hộ quyền tự trị lớn hơn cho đa số người Duy Ngô Nhĩ theo đạo Hồi ở Tân Cương đã bị chính quyền quy trách nhiệm về các vụ đánh bom liều chết nhằm vào cảnh sát.
Các nhà chức trách Hồng Kông đã gợi ý rằng sẽ đưa ra thêm luật để đối phó với những gì họ coi là mối đe dọa kéo dài.
Carrie Lam, đặc khu trưởng Hồng Kong cho biết hôm thứ Ba, chính phủ sẽ nghiên cứu thêm và thực hiện các luật để bảo vệ an ninh quốc gia, chỉ ra việc thiếu các quy định về mạng xã hội và internet.
Victoria Hui, một giáo sư khoa chính trị học tại Đại học Notre Dame, cho biết lời lẽ của chính phủ liên kết việc tỏ lòng thương tiếc với chủ nghĩa khủng bố cho thấy Hồng Kông đang tiến dần đến một mức độ đàn áp cực đoan như Trung Quốc đang áp dụng ở các khu vực biên giới khác.
Trung Quốc thu hồi chủ quyền đối với thuộc địa cũ này của Anh vào năm 1997. Vào năm 2019, Hồng Kông rung chuyển với một cuộc nổi dậy hàng loạt và đôi khi là bạo lực phản đối Trung Quốc thắt chặt kiểm soát ở thành phố bán tự trị này.
“Trong những nơi khác ở Trung Quốc, phải bịt miệng thiểu số,” nhưng ở Tân Cương, Tây Tạng, và bây giờ là Hồng Kông, “ phải bịt miệng đa số,” bà Hui nói.
Nguồn: WSJ