VNTB – Luật sư nhân quyền Anh báo động việc công an Việt Nam tham gia điều tra người tị nạn ở Anh
Anh Khoa dịch
(VNTB) – Cảnh sát Scotland đã mời hai sĩ quan an ninh Việt Nam tham gia thẩm vấn người tị nạn ở Scotland gây sợ hãi.
Hoang mang, sợ hãi
Cảnh sát Scotland đã mời hai cán bộ của Bộ Công an Việt Nam sang hỗ trợ điều tra hành vi buôn bán người. Tuy nhiên, những người Việt Nam xin tị nạn ở Glasgow cho biết họ đã vô cùng hoảng sợ sau khi những người này đến nơi ở của họ và gọi cho họ vào số điện thoại di động riêng.
Các quan chức này cũng đã được các quan chức Chính phủ Vương quốc Anh mời tham gia một cuộc họp với ít nhất một người xin tị nạn tại trung tâm báo cáo nhập cư của Bộ Nội vụ ở Glasgow.
Hội đồng Người tị nạn Scotland đã liên lạc với Cảnh sát Scotland vào thứ Sáu để yêu cầu giải thích vì một nhà hoạt động cộng đồng người Việt ẩn danh ở Glasgow cho biết: “Công an Việt Nam đang đi từng nhà để thẩm vấn những người xin tị nạn ở Glasgow, để lại tdanh thiếp qua khe cửa nếu không có ai ở nhà.
“Họ đang hỏi nhiều câu hỏi và yêu cầu giấy tờ cùng những thứ khác. Họ dường như đang thu thập thông tin về những người xin tị nạn.
“Những người Việt Nam ở đây rất hoảng sợ. Họ sợ công an Việt Nam. Họ sợ hãi chính quyền cộng sản, và công an làm việc cho chính phủ ”.
Một người xin tị nạn cho biết anh ta vô cùng sợ hãi sau khi hai cảnh sát Việt Nam đến chỗ ở của anh ta để thẩm vấn anh. Một người khác cho biết hai công an này đã gọi điện thoại báo rằng họ muốn thẩm vấn anh ta.
Cảnh sát Scotland đã phát động Chiến dịch Filibeg vào tháng 4 để đối phó với sự gia tăng số lượng nạn nhân buôn người Việt Nam ở Scotland. Số liệu chính thức cho thấy có 214 người Việt Nam bị buôn bán sang Scotland năm ngoái so với 66 người vào năm 2018.
Các sĩ quan Hiệp Nguyễn và Duy Nguyễn thuộc Bộ Công an Việt Nam đã đến Scotland cách đây hai tuần sau khi được Cảnh sát Scotland mời tham gia Chiến dịch Filibeg.
Chỉ làm phiên dịch?!
Cảnh sát Scotland cho biết trong một tuyên bố rằng các sĩ quan Việt Nam đã đến Scotland để cung cấp “dịch vụ tư vấn về văn hóa và ngôn ngữ” nhưng lực lượng này sau đó cho biết họ đi cùng với một sĩ quan Scotland nói tiếng Việt. Lực lượng quốc gia cũng xác nhận chi tiết liên lạc của người Việt Nam đến từ Cơ chế giới thiệu quốc gia (NRM) của Bộ Nội vụ, một cổng thông tin báo cáo nạn buôn người và lực lượng này không biết về tình trạng nhập cư.
Bộ trưởng Tư pháp Humza Yousaf hoan nghênh việc công an Việt Nam tham gia điều tra nạn buôn người ở Scotland, tuy nhiên, một luật sư nhập cư cảnh báo rằng điều đó làm suy yếu hệ thống tị nạn.
Andrew Bradley, người làm việc với những người Việt Nam xin tị nạn ở Glasgow, cho biết: “Hành động chống buôn người luôn được hoan nghênh. Tuy nhiên, các nhà chức trách Vương quốc Anh cam kết với những người xin tị nạn rằng thông tin mà họ cung cấp về lý do xin tị nạn sẽ không bao giờ được tiết lộ cho chính phủ hoặc các cơ quan chức năng khác ở nước họ. Sự đảm bảo này là cần thiết để đảm bảo an toàn cho họ và cũng để trấn an họ trong suốt quá trình xin tỵ nạn.
“Nhiều nạn nhân của nạn buôn người bị dụ di cư bất hợp pháp để xin tị nạn ở đây vì họ sợ chính quyền của họ. Việc mời những chính quyền đó đến đây làm việc với các nạn nhân buôn người sẽ khiến đặt ra nghi vấn. Đối với những công an đến từ Việt Nam cộng sản là điều đáng ngạc nhiên. Việt Nam tham gia tra tấn những người chỉ trích chính phủ. Việc rời khỏi Việt Nam mà không được phép là bất hợp pháp. Có những vấn đề được báo cáo về việc nhà nước đồng lõa với buôn người.
“Tôi hiểu rằng những người Việt Nam trốn khỏi chính phủ của họ đang rất căng thẳng khi phát hiện ra cơ quan chức năng Việt Nam có liên quan đến các vụ việc của họ tại Vương quốc Anh. Không rõ cảnh sát đã áp dụng các biện pháp bảo vệ nào để đảm bảo rằng thông tin liên quan đến những người xin tị nạn không được chia sẻ với chính phủ Việt Nam ”.
Hội đồng Người tị nạn Scotland hiện đã liên hệ với Cảnh sát Scotland về hoạt động của các sĩ quan Việt Nam. Trưởng phòng Chính sách của tổ chức từ thiện Gary Christie cho biết: “Điều cực kỳ quan trọng là phải nhận ra rằng những nạn nhân buôn người sống sót, hoặc bất kỳ ai đang cần có sự bảo vệ, có thể có nguy cơ bị tổn hại nghiêm trọng nếu chi tiết về hoàn cảnh cá nhân của họ bị tiết lộ, đặc biệt là với các cơ quan chức năng của nước họ.
“Mục tiêu chính trong chiến lược buôn người của Scotland là xác định thủ phạm buôn người và làm gián đoạn hoạt động của họ. Chúng tôi hoàn toàn ủng hộ nỗ lực của Cảnh sát Scotland để giải quyết vấn đề này. Tuy nhiên, điều này không thể phải trả giá bằng các mục tiêu khác của chiến lược, bao gồm xác định nạn nhân của nạn buôn người và hỗ trợ họ đến nơi an toàn và phục hồi. Chúng tôi đã nêu những lo ngại này với Cảnh sát Scotland và hy vọng sẽ sớm gặp để thảo luận. “
Theo Tổ chức Ân xá Quốc tế, nhiều người xin tị nạn ở Anh đã chạy trốn khỏi chế độ cộng sản ở Việt Nam, nơi có các nhà hoạt động và bảo vệ nhân quyền bị sách nhiễu, đe dọa và lạm dụng, theo Tổ chức Ân xá Quốc tế.
Chính quyền Việt Nam bị cáo buộc bắt cóc một người tị nạn ở Đức
Cựu chính trị gia và cựu giám đốc công ty dầu khí nhà nước Việt Nam, Trịnh Xuân Thanh, đã bị chính quyền Việt Nam nhốt vào một chiếc xe tải ở Berlin vào năm 2017 và đưa về Hà Nội, nơi ông nhận án chung thân. Đức sau đó đã trục xuất một nhà ngoại giao Việt Nam và bỏ tù một người đàn ông Việt Nam vì liên quan đến vụ bắt cóc.
Theo một báo cáo của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ năm nay, các quan chức Việt Nam bị cáo buộc đã tạo điều kiện cho nạn buôn người.
Naomi McAuliffe, giám đốc chương trình Scotland của Tổ chức Ân xá Quốc tế, cho biết: “Những nỗ lực chống lại những tội ác ghê tởm như buôn người là rất đáng khen ngợi và chúng tôi hoan nghênh sự hợp tác giữa Cảnh sát Scotland và các nhân viên thực thi pháp luật quốc tế để giải quyết vấn đề này trong cộng đồng của chúng tôi.
“Tuy nhiên, những người xin tị nạn cực kỳ dễ bị tổn thương và việc tiếp xúc trực tiếp của các sĩ quan công an đại diện cho quốc gia mà họ bỏ trốn không chỉ có khả năng đe dọa mà còn có thể có tác động tiêu cực đến sức khỏe tinh thần và sức khỏe của họ.”
Người phát ngôn của Lib Dem, Liam McArthur cho biết: “Điều này dường như là một sự vi phạm hoàn toàn các nguyên tắc của hệ thống tị nạn. Làm thế nào những người chạy trốn khỏi sự đàn áp ở quê nhà, có thể nói chuyện tự do khi người đại diện của nước mà họ bỏ trốn đang ở trong phòng ghi chép?
“Điều này sẽ không làm gì khác ngoài việc gây nghi ngờ giữa những người dễ bị tổn thương và chính quyền Scotland đồng thời có nguy cơ gây thiệt hại thực sự trong cuộc chiến chống buôn người. Tôi sẽ viết thư cho Bộ trưởng Tư pháp để yêu cầu trả lời về những báo cáo bất lợi này cũng như sự đảm bảo về những thỏa thuận đã đạt được giữa các quan chức Scotland và Việt Nam. “
Đại sứ quán Việt Nam cho biết: “Việt Nam và Vương quốc Anh đã ký Bản ghi nhớ về hợp tác chống buôn bán người năm 2018. Hai nước đã triển khai hợp tác chặt chẽ trong lĩnh vực này. Hiện hai sĩ quan công an Việt Nam đang ở Scotland để làm việc với các đồng nghiệp của sở cảnh sát Scotland trong lĩnh vực phòng, chống buôn bán người. Buôn bán người là một vấn đề toàn cầu, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các quốc gia trên thế giới. Đại sứ quán không có thông tin chi tiết về nhiệm vụ của họ tại Vương quốc Anh ”.
Bộ Nội vụ cho biết: “Các sĩ quan công an Việt Nam làm việc với Cảnh sát Scotland không được cung cấp bất kỳ thông tin nào có thể xác định được danh tính nạn nhân, và nhân viên của chúng tôi mới chỉ có hai cuộc làm việc với họ với mục đích phiên dịch.
“Chúng tôi cam kết giải quyết tội phạm buôn người ghê tởm và truy tố những kẻ tìm cách bóc lột người để thu lợi tài chính, đây là trọng tâm duy nhất của Bộ Nội vụ với Cảnh sát Scotland trong lĩnh vực này.”
Giám đốc Thám tử Fil Capaldi, Giám đốc Đơn vị Chống buôn người Quốc gia của Cảnh sát Scotland, cho biết: “Chúng tôi nhận thức được những lo ngại mà người dân trong cộng đồng Việt Nam có thể gặp phải và nhiều lý do khác nhau khiến người ta tìm cách đi khỏi Việt Nam. Buôn bán người là một tội ác xảo quyệt và đang được quốc tế quan tâm và cần có sự phản ứng của quốc tế. Điều này bao gồm hợp tác với nhiều cơ quan chức năng và quốc gia để giải quyết những kẻ buôn người, phá vỡ các băng nhóm tội phạm có tổ chức và quan trọng nhất là bảo vệ các nạn nhân của nạn buôn người và bóc lột.
“Việc biệt phái các sĩ quan công an Việt Nam cho Cảnh sát Scotland chỉ tập trung vào buôn người và những kẻ tìm cách bóc lột người để thu lợi tài chính. Những người mà chúng tôi nói chuyện đã được chúng tôi hoặc các cơ quan đối tác xác định là nạn nhân tiềm năng của buôn người, họ đã được chuyển đến Cơ chế giới thiệu quốc gia và mối quan tâm đặc biệt của chúng tôi là xác định các băng nhóm tội phạm chịu trách nhiệm vận chuyển và khai thác từ quốc gia gốc của họ.”
Chính phủ Scotland từ chối bình luận, nói rằng đó là hoạt động của Cảnh sát Scotland.
Nguồn tin ẩn danh
Một nông dân Hà Tĩnh ẩn danh – đã trốn khỏi Việt Nam sau khi anh ta bị công an tra tấn vì tham gia biểu tình – đã tiết lộ cho tờ The Sunday Post anh đã được liên lạc ra sao ở Scotland.
Anh nói: “Tôi nhận được một cuộc điện thoại từ các công an Việt Nam vào tuần trước và họ nói với tôi rằng họ biết nơi tôi sống và lý do tôi xin tị nạn. Họ yêu cầu tôi gặp họ để thẩm vấn. Tôi rất sợ hãi và tôi đã không ra khỏi nhà kể từ khi nhận cuộc điện thoại. Tôi sợ tôi sẽ bị bắt và họ sẽ trả tôi về Việt Nam, ở đó tôi sẽ bị cầm tù lần nữa.
“Ở Việt Nam, tôi tham gia biểu tình và bị công an sách nhiễu, bắt giữ và đánh đập cho đến bất tỉnh. Họ dội nước vào người tôi cho tỉnh lại và sau đó lại đánh tôi. Khi tôi được thả ra, tôi đã trả tiền cho những kẻ buôn người để giúp tôi trốn thoát và tôi phải đưa cho họ giấy chủ quyền nhà để đặt cọc. Tôi để lại vợ và ba đứa con. Khi đến London, tôi đã làm công nhân trong một năm.
“Sau đó tôi đến Glasgow vì tôi nghe nói ở đây có một cộng đồng người Việt Nam hỗ trợ và sẽ giúp đỡ tôi. Tôi đã xin tị nạn một năm trước và muốn vợ con tôi đến đây. Vợ tôi đã bị cảnh sát quấy rối và thẩm vấn. Tôi lo sợ cho sự an toàn của cô ấy. Tôi nghĩ rằng tôi sẽ an toàn ở Glasgow nhưng bây giờ công an từ Việt Nam đến đây và họ muốn nói chuyện với tôi. Tôi sợ quá ”.
Biểu tình dẫn đến bạo lực, giam giữ và quản chế tại gia
Các nhà nghiên cứu của chúng tôi đang theo dõi nhân quyền ở Việt Nam. Tra tấn tràn lan trong các nhà tù Việt Nam và chúng tôi đã ghi lại việc các tù nhân bị đánh bằng gậy, đấm và đá, thậm chí bị điện giật ra sao. Việt Nam là một trong những nơi giam giữ nhiều nhất các nhà hoạt động ôn hòa ở Đông Nam Á.
Trong ba năm qua, chính quyền Việt Nam đã tăng cường đàn áp việc thực thi ôn hòa các quyền con người như tự do ngôn luận, hội họp và lập hội cũng như tư tưởng, lương tâm và tôn giáo.
Trần Thị Nga, một nạn nhân buôn người, là một trong gần 100 tù nhân lương tâm ở Việt Nam được đưa vào danh sách của Tổ chức Ân xá Quốc tế.
Với mục tiêu vận động nhân quyền chống lại nạn buôn người và ủng hộ quyền của người di cư, Trần Thị Nga đã phải đối mặt với nhiều lời đe dọa và tấn công từ chính quyền Việt Nam vì công việc của mình.
Năm 2014, một vụ tấn công của công an mặc thường phục khiến cô bị gãy tay và chân, và vào tháng 7 năm 2017, cô bị kết án 9 năm tù giam và 5 năm quản thúc tại gia, vì tội “tuyên truyền chống nhà nước” vì các cuộc tham gia biểu tình ôn hòa vào 2016.
Đầu năm nay, Trần Thị Nga được trả tự do với điều kiện cô và gia đình phải lập tức lưu vong.
Cô đã xin tị nạn thành công ở Hoa Kỳ cùng với con trai nhỏ của mình. Cô nói với Tổ chức Ân xá Quốc tế: “Tôi rất vui vì gia đình tôi được đoàn tụ và sống trong hòa bình. Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều tù nhân lương tâm ở Việt Nam, tôi mong rằng Tổ chức Ân xá Quốc tế sẽ tiếp tục đấu tranh cho tự do của họ ”.
40.000 bảng để vượt biên sang Anh
Những người tị nạn từ Việt Nam phải trả từ 8.000 đến 40.000 bảng Anh để đến Vương quốc Anh bằng đường hàng không, đường bộ và đường biển, thường đi chặng cuối cùng là ở trong các container trên xe tải.
Bốn người đàn ông đang bị xét xử liên quan đến cái chết của 39 người tị nạn Việt Nam được tìm thấy ở phía sau xe tải đông lạnh vào ngày 23 tháng 10 năm 2019.
Bộ Công an Việt Nam hiện đang tăng cường đàn áp các nhà hoạt động nhân quyền. Các nhà chức trách đã bắt giữ và buộc tội các thành viên của Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam, một thành viên của Hội Anh em Dân chủ, và một số nhà văn và nhà hoạt động khác.
Chính quyền Việt Nam cũng bị cáo buộc đã bắt cóc Trịnh Xuân Thanh ở Đức vào năm 2017 để đưa về Hà Nội và bị án chung thân.
________________