BBC
GETTY IMAGESMỹ cho biết sẽ làm rõ về tuyên bố “ly khai” Mỹ của Tổng thống Philippines.
Ông Rodrigo Duterte đưa ra tuyên bố này ở Trung Quốc hôm 20/10 tại một diễn đàn kinh tế và nói rằng việc ly khai cụ thể trong lĩnh vực quân sự và hợp tác kinh tế.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby cho biết lời tuyên bố trên “mâu thuẫn” với “mối quan hệ gần gũi” giữa hai nước.
Đây không phải lần đầu tiên ông Duterte đề cập chuyện tách xa khỏi Mỹ.
Nhưng hôm 17/10, Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp Philippines Ramon Lopez nói với BBC rằng nước này sẽ không dừng hợp tác thương mại và đầu tư với Mỹ.
“Chúng tôi vẫn đang duy trì quan hệ với phương Tây, nhưng chúng tôi đang giảm sự phụ thuộc quá mức”, ông Lopez, người đang trong đoàn tùy tùng của ông Duterte ở Bắc Kinh, nói.
Quan hệ giữa Trung Quốc và Philippines xấu đi vì vụ tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông, sau khi tòa Trọng tài quốc tế đứng về phía Manila và bác yêu sách chủ quyền của Bắc Kinh.
Hôm 20/10, hai nước cho biết sẽ khởi động lại cuộc đối thoại để giải quyết tranh chấp.
Dù từng mạnh miệng về Bắc Kinh trong chiến dịch tranh cử, ông Duterte chuyển sang giọng điệu hòa hoãn hơn sau khi lên nắm quyền tháng 6/2016.
Ông Duterte gần đây cũng cho biết sẽ chấm dứt cuộc tập trận chung với Hoa Kỳ.
‘Cách duy nhất‘
Ông cũng đả phá Washington vì chỉ trích chiến dịch bài trừ ma túy liên quan cái chết của hàng nghìn nghi phạm và dùng từ thô tục để nói Tổng thống Obama.
Hôm 20/10, ông nói trước các doanh nhân Trung Quốc và Philippines: “Tôi tuyên bố ly khai khỏi Mỹ cả về hợp tác quân sự, xã hội, kinh tế. Nước Mỹ đã thua.”
“Tôi đổi lập trường để đi theo ý thức hệ của quý vị, và có thể tôi cũng sẽ đến Nga để thảo luận với [Tổng thống Vladimir] Putin, và nói với ông ấy rằng bây giờ có ba nước cùng chống lại thế giới: Trung Quốc, Philippines và Nga.”
“Đó là cách duy nhất”, ông Duterte nói.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby nói rằng Mỹ “bối rối bởi lời tuyên bố này” và Trợ lý Ngoại trưởng Daniel Russel sẽ đến Manila cuối tuần này để tìm lời giải thích.
“Chúng tôi cần lời giải thích chính xác những gì tổng thống Philippines muốn diễn đạt khi ông nói về việc tách khỏi Mỹ”, ông Kirby nói phóng viên.
Trong chuyến thăm Trung Quốc, ông Duterte dẫn theo một đoàn tùy tùng đông đảo doanh nhân và các nhà ngoại giao.
Giao thương giữa hai nước đang được kỳ vọng sẽ thúc đẩy lượng du khách Trung Quốc đến Philippines và tăng xuất khẩu thực phẩm Philippines đến Trung Quốc.
Bộ trưởng Lopez cho hay các thỏa thuận vừa ký có tổng trị giá tới 13,5 tỷ đôla.
Ông Duterte cũng cho biết về kế hoạch mua vũ khí và tàu thuyền từ Trung Quốc.