VNTB – Phỏng vấn Alexei Navalny, lãnh đạo phe đối lập Nga sau vụ ám sát
Anh Khoa
(VNTB) – Lãnh đạo phe đối lập của Nga đã nổi tiếng hơn bao giờ hết
Alexei Navyny, nhà lãnh đạo đối lập lôi cuốn của Nga, luôn có điều gì đó giống như một người hùng Hollywood và ông thích minh họa các bài phát biểu của mình bằng cách nói đến các bộ phim nổi tiếng. Suy nghĩ về cuộc hành trình mà ông đã thực hiện từ Siberia, nơi ông bị đầu độc bằng chất độc thần kinh Novichok, đến bệnh viện ở Berlin, nơi ông tỉnh dậy sau ba tuần hôn mê, ông ý thức được chất lượng điện ảnh của cốt truyện cho đến nay: một anh hùng nhân dân thách thức nhà độc tài xấu xa, người cố giết ông bằng một chất độc bí ẩn. Nhưng những người bạn trung thành và người vợ tận tụy của ông đã khiến ông sống lại. “Chuyện bắt đầu giống như một bộ phim kinh dị chính trị, sau đó chuyển thành một bộ phim hài lãng mạn,” ông nói với The Economist trong một cuộc phỏng vấn ở Berlin.
Tuy nhiên, những vết sẹo trong ống nội khí quản trên cổ, dáng vẻ gầy gò, tay run và chứng mất ngủ hơi quá thực đối với một bộ phim Hollywood. Và những thay đổi lớn nhất lại ít được nhìn thấy hơn. “Thật nghịch lý, tôi trở nên nhân đạo hơn, thậm chí có thể đa cảm hơn,” ông nói. Xem các hình ảnh vệ tinh gần đây về các máy bay không người lái quân sự tấn công các mục tiêu trong cuộc xung đột Azerbaijan-Armenia, ông ngạc nhiên khi thấy mình nghĩ: “Chờ một chút, chấm đen này là một người có lẽ vừa bị mất chân và đang nhìn chằm chằm vào bầu trời… Một chính trị gia đối mặt cái chết cũng là điều tốt,” ông nói.
Ông Navalny (ảnh trên, của Der Spiegel), suýt chết vào ngày 20 tháng 8 trên chuyến bay từ Siberia đến Moscow, chắc chắn đã làm điều đó. Sự hiện diện dày đặc của cảnh sát bên ngoài ngôi nhà ở Berlin, nơi ông đang hồi phục xác nhận ông vẫn đang gặp nguy hiểm từ người được cho là đã ra lệnh hoặc phê chuẩn việc đầu độc ông. Ông Navalny nói to và rõ ràng tên của người đó: Vladimir Putin, tổng thống Nga.
Bắt đầu với vũ khí. Chất độc này được Đức xác định là phiên bản mới của Novichok, một chất độc thần kinh của quân đội. Ông Navalny nói: “Không có thị trường chợ đen nào cho Novichok. “Và thực tế rằng đây là một loại mới có nghĩa là Nga có một chương trình hoạt động trong lĩnh vực vũ khí hóa học bị cấm mà chỉ các lực lượng đặc biệt mới có thể tiếp cận với sự chấp thuận của Putin.”
Ông lập luận, việc Điện Kremlin từ chối điều tra vụ đầu độc và sẵn sàng cắt đứt quan hệ với Đức và các nước để che đậy, khẳng định sự tham gia của ông Putin. Cũng vậy, lời giải thích của ông Putin, trong cuộc trò chuyện với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, rằng ông Navalny đã tự đầu độc mình để làm mất uy tín của Điện Kremlin. Lời nói vô lý đến nỗi ông Macron đã tiết lộ cho giới truyền thông. Ông Navalny lập luận: “Điều đó cho thấy Putin không thể thoái thác trách nhiệm trong việc này.
Việc đầu độc của ông đánh dấu sự chuyển mình của chế độ Nga “giống như khoảnh khắc đó trong bộ phim ‘Alien ’, khi một quả trứng vỡ ra và một con quái vật chui ra… không còn lằn ranh đỏ nữa,” ông nói. Một cái chết bí ẩn vì một loại chất độc vô hình nhằm gây kinh hoàng cho cả trong và ngoài nước. “Putin rõ ràng thích thú với ý tưởng về sự thần bí và quyền lực chết người của mình”. Việc ông Navalny sống sót, phần lớn nhờ các phi công đã hạ cánh khẩn cấp ở Omsk, không thay đổi thông điệp đó.
Ông Navalny cũng rõ ràng về các động cơ, mà theo ông có liên quan đến việc ông mạo hiểm vượt ra ngoài Moscow và vào các khu vực khác, pháo đài quyền lực của chế độ. Ông đã ở Siberia, vận động cử tri chống lại đảng Nước Nga Thống nhất của ông Putin, khi ông bị đầu độc. Từ lâu đã mất đi sự ủng hộ của tầng lớp trung lưu ở Moscow và St Petersburg, Điện Kremlin đã dung thứ cho hoạt động tích cực của ông Navalny ở những thành phố đó. Di chuyển vào trung tâm nguy hiểm.
“Chế độ này được gắn kết nhờ nhận thức về sự ủng hộ vững chắc của những “người tốt”ở khắp nơi. Nhiệm vụ chính của chúng tôi là phá hủy huyền thoại đó,” ông Navalny nói. Để làm được điều đó, ông đã xây dựng một mạng lưới rộng khắp trong khu vực. Ông cũng đã tổ chức “bỏ phiếu thông minh”: hướng những người chán ngấy chế độ sang một đảng thay thế có vị trí tốt nhất nhằmcủng cố các phiếu phản đối và tước bỏ đa số của Đảng nước Nga Thống nhất. Ông lưu ý: “Dù điện Kremlin có quyền kiểm soát nào đối với các tòa án và dịch vụ an ninh, đảng của họ là công cụ cơ bản nhất cho quyền lực của chế độ này.
Trong hai năm qua, Điện Kremlin đã cố gắng xóa sổ mạng lưới của ông Navalny bằng các biện pháp thông thường, bao gồm quấy rối, bắt giữ các nhà hoạt động với cáo buộc bịa đặt và đóng băng tài khoản ngân hàng. Nhưng khi các cuộc biểu tình rầm rộ nổ ra gần như đồng thời ở Khabarovsk, miền viễn đông và Belarus ở sườn phía tây của đế chế Liên Xô cũ, nhận thức về mối đe dọa của các nhân viên an ninh của ông Putin đã thay đổi — và chiến thuật của họ cũng vậy.
Ông Navalny nói: “Họ không thể nói với Putin rằng cuộc biểu tình ở Khabarovsk là kết quả của sự bất bình rộng rãi gây ra bởi việc bắt giữ một thống đốc nổi tiếng. Nhưng họ có thể và có lẽ đã nói với ông rằng đây là một phần trong kế hoạch của phương Tây do ông Navalny thực hiện, và nhiều sự cố khác sẽ xảy ra. Vì vậy ông nghĩ, “các biện pháp đặc biệt” đã được yêu cầu và chấp thuận.
Tuy nhiên, nếu họ hy vọng vô hiệu hóa ông Navalny, họ đã đạt được điều ngược lại. Ông ấy đã có được nền tảng đạo đức cao và sự cảm thông của những người trước đây không ủng hộ ông. Việc Thủ tướng Đức Angela Merkel vào bệnh viện thăm ông đã nâng cao vị thế quốc tế của ông rất nhiều.
Điện Kremlin dường làm mọi thứ để ngăn ông quay lại, cáo buộc ông có quan hệ với CIA và đe dọa cáo buộc phản quốc. Ông Navalny quyết tâm trở lại Nga, thách thức tính hợp pháp của ông Putin. Ông nói: “Đối với tất cả các quyền lực hùng mạnh và quyền kiểm soát của họ đối với mọi thứ, họ biết rằng có một quá trình lịch sử rộng lớn đang chống lại họ. Ông Navalny biết những rủi ro, nhưng ông đã chọn một vai chính trong bộ phim, cho dù nó kết thúc như một bi kịch hay với một chiến thắng kiểu Hollywood.
______________
Nguồn: https://www.economist.com/europe/2020/10/17/an-interview-with-alexei-navalny-assassination-survivor