VNTB – Tổng thống Nga Putin đối mặt cáo buộc là “tội phạm chiến tranh”
Hà Nguyên – Cát Tường
(VNTB) – Đài truyền hình Ukraine dẫn lời Trưởng công tố Iryna Venediktova giải thích, mục tiêu của Ukraine là chứng minh Tổng thống Nga Vladimir Putin là “tội phạm chiến tranh” của thế kỷ 21.
Theo Reuters, Ukraine hôm 28-8 thông báo nước này đang chuẩn bị đệ đơn kiện Nga ra Tòa án Công lý quốc tế ở The Hague (Hà Lan).
Tổng công tố Ukraine Iryna Venediktova đưa trên trang Facebook của bà: “Gần làng Zelenivka, vùng Kherson, Dilierbek Shakirov, một nhà báo dân sự của ấn phẩm tuần báo Navkolo Tebe và là thành viên của Quỹ từ thiện House of Hope, đã bị bắn chết bằng súng tự động từ một chiếc ô tô”.
Ngoài ra, theo Venediktova, vào thứ Bảy, ngày 26 tháng 2 năm 2022, một chiếc xe cấp cứu đã bốc cháy trên đường cao tốc ở vùng Kherson, khi vận chuyển những người bị thương. Một tài xế xe cứu thương 64 tuổi và một thương binh đã chết trong đám cháy. Một trong số những người bị thương cũng lãnh một vết đạn.
Sau những trường hợp này, các nhân viên thực thi pháp luật đã mở các thủ tục hình sự. “Tất cả những kẻ phạm tội nghiêm trọng nhất đối với dân thường sẽ không trốn tránh trách nhiệm. Cơ quan công tố và thực thi pháp luật tiếp tục ghi nhận và điều tra các tội ác chiến tranh của quân đội Nga ”, bà Venediktova nhấn mạnh.
Tổng công tố Ukraine Iryna Venediktova cũng cho biết, Hoa Kỳ đã sẵn sàng gửi các chuyên gia tội phạm chiến tranh và các nhà phân tích quân sự.
“Bây giờ chúng ta cần những chuyên gia luật pháp quốc tế và luật sư tốt nhất đã làm việc với Tòa án Hình sự Quốc tế ở The Haague. Tội ác của một kẻ hung hăng cần bị trừng phạt thật nặng và kiến thức và kinh nghiệm thế giới là rất quan trọng đối với nhiệm vụ này.
(…) Hoa Kỳ sẽ cử một đội các chuyên gia điều tra tội phạm chiến tranh và các nhà phân tích quân sự để giúp đỡ các công tố viên của chúng ta. Chúng ta có thể làm nhiều hơn với họ để đưa tội phạm chiến tranh ra công lý.
Tôi rất biết ơn các đối tác Mỹ vì từng lời hỗ trợ chân thành và những bước tiến thực sự đối với nó. Thế giới đoàn kết xung quanh Ukraina: vì hòa bình, trật tự và công lý công bằng” – Tổng công tố Ukraine Iryna Venediktova, viết.
Iryna Valentynivna Venediktova (tiếng Ukraina: Іринa Валентинівна Венедіктова, sinh năm 1978) là một chính trị gia người Ukraina và cũng là một luật sư, giáo sư, tiến sĩ luật.
Ngày 17-3-2020, Venediktova được bổ nhiệm làm Tổng công tố viên. Bà là nữ công tố viên đầu tiên trong lịch sử Ukraina giữ chức vụ Chủ tịch Văn phòng Tổng công tố.
Bà giữ các trọng trách Thứ trưởng Nhân dân Ukraina từ đảng chính trị “Người phục vụ nhân dân” của cuộc triệu tập lần thứ chín (từ ngày 29-8-2019 đến ngày 14-1-2020), Chủ tịch Ủy ban Verkhovna Rada về Chính sách Pháp luật (từ ngày 29-8-2019 đến ngày 27-12-2019) và quyền Cục trưởng Cục Điều tra Nhà nước (từ ngày 27-12-2019 đến ngày 17-3-2020).
Trước đó, hôm 25-2, Tòa án hình sự quốc tế (ICC) cho biết đang theo dõi chặt các diễn biến ở Ukraine. Công tố viên ICC Karim Khan bày tỏ quan ngại về việc Nga mở chiến dịch tập kích quân sự vào nước láng giềng, đồng thời tiết lộ tòa án của ông có thể điều tra khả năng xảy ra các tội ác chiến tranh tại đây.
“Tôi muốn nhắc nhở tất cả các bên đang có những hành động thù địch trên lãnh thổ Ukraine rằng, văn phòng của tôi có thể thực hiện quyền tài phán và điều tra bất kỳ hành động diệt chủng, tội ác chống lại loài người hoặc tội phạm chiến tranh nào gây ra bên trong Ukraine”, ông Khan nhấn mạnh.
Vào ngày 12-2-2021, ông Karim AA Khan QC được bầu làm Công tố viên của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) tại kỳ họp thứ mười chín của Hội đồng các Quốc gia thành viên Quy chế Rome ở New York. Ông Khan tuyên thệ nhậm chức vào ngày 16-6-2021.
Ông Karim từng là trợ lý Tổng thư ký Liên hợp quốc và từng là Cố vấn đặc biệt đầu tiên kiêm Trưởng nhóm điều tra của Liên hợp quốc nhằm thúc đẩy trách nhiệm giải trình đối với những tội ác do Da’esh/ISIL (tức tổ chức “Nhà nước Hồi giáo Iraq và Levant”) gây ra ở Iraq (UNITAD) từ năm 2018 đến năm 2021.
UNITAD là được thành lập theo nghị quyết 2379 (2017) của Hội đồng Bảo an, nhằm thúc đẩy các nỗ lực giải trình về tội ác diệt chủng, tội ác chống lại loài người và tội ác chiến tranh do Da’esh/ISIL gây ra.
Ông Karim AA Khan QC cũng đã đại diện cho các nạn nhân của vi phạm nhân quyền ở Châu Phi và Châu Á.
Cuộc chiến vệ quốc của Ukraine cho thấy việc Nga tiến hành các hành động quân sự vào Ukraine, một quốc gia có chủ quyền, đã tiếp tục đặt ra những thách thức cho các quốc gia trong việc xây dựng và duy trì một trật tự quốc tệ dựa trên luật lệ. Điều này cũng làm dày thêm những thực tiễn quốc tế về các hành vi sai trái của các nước lớn, đe dọa và ảnh hưởng tiêu cực đến quyền lợi của các quốc gia yếu thế hơn.