Thái Thịnh (VNTB/Reuters) Nhà xuất bản Hồng Kông và các nhà cung cấp các cuốn sách về chính trị bị cấm tại Trung Quốc đã hạn chế, thậm chí rút các đầu sách ra khỏi kệ, liên quan đến sự mất tích bí ẩn của 5 nhân viên một nhà xuất bản sách.
Theo Reuters, khi hãng tin này tìm đến phỏng vấn ba nhà bán sách chính trị, thì các chủ sở hữu đã từ chối phỏng vấn công khai, đi kèm sự sợ hãi.
Hồng Kông, cựu thuộc địa của Anh Quốc được giao lại cho Trung Quốc vào năm 1997 vẫn theo nền hiến pháp tự do và đảm bảo quyền tự chủ trước đại lục trong 50 năm qua. Nhưng hàng loạt vụ mất tích gần đây đã cho thấy, tính tự chủ trong nền pháp luật nước này đang bị xâm phạm nghiêm trọng.
Cửa hàng sách chính trị về Trung Quốc tại Hồng Kông. Ảnh: Reuters
Lee Bo (Lý Ba), 65 tuổi, biên tập viên tại nhà xuất bản Mighty Current, mất tích ngày 30/12. Ông được nhìn thấy lần cuối cùng khi đang rời khỏi một nhà kho. Lee còn là cổ đông lớn tại hiệu sách Causeway Bay, thuộc Mighty Current. Vợ của Lý Ba cho biết, ông có thể đã đến đại lục để “hỗ trợ điều tra”.
Cảnh sát Hồng Kông cho biết họ đang tiếp tục điều tra và vẫn chưa rõ số phận của những người bị mất tích, kể cả nơi giam dữ của họ.
Bao Pu, một nhà xuất bản nổi tiếng ở Hồng Kông, đã công khai chỉ trích sự kiện và cho biết ông nghi ngờ các quan chức đại lục đã chà đạp lên nền hành pháp của Hồng Kông. Cha của ông, Bao Tong, là quan chức cấp cao nhất của Trung Quốc bị bỏ tù trong năm 1989 liên quan đến cuộc biểu tình Thiên An Môn ở Bắc Kinh.
“Hiện nay, không có ai được an toàn tại Hồng Kông,” Bảo, người đã xuất bản cuốn hồi ký bí mật của Triệu Tử Dương, cựu tổng bí thư Đảng Cộng Sản bị thanh trừng sau cuộc đàn áp năm 1989 nói.
Tính đến thứ nay, hơn 500 nhà xuất bản, nhà văn, nhà sách và các thành viên của cộng đồng sách tại Hồng Kông đã ký một bản kiến nghị trực tuyến cam kết: “Không sợ khủng bố trắng và duy trì nguyên tắc xuất bản tự do”.
Khủng bố trắng là một thuật ngữ dùng để mô tả giai đoạn khủng bố chính trị của chế độ độc tài.
Anh và Hoa Kỳ đã bày tỏ quan ngại về sự biến mất này.
Hoàn cầu thời báo – tờ báo nhà nước của Trung Quốc, đã viết trong một bài xã luận gần đây rằng, các nhà sách đã tạo “ảnh hưởng xấu” ở Trung Quốc qua việc ấn hành sách chính trị.
Lắng nghe thị trường
Sách tin đồn chính trị và phản ảnh các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã là một thị trường béo bở cho các nhà sách Hồng Kông phục vụ du khách Trung Quốc – đối tượng vốn sống trong nền ấn phẩm bị kiểm duyệt.
Nhưng bây giờ, một số cửa hàng đã tìm cách tách ra khỏi cuốn sách đó.
Tại chuỗi cửa hàng sách PageOne, một số những cuốn sách này đã bị gỡ xuống gần đây.
“Đây là quyết định của công ty”, ông nói. “
Chủ sở hữu Book Cafe, nơi bán sách nói về các nhà lãnh đạo của Trung Quốc, bao gồm cả Mao đã cho Reuters biết, trường hợp xấu, thì ông sẽ tìm đến các thị trường lân cận như Đài Loan, Nhật Bản để duy trì lượng khách hàng lớn từ Trung Quốc.