VNTB – Trọng ơi, bao giờ hết ngu ngơ!
TS Phạm Đình Bá
(VNTB) – Trọng là người không chịu học hỏi và không chịu phát triển, trong khi thế giới chung quanh ngày càng trở nên “thông minh” hơn với trí tuệ con người cộng hưởng với trí tuệ nhân tạo.
Để lấy ví dụ cho dễ hiểu, không biết bao nhiêu người đã viết về tác hại làm việc theo kiểu thợ đụng – đụng đâu làm đó của tập đoàn Trọng Chính Thưởng – về quản lý môi trường bền vững, nhất là việc gần đây khi tùy tùng của bè lũ nầy đòi hủy hoại rừng ở Bình Thuận để làm “ao” chứa nước.
Tôi đặt câu hỏi “làm sao để công chúng tham gia vào việc đánh giá môi trường ở các nước đang phát triển” vào một trang trí tuệ nhân tạo – elicit.org.
Elicit là một công cụ trực tuyến được phát triển bởi Ought, một phòng thí nghiệm nghiên cứu máy học (ML) phi lợi nhuận có trụ sở tại Hoa Kỳ. Elicit là một trợ lý nghiên cứu trí tuệ nhân tạo (AI) miễn phí, “sử dụng các mô hình ngôn ngữ để tự động hóa một phần quy trình làm việc của các nhà nghiên cứu”. Kết quả tóm tắt bên dưới.
Các bài viết cho thấy sự tham gia của công chúng rất quan trọng trong việc đánh giá môi trường ở các nước đang phát triển.
Bailey (1999) lập luận rằng sự tham gia của người dân là cần thiết để tiếp cận kiến thức địa phương, đảm bảo chất lượng và để bộc lộ các giá trị cũng như chương trình nghị sự. [1] Việc đánh giá các vấn đề môi trường đòi hỏi sự tham gia của người dân vì nhiều lý do, bao gồm khả năng tiếp cận kiến thức địa phương, đảm bảo chất lượng và tiết lộ các giá trị cũng như chương trình nghị sự. Một phương pháp thu hút sự tham gia của công chúng được trình bày dựa trên trường hợp đánh giá ô nhiễm không khí ở Sheffield, Anh Quốc. Thảo luận nhóm có thể là một phương pháp thích hợp để lôi kéo công chúng tham gia đánh giá môi trường và những người tham gia có thể nhận xét về tính hợp lệ và chất lượng của các hoạt động kỹ thuật như giám sát liên tục và mô hình hóa máy tính về ô nhiễm không khí trong môi trường đô thị.
Bottero (2014) đề xuất một phương pháp lồng ghép sự tham gia của cộng đồng vào “Đánh giá môi trường chiến lược” bằng cách sử dụng phân tích đa tiêu chí. [2] Đánh giá môi trường chiến lược đã được công nhận là một lĩnh vực nghiên cứu và ứng dụng rất quan trọng và đang phát triển nhanh chóng trong lĩnh vực phát triển bền vững. Nhìn chung, người ta nhất trí rằng sự tham gia của công chúng phải được lồng ghép vào thủ tục Đánh giá môi trường chiến lược vì nó cho phép đưa thông tin liên quan đến quá trình ra quyết định. Theo nghĩa này, một trong những thách thức lớn trong lĩnh vực này là phát hiện một số công cụ có khả năng liên kết tốt hơn giữa quá trình ra quyết định và các bên liên quan tham gia vào quyết định.
Durnik (2012) trình bày các nghiên cứu điển hình từ Slovenia và Canada để nêu bật tầm quan trọng của việc tạo cơ hội cho các nhóm yếu thế tham gia vào quá trình chính sách. [3] Bài nghiên cứu nầy đề cập đến phương pháp luận về sự tham gia của công chúng và chính sách phát triển kinh tế cộng đồng trong quá trình đánh giá môi trường. Tác giả đặc biệt quan tâm đến việc các khái niệm về quyền lực và không gian phối hợp hoạt động như thế nào trong việc tạo cơ hội cho các nhóm yếu thế tham gia vào quá trình chính sách. Hơn nữa, một mối quan tâm nghiên cứu mạnh mẽ được dành cho việc cải thiện các phương pháp tham gia của công chúng theo hướng có thể tái hòa nhập các hệ thống kiến thức chuyên môn và địa phương.
Owens (2000) lập luận rằng sự tham gia của công chúng vào chính sách môi trường là một thách thức phức tạp và định nghĩa về “công chúng” không thể tách rời khỏi động cơ của những người cho rằng công chúng phải tham gia. [4]
Nhìn chung, các bài viết cho thấy rằng sự tham gia của công chúng là rất quan trọng để đánh giá môi trường hiệu quả ở các nước đang phát triển và có nhiều phương pháp cũng như thách thức khác nhau cần xem xét khi huy động công chúng.
___________
Nguồn:
1. Bailey, Involving the public in local air pollution assessment: a citizen participation case study. International Journal of Environment and Pollution, 1999. 11(3): p. 290-303.
2. Bottero, M., et al., Enabling Public Participation in Strategic Environmental Assessment: An Application of Multicriteria Analysis. Strategic Behavior and the Environment, 2014. 4(2): p. 99-130.
3. Durnik, M., Evaluation of Public Participation in Environmental Assessment Policies: The Case of Slovenia and Canada. Acta geographica Slovenica, 2012. 52(2): p. 335–362.
4. Owens, S., ‘Engaging the Public’: Information and Deliberation in Environmental Policy. Environment and Planning A: Economy and Space, 2000. 32(7): p. 1141-1148.