VNTB – Trung Quốc đứng đàng sau đề xuất camera hành trình cho xe máy?

Trần Dzạ Dzũng

(VNTB) – Giới kinh doanh ở chợ điện tử Nhật Tảo (TP.HCM) cho rằng ‘động cơ’ đàng sau đề xuất camera hành trình cho xe máy mà Quốc hội đang bàn bạc, chắc chắn có yếu tố Trung Quốc.

Dự thảo Luật trật tự an toàn giao thông đường bộ đang được xem xét ở Quốc hội có đưa ra đề xuất quy định xe cơ giới, xe máy chuyên dùng tham gia giao thông phải có thiết bị giám sát hành trình (camera hành trình).

“Tôi cho rằng đề xuất xe gắn máy hai bánh phải gắn camera hành trình là lợi ích nhóm, và nó có thể sẽ kéo theo cả chuỗi vấn đề phức tạp về kỹ thuật, tài chính, xã hội” – một chủ sạp chuyên doanh hàng camera hành trình ở chợ Nhật Tảo – chợ chuyên về thiết bị điện tử các loại kể cả ‘hàng bãi’ lớn nhất của miền Nam, đưa ra nhận xét như vậy.

Theo phân tích giới giác độ kinh doanh, vị chủ sạp trên cho rằng “miếng bánh camera hành trình ở dự án này là cực lớn”, vì cả nước hiện có trên 73 triệu xe máy đã đăng ký. Với giá một chiếc camera hành trình bình quân là 3,5 triệu đồng, thì ước tính cần đến 255.500 tỷ đồng để lắp đặt cho 73 triệu xe máy. Lưu ý đây là số tiền thuần cho phần thiết bị ban đầu, chưa kể phí sử dụng hàng năm và lưu trữ dữ liệu.

Trong thời gian ngắn, rất khó tìm kiếm doanh nghiệp trong nước nào có khả năng sản xuất, lắp ráp để cung cấp 73 triệu camera hành trình cho thị trường trong nước. Vậy là phải đặt từ bạn hàng Trung Quốc sản xuất, tức lại trả cả chục tỷ đô la để nhập về số thiết bị này. Đó là chưa kể về mặt kỹ thuật, lắp camera lên vị trí nào ở xe máy và loại camera nào nào chịu được mưa, nắng, va đập?

Có ý kiến nhân danh nhân quyền để phản bác đề xuất trên là dù camera này có cho không đi nữa, thì chuyện buộc lắp đặt trên xe sẽ đồng nghĩa hình ảnh và các cuộc trò chuyện của người lái xe và người đi chung có thể xem như “bí mật” đời tư bị xâm phạm, và người dân cảm giác bị nhà chức trách theo dõi.

Hơn thế, nếu bảo mật thủng, có nghĩa dữ liệu được lưu trữ dài hạn trên hệ thống máy chủ các nhà cung cấp dịch vụ camera hành trình sẽ làm ảnh hưởng đến quyền riêng tư. Ngoài ra nguyên tắc pháp luật dân sự, thì người dân không lắp đặt camera hành trình để chứng minh sự trong sạch, mà thay vào đó cơ quan chức năng phải chứng minh chủ phương tiện có vi phạm thì mới được xử phạt.

Có thể các lo lắng trên là xa vời, vì trên thực tế các dữ liệu của gần một triệu xe kinh doanh vận tải đã gắn thiết bị giám sát hành trình, tin tức cho thấy rõ rằng hệ thống này trong nhiều năm qua lại chưa được sử dụng hiệu quả cho công tác quản lý, ngăn chặn vi phạm liên quan đến trật tự an toàn giao thông. Có nhà xe hoạt động kinh doanh chạy quá tốc độ hơn 6.000 lần/tháng lại không được ngăn chặn kịp thời và xử lý nghiêm…

Lưu ý, với giá bình quân 3,5 triệu đồng/thiết bị, thì tổng chi phí bỏ ra để trang bị camera hành trình lên đến khoảng 3.500 tỷ đồng. Kể từ năm thứ hai, mỗi năm sau đó một xe còn phải đóng phí sử dụng dịch vụ từ 1 đến 1,5 triệu đồng/thiết bị, tức là tốn kém thêm từ 1.000 – 1.500 tỷ đồng, chưa tính đến chi phí ngân sách đầu tư xây dựng hệ thống quản lý từ phía Nhà nước.

Một ghi nhận khác thì hiện tại đang có doanh nghiệp chào hàng cung cấp lẽ camera hành trình loại mini do Trung Quốc sản xuất với giá giảm 50%, từ mức 990.000 đồng xuống còn 499.000 đồng.

“Dự thảo Luật trật tự an toàn giao thông đường bộ, “Chương III: Phương tiện giao thông đường bộ

Điều 33. Điều kiện phương tiện tham gia giao thông đường bộ

1. Xe cơ giới, xe máy chuyên dùng tham gia giao thông phải đáp ứng các điều kiện sau:

a) Được cấp chứng nhận đăng ký và gắn biển số theo quy định tại khoản 1, khoản 2, khoản 3, khoản 4, khoản 5 và khoản 7 Điều 34 Luật này;

b) Bảo đảm chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều 35 và khoản 1, khoản 2, khoản 3, khoản 4 Điều 36 Luật này;

c) Có thiết bị giám sát hành trình; thiết bị thu thập dữ liệu, hình ảnh người lái xe, dữ liệu, hình ảnh bảo đảm an toàn hành trình theo quy định”.