Mai Lan (ghi)
(VNTB) – Cần thiết phải có đợt thanh tra toàn diện như trên để tình trạng thao túng trục lợi cổ phiếu
Ông Nguyễn Hoàng Hải, phó chủ tịch Hiệp Hội Các Nhà Đầu tư Tài chính Việt Nam (VAFI), đã có văn bản gửi Bộ trưởng Tài chính yêu cầu cần mở chiến dịch làm sạch thị trường chứng khoán Việt Nam.
Rộng đường dư luận, xin lược trích về đề xuất này của VAFI:
Thanh tra tình trạng doanh thu lợi nhuận giả, vốn điều lệ khống, thanh tra tình trạng thổi giá chứng khoán thu lợi bất chính:
Có lẽ từ trước tới nay hầu như chưa có nội dung thanh tra toàn diện này tại doanh nghiệp được tiến hành bởi Thanh tra chính phủ, Kiểm toán nhà nước, thanh tra tài chính, thanh tra Ủy ban chứng khoán nhà nước.
Các cuộc thanh tra doanh nghiệp chủ yếu ở nội dung chấp hành về nghĩa vụ thuế, về tham nhũng tại doanh nghiệp. Đây là một khoảng trống trong việc thi hành pháp luật chứng khoán mà bản thân Ủy ban chứng khoán nhà nước chưa chủ động đề xuất tiến hành một cuộc thanh tra nào như nội dung trên.
VAFI đề nghị Bộ trưởng Bộ tài chính cần tập hợp một lực lượng tinh nhuệ hàng trăm công chức giỏi từ các đơn vị thuộc Bộ như Thanh tra tài chính, Cục tài chính doanh nghiệp, Cục Quản lý, giám sát kế toán, kiểm toán, Vụ tài chính ngân hàng, Vụ pháp chế để tiến hành thanh tra các nội dung như trên.
Trước mắt có thể làm thí điểm một nhóm nhiều công ty nhưng thuộc 1 nhóm cổ đông chủ chốt sở hữu, tiến hành thanh tra đồng bộ, trong đó mấu chốt có công ty chứng khoán để làm rõ những vi phạm.
VAFI đề xuất cụ thể hóa 3 nội dung thanh tra như sau :
Một.
Thanh tra loại cổ phiếu rác mà các nhà đầu tư giá trị xa lánh, giá trị cổ phiếu dưới mức mệnh giá trong thời gian dài nhưng vẫn huy dộng được “nhà đầu tư chiến lược” để mua cổ phiếu mới phát hành bằng mệnh giá, giá phát hành cao hơn giá thị trường từ 40% – 50%.
Không khó để xác định “các nhà đầu tư chiến lược” từ cơ sở dữ liệu của Sở giao dịch chứng khoán và Trung tâm lưu ký chứng khoán. Cần tìm hiểu tại sao họ mua cao rồi bán thấp, chẳng nhẽ họ chấp nhận chịu lỗ hàng trăm tỷ, hay đó chỉ là thủ tục mua sau đó toàn bộ tiền được rút ra hoàn trả, và doanh nghiệp phát hành từ đó có cơ sở bán giấy thu tiền thực?
Ngoài ra tại sao Ủy ban chứng khoán nhà nước, sàn HOSE dễ dàng chấp thuận những đợt phát hành mới kiểu này? Không phải một đợt mà rất nhiều đợt diễn ra.
Hai.
Thanh tra việc tạo lập vốn điều lệ khống gấp hàng trăm lần giá vốn ban đầu, sau đó cho doanh nghiệp đó niêm yết và chủ doanh nghiệp bán giấy thu tiền về. Đơn cử, với loại hình doanh nghiệp này, có bán cổ phiếu với giá 1.000 VNĐ/CP thì họ cũng thu lợi rất nhiều, tuy nhiên không ít nhà đầu tư nhỏ lẻ tưởng lầm rằng giá đó là rất hấp dẫn.
Những dạng doanh nghiệp này thường đối phó để có báo cáo tài chính có vẻ hợp pháp bằng cách gần đến kỳ báo cáo họ tạo lập báo cáo giả để kiểm toán ghi nhận. Và để thanh tra một đơn vị thì phải tiến hành kiểm tra số sách nhiều đơn vị liên quan.
Ba.
Hãy thanh tra xem có công ty chứng khoán nào đang làm công cụ làm giá chứng khoán cho những ông chủ của mình? Theo đó, cần xác định nghi vấn về hàng ngàn tài khoản giao dịch được mượn đứng tên từ người lao động trong doanh nghiệp, người thân thích nhưng giao dịch hàng ngày là do công ty chứng khoán thực hiện.
Theo VAFI, không khó xác định khi người có thu nhập bình thường không thể thường xuyên có những giao dịch hàng chục, hàng trăm tỷ… Trong vấn đề này, cần yêu cầu Trung tâm lưu ký cung cấp dữ liệu để xác định những đối tượng đầu tư giả.
“Cần thiết phải có đợt thanh tra toàn diện như trên để tình trạng thao túng trục lợi cổ phiếu giảm dần, bảo đảm thực thi pháp luật chứng khoán nghiêm minh và tăng cường củng cố niềm tin cho các nhà đầu tư chứng khoán và cộng đồng các công ty niêm yết, chỉ có cách làm sâu sắc như trên thì thị trường chứng khoán Việt Nam mới thực sự nâng hạng” – ông Nguyễn Hoàng Hải đã kết như vậy trong văn bản đánh số 932/VAFI gửi Bộ trưởng Tài chính.